หนึ่งวันในพิพิธภัณฑ์ใต้แม่น้ำเจ้าพระยา ‘ศูนย์การเรียนรู้ธนาคารแห่งประเทศไทย’ ท่องโลกเงินตราในอาคารที่ครั้งหนึ่งเคยใช้เป็นสถานที่พิมพ์ธนบัตรจริง

‘ศูนย์การเรียนรู้ธนาคารแห่งประเทศไทย’ อาจเป็นที่รู้จักกันดีในฐานะพื้นที่ห้องสมุดสุดโรแมนติกริมแม่น้ำเจ้าพระยา แต่อีกหนึ่งสิ่งที่คนอาจไม่เคยสังเกตคือ ภายในพื้นที่เดียวกันนี้ยังมี ‘พิพิธภัณฑ์’ คอยให้ความรู้เรื่องเกี่ยวกับเงินตราซ่อนตัวอยู่ด้วย แถมที่พิเศษไปกว่านั้นคือ ‘พิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย’ แห่งนี้จัดแสดงอยู่ใน ‘ห้องมั่นคง’ ซึ่งเป็นที่เก็บรักษาธนบัตรเดิมเมื่อครั้งที่อาคารหลังนี้เคยเป็นโรงพิมพ์ธนบัตรทั้งหมด ตั้งแต่ชั้น 2 ไปถึงชั้น B2 ซึ่งอยู่ลึกลงไปใต้แม่น้ำเจ้าพระยากว่า 6 เมตร ใครที่อยากรู้ว่าธนาคารแห่งประเทศไทยจะสื่อสารเรื่องการเงินให้น่าสนใจผ่านพิพิธภัณฑ์ที่มีส่วนหนึ่งในการจัดแสดงอยู่ใต้แม่น้ำเจ้าพระยาอย่างไร ตาม Urban Creature ไปคุยกับทีมผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ทีมงานนำชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ในซีรีส์คอนเทนต์ ‘MUSEUM-IN-SIGHT เพ่งพิศพิพิธภัณฑ์’ ตอนที่ 9 พร้อมๆ กัน เปิดประตูบ้านแบงก์ชาติ ย้อนกลับไปที่จุดประสงค์ของการก่อตั้ง ‘ศูนย์การเรียนรู้ธนาคารแห่งประเทศไทย’ พื้นที่ 12,900 ตารางเมตรที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นอาคารโรงพิมพ์ธนบัตรแห่งแรกของประเทศนี้ ‘พี่บี-โสภี สงวนดีกุล’ ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายจัดซื้อจัดจ้างและบริหารอาคาร ธนาคารแห่งประเทศไทย บอกกับเราว่า หัวใจสำคัญคือการที่ธนาคารฯ ต้องการแสดงบทบาทหน้าที่ของธนาคารแห่งประเทศไทยให้สาธารณชนได้รู้จัก “แรกเดิมทีธนาคารแห่งประเทศไทยมีอาคารสำนักงานอยู่ที่สุรวงศ์ จึงได้มีการเปิดพิพิธภัณฑ์ขึ้นที่นั่นในปี 2512 โดยใช้ชื่อว่า ‘พิพิธภัณฑ์เงินตรา’ เพื่อจัดแสดงประวัติของเงินตราต่างๆ ที่มีในประเทศไทย ก่อนจะปิดไปในช่วงปี 2520 แล้วมาเปิดใหม่อีกครั้งที่วังบางขุนพรหมในชื่อ ‘พิพิธภัณฑ์ธนาคารแห่งประเทศไทย’ เมื่อปี […]

เรียนรู้รอบเรื่อง ‘งู’ หนึ่งวันในพิพิธภัณฑ์ Siam Serpentarium ที่ทำให้รู้ว่างูเป็นสิ่งมีชีวิตที่พิศวงกว่าที่คิด

