แม้ว่าเราจะไม่เคยนอนหลับทับสิทธิ์กับทุกการเลือกตั้ง แต่ก็ใช่ว่าจะเข้าถึงข้อมูลการเลือกตั้งได้ง่ายๆ โดยเฉพาะการเลือกตั้งใหญ่ในวันที่ 14 พฤษภาคมนี้
ยิ่งปีนี้การเลือกตั้งมีการเปลี่ยนแปลงไปจากปี 2562 เล็กน้อย ประชาชนก็ยิ่งต้องหาข้อมูลเพื่อทำความเข้าใจและจะได้ไปอธิบายให้ญาติผู้ใหญ่เข้าใจด้วยว่า การเลือกตั้งครั้งนี้มีอะไรที่แตกต่างไปจากเดิม และคะแนนเสียงของเรานั้นจะไปอยู่ในส่วนไหน มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเลือกนายกรัฐมนตรีอย่างไรบ้าง
ไม่ว่าการเลือกตั้งครั้งนี้จะเป็นการเลือกตั้งครั้งแรกหรือครั้งที่เท่าไรของคุณก็ไม่ต้องเป็นกังวลไป เพราะ Urban Creature ได้รวบตึงข้อมูลที่จำเป็นมาอธิบายให้เห็นภาพและเข้าใจง่ายๆ ในโพสต์นี้แล้ว
ที่สำคัญ อย่าลืมตรวจสอบสิทธิ์เลือกตั้งของตัวเองที่ boraservices.bora.dopa.go.th/election/enqelection และตามไปดูผลงานเก่าๆ ประกอบการตัดสินใจเลือกผู้แทนที่ election66.wevis.info
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-01-1024x1024.jpg)
01) รัฐสภา ประกอบด้วย 750 คน
โครงสร้างรัฐสภาตามรัฐธรรมนูญปี 60 ประกอบไปด้วยสมาชิกทั้งหมด 750 คน แบ่งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) 500 คน และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) 250 คน
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-02-1024x1024.jpg)
02) ต้องได้ ส.ส.เท่าไหร่ถึงจัดตั้งรัฐบาลได้
ตามปกติแล้ว การจัดตั้งรัฐบาลต้องมีจำนวน ส.ส.เกินครึ่งหนึ่งของที่นั่ง ส.ส.ทั้งหมดในสภา ดังนั้นพรรคที่ต้องการจัดตั้งรัฐบาลจึงต้องมี ส.ส.จำนวน 250 ที่ขึ้นไป
ในกรณีที่รวมคะแนน ส.ส.แบบแบ่งเขตกับ ส.ส.บัญชีรายชื่อแล้วยังไม่ถึง 250 ที่ขึ้นไป ก็ต้องรวมคะแนนเสียงกับพรรคอื่นเพื่อจัดตั้งพรรคร่วมรัฐบาล
แต่เนื่องจาก ส.ว. 250 คน ที่มาจากการแต่งตั้งในรัฐบาลประยุทธ์ยังมีอำนาจในการลงคะแนนเสียงเพื่อเลือกนายกรัฐมนตรี ดังนั้นหากพรรคการเมืองที่ต้องการเป็นรัฐบาลและไม่ต้องการร่วมพรรครัฐบาลกับพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา และพลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ จะต้องได้ ส.ส.จำนวนไม่น้อยกว่า 376 ที่ สำหรับการจัดตั้งรัฐบาลในครั้งนี้โดยไม่รวมกับเสียง ส.ว. 250 เสียง
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-03-1024x1024.jpg)
03) การแบ่งเขตเลือกตั้งในปี 2566
ในปี 2566 นี้ การเลือกตั้งแบ่งเขตออกเป็นทั้งหมด 400 เขต เพิ่มขึ้นจากเดิม 50 เขต ดังนั้นจึงจะมี ส.ส.จากการเลือกตั้งแบ่งเขต 400 คน
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-04-1024x1024.jpg)
04) บัตรเลือกตั้งสองใบ
กลับมาอีกครั้งกับการ ‘เลือกคนที่รัก เลือกพรรคที่ชอบ’ เพราะการเลือกตั้งในครั้งนี้เป็นการเลือกตั้งแบบคู่ขนานหรือระบบบัตรเลือกตั้งสองใบ โดยแบ่งเป็น
1) สีม่วง สำหรับ ส.ส.แบบแบ่งเขต โดยเป็นการเลือกตัวแทนเขตในการลงมือทำงาน และเป็นตัวแทนเสียงประชาชน
