หลังจากที่กรุงเทพฯ ห่างหายจากการเป็นเมืองอีเวนต์มาเนิ่นนานจากโรคระบาดที่กินเวลาเป็นหลักปี จนมาถึงช่วงนี้ที่กลับมาเปิดเมืองอีกครั้ง งานต่างๆ ก็เริ่มทยอยกลับมาจัดกันอย่างคึกคัก หนึ่งในนั้นคือเทศกาลหนังสือศิลปะกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Art Book Fair (BKKABF 2021) ที่เราแสนคิดถึง
เมื่อวันที่ 26 – 27 พฤศจิกายนที่ผ่านมา BKKABF 2021 ได้กลับมาจัดแบบออนไซต์แล้วหลังจากย้ายไปจัดบนแพลตฟอร์มออนไลน์เมื่อปีก่อน ครั้งนี้ถือเป็นปีที่ 4 แล้วที่เทศกาลหนังสือศิลปะที่ใหญ่ที่สุดในไทยจัดงานต่อเนื่องกันมา
นอกจากจะแปลกตากับการขยายพื้นที่จัดงานไปสู่ด้านนอกอาคารของสถานที่จัดงานอย่าง Bangkok CityCity Gallery แล้ว ในงานยังอบอวลไปด้วยสถานการณ์การเมืองภายใต้ธีม ‘DON’T KEEP YOUR DREAM AT HOME’ ที่ทางแกลเลอรีมอบพื้นที่ให้ Exhibitor ตั้งคำถามและท้าทายประเด็นร่วมสมัยต่างๆ ทั้งเชิงสังคมและการเมือง
ส่วนใครที่พลาดโอกาสไป ไม่ต้องเสียดาย เราไปทัวร์และคัด 5 เรื่องที่น่าสนใจมาให้ทุกคนเที่ยวทิพย์แล้ว ปีหน้าอย่าลืมปักหมุดมาเจอกันนะ!
1. ซัปพอร์ตสิ่งพิมพ์เพื่อประชาธิปไตย
What is happening in Thailand Illustration Zine Project.
by Juli Baker and Summer X Spacebar Zine
ไม่พลาดแน่นอนกับซีนทำมือของบูท Spacebar Zine ที่มาประจำการทุกปี ปีนี้เราถือว่าพิเศษกว่าทุกปี เพราะมีการจับมือกับเหล่าศิลปินกับนักออกแบบทำโปรเจกต์ผลิตสิ่งพิมพ์อิสระเพื่อสื่อสารและสนับสนุนการชุมนุมเพื่อประชาธิปไตยในประเทศไทยในราคาชิ้นละ 112 บาท โดยรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายการพิมพ์และการจัดส่ง ส่งมอบให้ : TLHR ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน มูลนิธิสิทธิเพื่อความยุติธรรม
ในบูทมีมุมที่รวบรวมผลงานในโปรเจกต์มาจัดแสดงให้ผู้เข้าชมเลือกชมได้อย่างอิสระ ถูกใจชิ้นไหนก็อุดหนุนได้ ส่วนผลงานชิ้นที่เราประทับใจสุดๆ คงหนีไม่พ้น สมุดบันทึกความ___ี ที่ออกแบบเป็นไดอารีว่าภายใน 1 วัน รัฐบาลมีเรื่องอะไรให้วิพากษ์วิจารณ์บ้าง แบ่งเป็นหัวข้อและสีต่างๆ และชิ้นงานสุดสร้างสรรค์ กาชาปองที่พาไปรู้จัก 30 ราษฎรผู้โดนคดีมาตรา 112 ถือเป็นการผสมผสานงานออกแบบกับการสื่อสารทางการเมืองได้ดีทีเดียว
ใครที่สนใจอยากดูชิ้นงานอื่นๆ เพิ่มเติมหรืออุดหนุนซีนในโปรเจกต์ ติดตามต่อได้ที่ facebook.com/gospacebar/
2. มองภาพฝันแห่งอนาคตผ่านโปสเตอร์
นิทรรศการ FUTURE POSTER PROJECT
‘กาลครั้งหนึ่งในอนาคต, นี่คือจินตนาการโลกข้างหน้าในแบบของฉัน’
นิทรรศการพิเศษที่ทาง BKKABF 2021 ชวนนักออกแบบทั้งไทยและต่างประเทศมาแสดงออกถึงจินตภาพผ่านการออกแบบและจัดวางตัวอักษรเป็นฝันแห่งอนาคตในรูปแบบโปสเตอร์
ถึงแม้ชิ้นงานจะไม่ได้เยอะมากเนื่องจากเวลาอันจำกัด แต่ทุกโปสเตอร์ล้วนถ่ายทอด ‘อนาคต’ ที่เหล่าศิลปินเห็นได้อย่างมีมิติและสนุกด้วยเทคนิคอันหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นชิ้นที่หยิบเอาความเชื่อของไทยมายั่วล้อกับการเมือง ชิ้นที่ชวนตั้งคำถามว่ากรุงเทพฯ คือเมืองที่เราสามารถใช้ชีวิตดีๆ ที่ลงตัวได้จริงหรือ ไปจนถึงชิ้นของนักออกแบบชาวอเมริกันที่ตั้งคำถามถึงการเดินทางย้ายถิ่นฐานไปดวงจันทร์ เป็นต้น
3. การเมืองในสิ่งของและตัวอักษร