*Trigger Warning : บทความนี้มีเนื้อหาและรูปภาพเกี่ยวกับสัตว์เลื้อยคลานประเภทงู* “แล้วคุณจะรู้ว่างูไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด” คำพูดติดปากของเหล่าพนักงานที่นำเสนอจุดประสงค์การมีอยู่ของ ‘Siam Serpentarium’ พิพิธภัณฑ์งูในย่านลาดกระบังได้เป็นอย่างดี เพราะที่นี่คือพิพิธภัณฑ์แห่งที่ 8 ภายใต้ซีรีส์คอนเทนต์ ‘MUSEUM-IN-SIGHT เพ่งพิศพิพิธภัณฑ์’ ที่เปลี่ยนจากการนำเสนองานศิลปะมาเป็นสิ่งมีชีวิตอย่าง ‘งู’ กว่า 70 สายพันธุ์ การจัดการพิพิธภัณฑ์ที่ผลงานจัดแสดงคือสิ่งมีชีวิตจะแตกต่างจากพิพิธภัณฑ์อื่นๆ อย่างไร ตามเราไปพูดคุยกับ ‘คุณบีม-ศรานนท์ เจริญสุข’ Senior Manager และเหล่าพนักงานที่หลงใหลในเสน่ห์ของน้องงู ไม่ว่าจะเป็นผู้นำชม หมองู ผู้ดูแลสัตว์ และนักวิทยาศาสตร์ในบทความนี้กันเลย ป.ล. บทความนี้เขียนเป็นภาษาไทย ใครที่อ่านภาษาพาร์เซลไม่ออก ไม่ต้องกังวล ตอบทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับงู งูเคลื่อนที่อย่างไร ปกติงูกินอะไรเป็นอาหาร ถ้าเจองูต้องทำยังไง สารพัดคำถามเกี่ยวกับงูที่เราสงสัยจะได้รับคำตอบแน่นอนเมื่อมาเยือน Siam Serpentarium สวนงูที่ทันสมัยที่สุดแห่งแรกและแห่งเดียวในเอเชีย พื้นที่การเรียนรู้ที่เริ่มต้นด้วยจุดมุ่งหมายที่อยากให้ผู้คนรู้จักงูในแง่มุมต่างๆ มากขึ้น “เราไม่ได้อยากเล่าเรื่องงูเพื่อให้ทุกคนรักงู เราแค่อยากให้ทุกคนรู้ว่างูก็เป็นสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งที่อยู่รอบๆ ตัวเรา” คุณบีม Senior Manager ประจำพิพิธภัณฑ์งูแห่งนี้บอกกับเราในระหว่างพูดคุย งูขดเป็นเครื่องหมายคำถาม คือโลโก้ของพิพิธภัณฑ์ฯ ซึ่งสอดคล้องกับความตั้งใจของที่นี่ที่คุณบีมเน้นย้ำเป็นอย่างดี “ถ้ามีคำถามหรือข้อสงสัยอะไรเกี่ยวกับงูให้มาหาคำตอบที่นี่” ย้อนกลับไป […]

หนึ่งวันใน ‘บ้านพิพิธภัณฑ์ คุณาวงศ์’ บ้านพิพิธภัณฑ์ที่เปิดแค่วันอาทิตย์ ด้วยแพสชันการสะสมศิลปะของ ‘เสริมคุณ คุณาวงศ์’