2) สีเขียว สำหรับ ส.ส.บัญชีรายชื่อ โดยเป็นการเลือกพรรคการเมืองที่ชื่นชอบในนโยบาย และต้องการให้เป็นพรรคตัวแทนเสียงประชาชน
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-05-1024x1024.jpg)
05) ส.ส.มาจากไหนบ้าง
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) 500 คนที่จะเข้าไปอยู่ในสภานั้น แบ่งออกเป็นสองส่วน คือ ส.ส.แบบแบ่งเขต ที่ได้มาจากการชนะการเลือกตั้งในแต่ละเขตจำนวน 400 คน และ ส.ส.บัญชีรายชื่อ (ปาร์ตี้ลิสต์) อีก 100 คน
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-06-1024x1024.jpg)
06) คำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อยังไง
หลายคนอาจเกิดความสงสัยว่า หาก ส.ส.เขตได้มาจากการเลือกตั้งของประชาชนแล้ว ส.ส.บัญชีรายชื่อนั้นจะได้มาจากไหน
สำหรับการเลือกตั้งในปีนี้ การคิดคะแนน ส.ส.บัญชีรายชื่อจะใช้สูตร ‘หาร 100’ ด้วยการนำเอาคะแนนจากบัตรเลือกตั้ง ส.ส.บัญชีรายชื่อของทุกพรรค (บัตรสีเขียว) มาหารด้วยจำนวน ส.ส. 100 คน เพื่อหาคะแนนเฉลี่ยต่อ ส.ส.หนึ่งคน
เมื่อได้คะแนนเฉลี่ยมาแล้ว ก็นำคะแนนรวมต่อพรรคมาหารกับคะแนนเฉลี่ยที่คิดได้ก่อนหน้า เพื่อหาจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรคนั้นๆ
ยกตัวอย่างเช่น คะแนนเลือกตั้งของ ส.ส.บัญชีรายชื่อทั้งหมดรวมกันได้ 30,000,000 หารด้วยจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อทั้งหมด 100 คน จะได้คะแนนเฉลี่ย 300,000/คน
สมมติว่า พรรค A ที่ได้คะแนนเสียงทั้งหมด 9,000,000 เสียง เมื่อนำมาหารกับคะแนนเฉลี่ย 300,000 ก็จะได้ 30 เป็นตัวเลขของ ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรค A ที่จะได้เข้าสภา
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-07-1024x1024.jpg)
07) พรรคไหน เบอร์อะไร
การเลือกตั้งครั้งนี้มีพรรคการเมืองทั้งหมด 67 พรรคที่เข้าร่วมการเลือกตั้ง โดยเบอร์ของพรรคการเมืองนั้นจะนำไปใช้ในบัตรเลือกตั้งสำหรับ ส.ส.บัญชีรายชื่อ หรือปาร์ตี้ลิสต์ (สีเขียว)
ทั้งนี้ เบอร์ของพรรคกับเบอร์ของ ส.ส.ในแต่ละเขตจะไม่เหมือนกัน เพราะฉะนั้นอย่าท่องจำแค่เบอร์เดียว ให้จำเบอร์พรรคที่ชอบแล้วจำเบอร์ของ ส.ส.ที่อยากเลือกตั้งเข้าไปกาในคูหาด้วย โดยตรวจสอบเบอร์ของ ส.ส.ในเขตเลือกตั้งของตัวเองได้ที่ vote62.com/candidates
![เลือกตั้ง 2566](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2023/04/Curiocity-Photo-Album-08-1024x1024.jpg)
08) นายกมาจากไหน
การเลือกตั้งครั้งนี้นอกจากจะเป็นการจัดตั้งรัฐบาลแล้ว ยังเป็นการเลือกนายกรัฐมนตรีอีกด้วย ซึ่งนายกฯ ที่จะได้นั้นต้องมาจากการเสนอรายชื่อแคนดิเดตในช่วงก่อนเลือกตั้ง ไม่เกินสามคนต่อพรรคการเมือง
หลังจากเลือกตั้งไปแล้ว ส.ส.และ ส.ว.ในสภาต้องเลือกนายกฯ จากพรรคการเมืองที่มี ส.ส.ในพรรคไม่ต่ำกว่า 25 คน และแคนดิเดตจะต้องได้เสียงสนับสนุนไม่ต่ำกว่า 375 เสียง ถึงจะได้เป็นนายกรัฐมนตรี
Sources :
iLaw | bit.ly/3V38Zln
workpointTODAY | bit.ly/3mNu5qU