ภาพถ่ายชุด ‘ฉันยังจำได้’ เกิดขึ้นจากการสูญเสีย ‘อาม่า’ บุคคลอันเป็นที่รักมากในชีวิต ผมจึงหยิบเอาความรักและความผูกพันของผมกับอาม่าเพื่อนำมาถ่ายทอดความรู้สึกและความทรงจำเกี่ยวกับเรื่องราวในสถานที่ต่างๆ ที่ตัวเองและอาม่าได้เคยใช้เวลาร่วมกันมา แม้เวลาจะผ่านไปนานมากแค่ไหนก็ตาม พื้นที่ในอดีตเหล่านี้ ก็ยังคงมีความทรงจำที่แสนอบอุ่นใจ ซึ่งทำให้ผมรู้สึกและรำลึกอยู่เสมอว่า ‘อาม่ายังไม่ได้จากไปไหน’
SPACE OF OUR LIFE
สถานที่ที่เคยอยู่และเคยไปกับอาม่าตั้งแต่ยังเล็ก
ผมกับอาม่ามักจะอยู่บ้านด้วยกันบ่อยๆ ซึ่งหลังแกจากโลกใบนี้ไป ผมตัดสินใจเลือกบันทึกภาพพอร์ตเทรตของตัวเองกับภาพใบหน้าอาม่าอัดกรอบ แล้วถ่ายภาพคู่กับแกในสถานที่ต่างๆ ที่เราเคยมีความทรงจำร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหน้าบ้าน ห้องครัว สวนใกล้บ้าน ชายทะเลบางปู โซฟาและเตียงของแก
BE MY BEAUTIFUL MEMORIES
พื้นที่หรือสเปซที่ผมเคยไปพร้อมอาม่า แตกต่างกันมากเมื่อผมต้องเดินทางไปถ่ายภาพในสถานที่เหล่านั้นพร้อมกับภาพถ่ายพอร์ตเทรตอัดกรอบของแก ถ้าให้วัดความรู้สึกที่ใกล้เคียงที่สุด ผมรู้สึกและนึกถึงสเปซในฐานะพื้นที่ทับซ้อนของสองความทรงจำ หนึ่ง ความทรงจำในอดีตที่มีอาม่าอยู่ด้วย และ สอง ความทรงจำเมื่อไม่นานมานี้ ที่ตัวเองกลับไปบันทึกภาพสภาพสถานที่ที่เคยไปเพราะคิดถึงแก ในบางจังหวะ ถ้าทุกอย่างอยู่ในบรรยากาศและช่วงเวลาที่เหมาะสม สถานที่เหล่านี้จะทำให้ผมรู้สึกถึงวันที่เคยได้นั่ง เดิน และพูดคุยกับอาม่าอีกครั้ง
ตอนเด็กๆ จนก่อนถึงช่วงเวลาก่อนอาม่าจะจากไป ผมมักคิดว่า ตัวเองพร้อมที่จะจดจำช่วงเวลาเหล่านั้นให้ได้มากที่สุด เพราะผมรู้ว่าวันหนึ่ง ผู้หญิงที่รักมากที่สุดคนนี้ จะต้องจากโลกนี้ไปอย่างไม่มีวันกลับ
ตอนที่ถ่ายภาพชุดนี้ หรือเวลาที่ได้ผ่านไปในพื้นที่ที่เคยใช้เวลาร่วมกัน เมื่อผมได้ยืนเงียบๆ ฟังเสียงลม สังเกตแสงที่มีเงาต้นไม้ตกลงมากระทบพื้น ผมจะรู้สึกว่าแม้อาม่าจะจากไป แต่พื้นที่ทั้งหมดยังคอยย้ำเตือนให้ผมยังจดจำแกได้อยู่เสมอ
AMA, YOU ALWAYS RAISE ME UP
ในมุมหนึ่ง ผมเกิดมาโดยมีอาม่าเป็นเหมือนแม่ ทำให้มีความผูกพันกับอาม่ามากกว่าคนอื่นๆ ในบ้าน อาม่ามีผลต่อชีวิตเราทุกมุมของการเติบโตในชีวิต จนเราเป็นเราในวันนี้ อาม่าคอยสอนผมทุกอย่าง ตั้งแต่สอนเดิน จนถึงเรื่องการใช้ชีวิตต่างๆ กระทั่งวันสุดท้ายที่อาม่าจากไป ผมยังได้เรียนรู้เรื่องการใช้ชีวิตและการใช้ชีวิตให้น่าจดจำ
8 YEARS AGO, I DO MISSING YOU
ผมถ่ายภาพชุดนี้ไว้เมื่อ 8 ปีที่แล้ว และยังคงคิดถึงอาม่ามากๆ อยากจะฝันถึงอาม่าสักครั้ง ผมดูงานชุดนี้บ่อยมาก จนปัจจุบันมาเป็นอาจารย์ก็ยังเอาผลงานชุดนี้มาสอนนักศึกษา