จะมีสักกี่พิพิธภัณฑ์ที่เราไปเยี่ยมชมแล้วไม่ใช่แค่พิพิธภัณฑ์ แต่ยังเป็นบ้าน เป็นที่พักอาศัย เป็นหัวใจที่เจ้าของงานสะสมกว่าพันชิ้นใช้ชีวิตอยู่ภายในพื้นที่เดียวกัน สถานที่แห่งนี้คือ ‘บ้านพิพิธภัณฑ์ คุณาวงศ์’ หรือ ‘Kunawong House Museum’ พิพิธภัณฑ์ในรูปแบบบ้านพิพิธภัณฑ์ (House Museum) ที่เปิดให้เราเข้าชมของสะสมที่เต็มไปด้วยแพสชันของ ‘คุณเสริมคุณ คุณาวงศ์’ นักสะสมผู้คร่ำหวอดในวงการศิลปะไทยมาอย่างยาวนาน อีกความพิเศษของที่นี่คือ เปิดให้บริการเฉพาะวันอาทิตย์เท่านั้น คอลัมน์ One Day With… ในซีรีส์คอนเทนต์ ‘MUSEUM-IN-SIGHT เพ่งพิศพิพิธภัณฑ์’ จึงอยากชวนทุกคนทำตัวว่างๆ ในวันสุดท้ายของสัปดาห์ แล้วมาใช้เวลาหนึ่งวันในบ้านพิพิธภัณฑ์ คุณาวงศ์ พร้อมพูดคุยกับคุณเสริมคุณและเหล่าพนักงานถึงแพสชันในการเปิดบ้านเป็นพิพิธภัณฑ์ให้คนเข้ามาสัมผัสบรรยากาศสเปซในฝันของใครหลายคนที่อยากมีบ้านเป็นเหมือนพิพิธภัณฑ์ รวมถึงเยี่ยมชมผลงานสะสมที่หาชมไม่ได้ง่ายๆ บ้านพิพิธภัณฑ์ที่เปิดขึ้นตอนผู้อาศัยอยู่ยังมีชีวิต แค่เดินจากรถไฟฟ้าสายสีเหลืองสถานีโชคชัย 4 เข้ามาในซอยลาดพร้าว 54 จนสุดซอยประมาณ 400 เมตร แม้ยังไม่ทันก้าวเข้าไปในบ้าน เราจะพบประติมากรรม 2 ชิ้นตั้งเด่นเป็นสง่าแบบที่ไม่ต้องดูป้ายก็รู้ว่ามาถึงจุดหมายของเราในวันนี้กับบ้านพิพิธภัณฑ์ คุณาวงศ์ พิพิธภัณฑ์ในรูปแบบบ้านพิพิธภัณฑ์กันแล้ว ทันทีที่เปิดประตูเข้ามาในบ้านพิพิธภัณฑ์ คุณาวงศ์ สิ่งหนึ่งที่ทำเอาเราหลุดเข้าไปในโลกของงานศิลปะได้ทันทีคือ การออกแบบพื้นที่ที่บอกเล่าด้วยตัวของมันเองว่า ‘นี่แหละ งานศิลปะ’ หนึ่งสวนบวกกับสามอาคาร ได้แก่ […]

10101 : 101 Pieces of 1 City (Bangkok Edition) ธีสิสว่าด้วย ‘การออกแบบเพื่อแก้ปัญหาแบบบ้านๆ’ ผ่านชิ้นส่วนที่พบเห็นได้ในเมือง 101 ชิ้น

ใครเคยเดินสำรวจเมืองแล้วสะดุดตากับข้าวของเหล่านี้บ้างไหม เก้าอี้ที่ถูกดัดแปลงเพื่อฟังก์ชันบางอย่างมากกว่าการนั่ง หรือท่อ PVC ที่เป็นตั้งแต่แผงกั้นจราจรยันขาตั้งโต๊ะ ของจำพวกนี้ถูกสร้างขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาในชีวิตประจำวัน แต่ในขณะเดียวกันก็แฝงไปด้วยกระบวนการออกแบบที่เราหรือแม้แต่นักออกแบบมืออาชีพเองอาจนึกไม่ถึง จะเป็นอย่างไร ถ้า ‘การออกแบบเพื่อแก้ปัญหาแบบบ้านๆ’ ถูกย่อส่วนให้กลายเป็นชิ้นส่วนคล้ายเลโก้หรืออาร์ตทอย 101 ชิ้นในรูปแบบชุดเกมที่ชวนให้เราเรียนรู้เรื่องเมือง และสำรวจความคิดสร้างสรรค์ผ่านกระบวนการออกแบบไปพร้อมๆ กัน คอลัมน์ Debut ขอชวนไปรู้จัก 10101 : 101 Pieces of 1 City (Bangkok Edition) โปรเจกต์ที่เริ่มต้นสังเกตการณ์ ‘การออกแบบเพื่อแก้ปัญหาในชีวิตประจำวันของกรุงเทพฯ’ จนกลายมาเป็นชุดเครื่องมือ 101 ชิ้น โดย ‘น้อยหน่า-รมย์รวินท์ พิพัฒน์นัดดา’ นิสิตปริญญาโทจากภาควิชาการออกแบบอุตสาหกรรม สาขาการออกแบบนิเทศศิลป์ (CommMA) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่จะพาไปเรียนรู้ ‘การออกแบบแบบบ้านๆ’ ผ่านชิ้นส่วนเล็กๆ ในเมือง การทำงานร่วมกันระหว่าง ‘การออกแบบพื้นถิ่น’ และ ‘ความคิดสร้างสรรค์’ โปรเจกต์นี้เริ่มจากการตั้งคำถามว่า ‘การออกแบบพื้นถิ่นสามารถจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ผ่านเครื่องมือออกแบบได้อย่างไร’ ทำให้ 10101 : 101 Pieces […]