นิทรรศการ Unmute112 โดยพิพิธภัณฑ์สามัญชน
ตอนที่ได้เห็นผนังห้องในแกลเลอรีสีขาวกลายเป็นพื้นที่จัดแสดงสิ่งของ ภาพข่าวจากหน้าหนังสือพิมพ์ ร่างคำแถลงและจดหมายน้อยถึงนักโทษการเมือง เราก็รู้สึกได้ถึงความทรงพลังที่สิ่งเหล่านี้สื่อสารออกมาโดยที่ไม่ต้องมีใครเอื้อนเอ่ยถ้อยคำ
มือตบ หมุดจำลอง เสื้อลายสกรีน ฯลฯ ทั้งหมดนี้ล้วนบอกเล่าถึงยุคสมัยและเรื่องราวที่เกิดขึ้นระหว่างการชุมนุมเรียกร้องการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองที่ผ่านมา ไม่ว่าคุณจะอยู่ฝั่งไหน จำกัดตัวเองที่จุดยืนได้ การได้ย้อนมองประวัติศาสตร์เมืองไทยผ่านนิทรรศการนี้ย่อมสร้างความรู้สึกนึกคิดบางอย่างให้แน่นอน สำหรับใครที่อยากชมนิทรรศการ ตามไปชมในรูปแบบออนไลน์ได้ที่ commonmuze.com
4. เดือดๆ กับโฟโต้บุ๊กสะท้อนบ้านเมือง
บูทสำนักพิมพ์ Arc Press
แน่นอนด้วยธีม ‘DON’T KEEP YOUR DREAM AT HOME’ พื้นที่นิทรรศการของ BKKABF 2021 จึงเต็มไปด้วยผลงานศิลปะและสิ่งพิมพ์ทางการเมืองอยู่แล้ว นอกจากนิทรรศการที่เรากล่าวมา ก็มีหนึ่งในคนทำสิ่งพิมพ์ที่น่าจับตามองในงานนี้ นั่นคือ สำนักพิมพ์สำหรับคนรักสิ่งพิมพ์และภาพถ่าย Arc Press
งานนี้ สำนักพิมพ์ได้หยิบเอา 3 โฟโต้บุ๊กโดยช่างภาพไทยมานำเสนอด้วย ขอบอกว่าคอนเซปต์แต่ละเล่มแข็งแรงมากๆ ได้แก่
1) ‘Lost in China’ โดย นพดล ไมตรีจิต เชฟผู้หลงใหลในการถ่ายภาพสตรีท ที่เป็นการบันทึกการเดินทางในประเทศจีนของเขา โดยตัวเล่มดีไซน์มาให้เปิดได้ไม่มีต้นและปลาย คล้ายกับการหลงทาง
2) ‘The Quarantine Report’ โดย เกริกบุรินทร์ เกิ้งบุรี ที่เป็นการบันทึกภาพจากหน้าจอโทรทัศน์ โดยมีลักษณะภาพที่บิดเบี้ยว สีสันแปลกตา เพื่อตั้งคำถามถึงอำนาจของสื่อกระแสหลักในช่วงโควิด-19
3) ‘EBB’ โดย 21 ช่างภาพ โฟโต้บุ๊กเล่มนี้ถือว่าเป็นไฮไลต์เลยก็ว่าได้ เพราะเป็นการรวบรวมภาพถ่ายของสภาพสังคมไทยในรูปแบบของการต่อสู้เรียกร้องความไม่เป็นธรรม ทั้งม็อบเล็ก ม็อบใหญ่ รวมไปถึงมูฟเมนต์ทางการเมืองอีกมากมาย พร้อมกับลวดลายกราฟฟิตี้ฝีมือ BEKOS และคำนิยมโดยนักเขียนและนักวิชาการ สฤณี อาชวานันทกุล
ใครสนใจอยากดูหนังสือเพิ่มเติมหรือติดต่อซื้อ สอบถามได้ที่เพจ facebook.com/arcpressstore
5. อ่านและซื้อหนังสือศิลปะในร้านหนังสือท้องถิ่น
BANGKOK CITYCITY GALLERY Bookshop
โดยปกติแล้วพื้นที่ตรงนี้เป็นส่วนร้านหนังสือและห้องสมุดของแกลเลอรี แต่เมื่ออยู่ในงาน BKKABF 2021 ลูกตาล-ศุภมาศ พะหุโล ผู้ก่อตั้ง Bangkok CityCity Gallery ก็ตั้งใจให้มันเป็น Local Bookshop หรือร้านหนังสือท้องถิ่น เพื่อให้ผู้ชมงานได้สัมผัสเหล่าหนังสือศิลปะทั้งของไทยและต่างประเทศที่เธอคัดสรรมาจากทั่วโลก ซึ่งในงานเธอได้เพิ่มมุมจำหน่ายอาร์ตบุ๊กจากผู้จัดพิมพ์ต่างชาติเข้ามาด้วย
นอกจากชั้นวางที่อัดแน่นไปด้วยหนังสือศิลปะที่มีเนื้อหาหลากหลาย เช่น หนังสือภาพถ่าย หนังสือรวมผลงานของศิลปะ หนังสือนิทรรศการ หนังสือวิชาการแล้ว ความพิเศษของที่นี่คือ การเก็บหนังสือเล่มสุดท้ายของแต่ละเรื่องไว้ที่โซนห้องสมุด เพื่อแบ่งปันให้ทุกคนเข้ามาอ่านฟรีๆ เรียกว่าต่อให้งานนี้สิ้นสุดไปแล้ว คุณก็ยังเดินทางไปเอนจอยหนังสือศิลปะได้ตลอด
Writer
แอน เดือนเพ็ญ
Photographer
เจษฎา ขิมสุข
Graphic Designer