ตั้งแต่อาม่าจากไป ผมไม่เคยฝันถึงอาม่าเลย จนช่วงตรุษจีนปีนี้ ผมฝันถึงแกครั้งหนึ่ง เป็นครั้งแรกในรอบ 8 ปี ในฝันอาม่าผัดข้าวผัดให้เราดู ผมได้กินข้าวผัดมื้อนั้นให้แกดู แล้วอาม่าก็ยิ้ม ถ้าอาม่ายังอยู่ ผมอยากให้เขาเห็นว่าเราเติบโตขึ้นมากแค่ไหน เพราะตอนนี้ผมรับผิดชอบชีวิตได้มากขึ้น ได้ดูแลครอบครัว ที่สำคัญอยากให้อาม่ารับรู้ว่าหลานของแกมีความสุขกับชีวิตมากๆ
ETERNITY RELATIONSHIP
จริงๆ ตอนทำงานชุดนี้ไม่เคยคิดเลยว่าจะมีใครรู้สึกเกี่ยวโยงกับชิ้นงานของเรา เพราะตอนนั้นแทบไม่ได้นึกถึงเรื่องอื่นๆ รู้สึกแค่ว่าอยากทำงานชุดนี้ให้ดีที่สุด เพื่ออุทิศให้กับอาม่า ผู้หญิงที่เรารักที่สุดในชีวิตเท่านั้น ซึ่งเมื่อทำออกมาก็พบว่า คนดูหลายคนรู้สึกอยากกลับไปใช้เวลากับครอบครัวหรือคนที่เขารักมากขึ้น หรือบางคนก็บอกกับเราว่า เขาเข้าใจความรู้สึกในมุมของเรามากๆ นะ ทั้งในเรื่องของความทรงจำ พื้นที่ และช่วงเวลาดีๆ ที่เกิดขึ้น มันทำให้รู้สึกดีใจที่งานของตัวเองทำให้คนดูรู้สึกให้คุณค่ากับการอยู่กับคนที่รักมากขึ้น เพราะเมื่อคนที่เรารักจากไป สิ่งเดียวที่จะช่วยยืนยันว่าเราเคยมีกันและกันคือ ‘ความทรงจำ’
ห้องครัว
เรามักจะขลุกตัวกันอยู่ในครัวที่บ้านเป็นส่วนใหญ่ ผมกับอาม่าจะใช้เวลาเตรียมอาหารให้ที่บ้านกินด้วยกันบ่อยๆ ด้วยความที่เป็นหลานชายคนเล็กของบ้านและครอบครัว ‘แซ่แต้’ ตอนเด็กๆ ผมจะมีเวลาอยู่บ้านกับอาม่าเยอะมากๆ และก็เป็นพื้นที่ในครัวเล็กๆ ของบ้านเรานั่นแหละที่อาม่าสอนผมทำข้าวผัดสูตรเฉพาะของแก ทำให้ผมได้ลงมือทำกินเองในทุกวันนี้
หน้าบ้าน
บ้านเราเป็นตึกแถว อาม่าชอบมานั่งเล่นบริเวณหน้าบ้านบ่อยๆ แกจะนั่งบนเก้าอี้ตัวโปรดซึ่งเป็นที่นั่งประจำส่วนตัว ซึ่งอาม่ามักจะมานั่งรอผมกลับมาจากโรงเรียนเป็นประจำทุกๆ เย็น
สวนใกล้บ้าน
พื้นที่สวนสาธารณะที่ผมและอาม่าไปด้วยกันบ่อยๆ ด้วยความที่สวนนี้อยู่ใกล้บ้านไปไม่กี่สิบก้าว เราเลยชอบไปเดินเล่นและพูดคุยกันตอนเช้าๆ
ชายทะเลบางปู
ชุมชนชายทะเลกรุงเทพฯ แห่งนี้ เคยเป็นบ้านหลังเก่าของอาม่า แต่เพราะทุกปีระดับน้ำทะเลจะหนุนสูงขึ้นเรื่อยๆ บ้านของอาม่าจึงโดนทะเลกินพื้นที่เข้ามาทีละน้อย สุดท้ายบ้านหลังนี้ของอาม่าก็หายไป เวลาเราไปแถวนั้นทีไร อาม่าก็จะพูดถึงบ้านที่แกเคยอยู่ ทั้งบอกเล่าเรื่องราว และชี้ไปยังบริเวณที่เคยเป็นที่ตั้งของบ้านให้ผมดูและฟังเสมอ
โซฟาและเตียงอาม่า
เฟอร์นิเจอร์ที่เราสองคนนั่งและนอนเล่นด้วยกัน ผมมักจะนวดให้อาม่าตรงนี้ ตั้งแต่ตอนเด็กๆ ผมจะชอบนอนกอดอาม่า ไม่ว่าจะโตมากแค่ไหนเวลาผมนอนกอดแก ก็จะเป็นเหมือนเด็กตัวเล็กๆ สำหรับอาม่าตลอดไป
ติดตามผลงานของ วิสุทธิ์ แซ่แต้ ต่อได้ที่ : wisuttae.com
และหากคุณมีชุดภาพถ่ายที่อยากจะร่วมแชร์ในคอลัมน์ Urban Eyes สามารถส่งมาได้ที่ [email protected]