ย้อนเวลากลับไปเป็นเด็กกับพิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร​ แห่งที่​ 2 (ทุ่งครุ) พื้นที่อยากชวนทุกคนในครอบครัวออกมาใช้เวลาร่วมกัน

เวลาพูดถึงพื้นที่ของเด็กทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ส่วนใหญ่เรานึกถึงอะไรบ้าง สวนสนุก ร้านของเล่น สนามหญ้ากว้าง ๆ ให้เด็กได้ทำกิจกรรม หรือพื้นที่ทางธุรกิจหรือราชการอย่างสถานีโทรทัศน์ กองทัพ และทำเนียบรัฐบาลที่เปิดต้อนรับเด็กน้อยใน ‘วันเด็ก’ แต่วันอื่นล่ะ วันทั่ว ๆ ไปที่เด็กน้อยต้องใช้ชีวิตตามปกติ และเรียนรู้ที่จะเติบโตในทุก ๆ วัน คือที่ไหนกัน โรงเรียน บ้าน หรือสถานที่ที่เปิดต้อนรับและพร้อมมอบประสบการณ์คู่การเรียนรู้อย่าง ‘พิพิธภัณฑ์เด็ก’ เชื่อว่าหลายคนพอได้ยินคำว่าพิพิธภัณฑ์เด็ก จะต้องนึกถึงพิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร แห่งที่ 1 บริเวณจตุจักรเป็นแน่ เพราะบ้างก็เคยไปทัศนศึกษากับโรงเรียน บ้างก็คงเคยเห็นผ่านตา เพราะล่าสุดรถ BMA Feeder ของ กทม. เพิ่งเปิดเส้นทางใหม่ให้สะดวกกับพ่อแม่ที่พาลูก ๆ ไปเที่ยวมากขึ้น แต่แท้จริงแล้ว พิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานครไม่ได้มีแค่ฝั่งจตุจักรเพียงที่เดียว แต่ยังมีพิพิธภัณฑ์เด็กกรุงเทพมหานคร​ แห่งที่​ 2 (ทุ่งครุ) หรือศูนย์การเรียนรู้สำหรับครอบครัวอยู่ด้วย วันนี้คอลัมน์ One day With… ในซีรีส์คอนเทนต์ ‘MUSEUM-IN-SIGHT เพ่งพิศพิพิธภัณฑ์’ จึงอยากชวนทุกคนมาตามติดเบื้องหลังพื้นที่การเรียนรู้สำหรับเด็กและครอบครัวสักหนึ่งวัน Once […]

ออกแบบศูนย์ส่งด่วน เตรียมความพร้อม ให้เหล่า Porter ในเกม Death Stranding

ในอนาคตปรากฏการณ์ ‘Death Stranding’ จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวงกับสังคมมนุษย์ เมื่อวิญญาณของมนุษย์ไม่สามารถผ่านไปสู่ภพแห่งความตายได้ เนื่องจากติดอยู่บริเวณพื้นที่กึ่งกลางระหว่างความตายที่เรียกว่า ‘The Beach’ เหล่าวิญญาณที่ยังติดอยู่และพยายามกลับมาในโลกของคนเป็นจะถูกเรียกว่า ‘BT’ (Beached Thing) ซึ่งถ้า BT สัมผัสกับสิ่งมีชีวิตจะทำให้เกิดการระเบิดครั้งใหญ่หรือ ‘Voidout’ ซึ่งปรากฏการณ์นี้ทำให้มนุษย์ต้องกระจายตัวกันอยู่ ไม่สามารถอยู่รวมเป็นชุมชนขนาดใหญ่ได้ ส่งผลให้สังคมมนุษย์ขาดการเชื่อมต่อ ด้วยเหตุนี้ ‘United Cities of America (UCA)’ นำโดยองค์กร ‘Bridges’ ได้มีความพยายามรวบรวมอเมริกาให้เป็นหนึ่งเดียวกันอีกครั้ง โดยใช้โครงข่าย Chiral Network เชื่อมต่อเมืองต่างๆ ในอเมริกาได้สำเร็จ เป็นเวลา 11 เดือนต่อมาหลังจาก Bridges เชื่อมต่อ UCA ได้แล้ว พวกเขามีแผนเชื่อมต่อพื้นที่ไปยังประเทศใกล้เคียงอย่างเม็กซิโก และใช้ ‘Plate Gate’ ในการเดินทางข้ามซีกโลกไปยังทวีปออสเตรเลีย ดินแดนรกร้างที่ยังไม่ถูกเชื่อมต่อ นี่จึงกลายเป็นหน้าที่ของเหล่า ‘Porter’ ที่จะออกเดินทางไปยังดินแดนแห่งใหม่นี้ และเชื่อมต่อทุกคนเข้าด้วยกัน ในโลกที่มนุษย์ต้องแยกกันอยู่ Porter หรือคนส่งของกลายเป็นอาชีพที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะการเดินทางในดินแดนรกร้างเป็นเรื่องอันตราย ทั้งจากสภาพแวดล้อม […]

เพ่งพิศ Bangkok Art and Culture Centre หนึ่งวันในศูนย์ศิลปะสะท้อนภาพสังคม พื้นที่สาธารณะที่รอให้ทุกคนออกมาใช้งาน

ภาพบันไดวนสีขาวใหญ่โตตรงหน้าที่เชื่อมต่อระหว่างชั้น 7 ถึงชั้น 9 คือภาพที่คุ้นเคยกันดีของหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (Bangkok Art and Culture Centre) หรือที่เรารู้จักในนาม ‘BACC’ สถานที่ที่ใครๆ ต่างเคยมีความทรงจำร่วม ไม่ว่าจะมาเยือนในฐานะผู้ชมงานศิลปะ หรือแวะเวียนมาใช้พื้นที่เป็นจุดนัดพบเพื่อนฝูงหรือทำกิจกรรมร่วมกัน ยิ่ง BACC อยู่มานานเท่าไหร่ ก็ยิ่งทวีความครึกครื้นมากขึ้นไปเท่านั้น สังเกตได้จากจำนวนผู้คนมากหน้าหลายตาที่มาเยือนพื้นที่แห่งนี้ ทั้งที่มาชมงานศิลปะและเดินเข้าเดินออกร้านรวงต่างๆ ภายในบริเวณ สอดคล้องไปกับปริมาณของร้านค้าและพื้นที่สร้างสรรค์ที่เหมือนจะเพิ่มมากขึ้นกว่าเมื่อ 4 – 5 ปีก่อนอยู่พอสมควรเลยทีเดียว แต่การมา BACC ของคอลัมน์ One Day With… ในครั้งนี้จะแตกต่างออกไปจากครั้งอื่นๆ อย่างแน่นอน เพราะเราจะมาล้วงลึกเบื้องหลังการทำงานของหอศิลปกรุงเทพฯ ผ่านคนวงใน เพื่อทำความรู้จักตึกใหญ่โตสีขาวใจกลางเมืองแห่งนี้ในมุมอินไซต์ที่ไม่เคยรู้มาก่อน ผ่านซีรีส์ MUSEUM-IN-SIGHT เพ่งพิศพิพิธภัณฑ์ ไปพร้อมกัน เป็นที่รู้กันว่า สถานที่แห่งนี้เป็นที่นึกถึงเสมอเมื่อใครหลายคนมองหาพื้นที่สงบใจกลางเมือง ทำให้ทุกครั้งที่เรามา BACC มักจะมีเป้าหมายในใจอย่างการตรงดิ่งเข้าชมนิทรรศการบริเวณชั้น 7, 8 และ 9 ก่อนจะปิดท้ายด้วยการแวะอัปเดตสินค้างานคราฟต์บริเวณชั้นร้านค้า ​​artHUB เป็นต้น […]

ชวนไปเพ่งพิศ 10 พิพิธภัณฑ์ ที่ได้รับการันตีจากโครงการ Museum STAR

‘พิพิธภัณฑ์’ เป็นเสมือนกุญแจเปิดสู่โลกกว้าง กระตุ้นความคิดและจินตนาการผ่านประสาทการรับรู้ทั้ง 5 ไม่ว่าจะเป็นรูป รส สัมผัส กลิ่น เสียง โดยที่ทุกอย่างได้รับการจัดเรียงและคิดมาเป็นอย่างดีแล้ว และแต่ละคนเองคงมีพิพิธภัณฑ์ติดดาวในดวงใจที่จะไปกับเพื่อนหรือคนเดียวก็เอนจอยและเพลิดเพลินทุกครั้ง ไม่ว่าจะไปชมนิทรรศการ ไปสำรวจพื้นที่ หรือไปใช้เวลาพักผ่อนสบายๆ ก็ตาม ถึงอย่างนั้นก็คงดีไม่น้อยถ้าเราจะได้ลองไปเยี่ยมเยียนมิวเซียมแห่งใหม่ๆ เผื่อได้สถานที่ชุบชูใจเพิ่มเติมมาไว้ในลิสต์อีก เพื่อเป็นอินโทรสู่ซีรีส์คอนเทนต์ที่ Urban Creature ร่วมกับสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.) และ Museum Thailand จึงอยากชวนผู้อ่านมารู้จักกับลิสต์ 10 พิพิธภัณฑ์ที่ได้รับรางวัลโครงการ Museum STAR กันก่อนที่จะไปทัวร์แต่ละแห่งอย่างลงลึก พร้อมรับรู้เบื้องหลังการดำเนินงานผ่านถ้อยคำของตัวแทนมิวเซียมในบทสัมภาษณ์คอลัมน์ One Day With… 1) หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (Bangkok Art and Culture Centre) ‘หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร หรือ BACC’ คือ Art Center เคียงคู่กรุงเทพฯ และพื้นที่สาธารณะใจกลางเมืองที่ทำหน้าที่เป็นแหล่งรวมตัวของชาววัยรุ่นสยาม ซึ่งไม่เคยว่างเว้นจากนิทรรศการหมุนเวียนนับร้อยที่กระจายตัวทั่วทุกชั้นตั้งแต่ชั้น 1 – 9 อีกทั้งยังมีการปรับตัวให้สอดคล้องกับยุคสมัยอยู่ตลอดเวลา […]

นกพิราบในเมือง อารยธรรมความเป็นเมืองที่เอื้อต่อพัฒนาการและปัญหานกพิราบล้นกรุง

ขึงตาข่าย งูปลอม หรือโมไบล์กระดิ่งลม ดูจะเป็นสิ่งของที่ชาวเมืองคุ้นเคยกันดีในฐานะเครื่องมือต่อกรกับ ‘นกพิราบ’ ที่มักมาทำรังบริเวณระเบียงตึกสูงและที่อยู่อาศัย ปัญหานกพิราบในกรุงเทพฯ ส่งผลกระทบต่อประชาชนเป็นอย่างมาก ทั้งในสเกลของที่อยู่ส่วนตัวและพื้นที่สาธารณะ จนถึงขนาดมีการออกกฎหมายและข้อระเบียบมาใช้ ภาพจำของนกกับธรรมชาติดูเป็นของคู่กัน แต่พวกมันกลับเจริญเติบโตได้ดีในเมืองที่เต็มไปด้วยพื้นที่คอนกรีต และดูเหมือนว่าอัตราการเพิ่มจำนวนของเจ้าสัตว์ชนิดนี้จะสูงขึ้นเรื่อยๆ สวนทางกับวิกฤตสิ่งแวดล้อมของโลก ปัจจัยใดบ้างที่ทำให้นกพิราบเจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมความเป็นเมือง ตามไปดูกันในบทความนี้ โครงสร้างของตึกสูงคล้ายกับถิ่นกำเนิดของนกพิราบ ในอดีตนกพิราบมักอาศัยอยู่บริเวณปากถ้ำหรือหน้าผาหิน พัฒนาการของนกพิราบบนตึกจึงเหมือนเป็นการอยู่อาศัยบนหน้าผาจำลอง โดยเฉพาะตึกสูงที่มีระเบียงให้พวกมันเกาะหรือมีช่องให้ทำรัง อีกทั้งนกพิราบยังมีความสามารถในการจดจำเส้นทางได้ดีมาก ส่งผลให้การจดจำที่อยู่อาศัย หรือมองหาพื้นที่ทำรังในเมืองที่มีผังเมืองซับซ้อนแบบที่มนุษย์อย่างเราแค่มองยังปวดหัว ไม่ใช่เรื่องยากสำหรับพวกมัน และเมื่อจดจำเส้นทางได้ดี นกพิราบจึงควบตำแหน่งสัตว์ที่มีชื่อเสียงในการหาทางกลับบ้าน จนเคยถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารในฐานะเครื่องส่งข้อความหรือที่เรารู้จักในนาม ‘นกพิราบสื่อสาร’ ตั้งแต่ประมาณ 3,000 ปีก่อน ไม่แปลกเลยที่ฉายาเจ้าแห่งเส้นทางจะเป็นที่มาให้พวกมันสามารถเอาชีวิตรอดและเติบโตในเมืองใหญ่ได้ แหล่งอาหารนกพิราบ เศษซากของเหลือและความใจบุญสุนทาน โดยปกติแล้วสิ่งมีชีวิตจะมาคู่กับห่วงโซ่อาหาร มีผู้ล่าและผู้ถูกล่า เพื่อให้เกิดระบบนิเวศที่สมดุล แต่สถานการณ์ของวงจรนกพิราบตอนนี้คือ ระบบนิเวศในเมืองกำลังขาดความหลากหลายของผู้ล่าอย่างเหยี่ยวหรืองู อีกทั้งนกพิราบยังเป็นสัตว์ที่ผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปี ปริมาณจึงเพิ่มอย่างรวดเร็วโดยไม่มีสิ่งใดมาควบคุม ไม่มีผู้ล่าคอยควบคุมจำนวนก็เรื่องหนึ่ง แต่อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้นกพิราบใช้ชีวิตในเมืองรุ่นสู่รุ่นได้คือ แหล่งอาหารของพวกมัน คนเมืองจำนวนมากน่าจะคุ้นเคยกับภาพการจิกหาอาหารตามลานโล่งของนกพิราบ โดยเฉพาะบริเวณสวนสาธารณะ ลานโล่ง หรือท่าเรือ พวกมันล้วนแล้วแต่มองหาอาหารที่ชอบ เช่น เมล็ดธัญพืช หนอน และแมลง ซึ่งแน่นอนว่าเมื่อเป็นบริบทของเมืองใหญ่ อาหารลักษณะนี้คงไม่ได้หาได้ง่ายนัก […]

‘ไม่ว่าจะอยู่ในหรือนอกระบบ แรงงานก็คือแรงงาน’ คุยถึงปัญหาแรงงานนอกระบบกับตัวแทนองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO)

ทำไม ‘แรงงานนอกระบบ’ ยังไม่ได้รับความคุ้มครองเทียบเท่ากับ ‘แรงงานในระบบ’ กันนะ ในเมื่อไม่ว่านายกฯ ตำรวจ วิศวกร กรรมกร หรืออาชีพใด ต่างล้วนเป็น ‘แรงงาน’ ที่มีส่วนร่วมในการสร้างเศรษฐกิจและสังคมด้วยกันทั้งนั้น คำถามนี้คือจุดตั้งต้นที่ทำให้ Urban Creature ตัดสินใจติดต่อไปยัง ‘องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International Labour Organization : ILO)’ เพื่อพูดคุยกับ ‘เปิ้ล-จิตติมา ศรีสุขนาม’ เจ้าหน้าที่บริหารโครงการอาวุโสประจำประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ถึงสถานการณ์แรงงานนอกระบบในประเทศไทยที่ต้องเผชิญ และสิ่งที่ ILO พยายามผลักดันในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการเรียกร้อง รับหน้าที่ตัวกลางประสาน เข้าไปพูดคุยกับนายจ้าง หรืออยู่ข้างลูกจ้างที่ไม่ได้รับความเป็นธรรม ทั้งหมดนี้ ILO ทำโดยมีหัวใจหลักที่มีชื่อว่า ‘สิทธิมนุษยชน’ เป็นหลักการขั้นพื้นฐาน “เวลาพูดถึงเรื่องสิทธิมนุษยชน คำแรกที่เจอเลยคือ ‘มนุษย์’ เพราะฉะนั้นคนทุกคนที่ทำงานก็ต้องมีสิทธิเหล่านี้ มันไม่ใช่ควรได้ แต่ต้องมี” ก่อนอื่นอยากให้คุณอธิบายก่อนว่า องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) เป็นองค์การแบบไหน ILO เป็นหนึ่งใน ‘องค์การชำนาญการพิเศษประจำสหประชาชาติ (Specialized UN […]

ออกแบบเมืองให้เป็นมิตรกับผึ้งและผองเพื่อน เพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพให้ดีต่อผึ้งและดีต่อใจเรา

เวลาที่ไปสวนแล้วเห็นต้นไม้หรือดอกไม้สวยๆ เรารู้สึกอย่างไรบ้าง แล้วเคยสังเกตกันไหมว่า ในชีวิตประจำวันเราพบเห็นแมลงชนิดไหนบ้าง พบเห็นผึ้งหรือผีเสื้อบ้างไหม และเพื่อนตัวน้อยเหล่านั้นทำอะไรอยู่ ผึ้งเป็นเพื่อนตัวเล็กๆ ที่มีอิทธิพลมากต่อระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพของพืชและต้นไม้ ซึ่งให้อากาศบริสุทธิ์ น้ำสะอาด และอาหารที่เรากิน จากภาวะโลกเดือด ภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้จำนวนประชากรผึ้งและแมลงผสมเกสรลดลง และการทำเกษตรกรรมเชิงเดี่ยวส่งผลให้ถิ่นที่อยู่ของแมลงและสัตว์ต่างๆ ลดน้อยลง ส่งผลต่อความหลากหลายทางชีวภาพ จำนวนและชนิดของแมลงก็ลดลงตามไปอีก อีกทั้งยังทำให้ความหลากหลายทางอาหารลดลงอีกเช่นกัน เป็นวงจรที่กำลังดำเนินไป และเรากำลังเผชิญกับผลกระทบเหล่านั้น จากคำกล่าวที่ว่า ‘ถ้าไม่มีผึ้งจะไม่มีเราอีกต่อไป’ ดูจะไม่ไกลเกินจริงซะแล้ว ในโอกาสวันผึ้งโลกที่เพิ่งผ่านพ้นไป และวันนี้เป็นวันสิ่งแวดล้อมโลก คอลัมน์ Urban Sketch อยากชวนเพื่อนๆ มาดูกันว่า เราจะสามารถออกแบบเมืองและสิ่งแวดล้อมใกล้ๆ ตัวเราอย่างไร ให้เอื้อต่อความเป็นอยู่ที่ดีของเพื่อนตัวน้อยนักผสมเกสรของเรา และยังสร้างความเพลิดเพลินใจให้เราด้วย มาเปิดใจให้เหล่าผองผึ้งและแมลงตัวนั้นตัวนี้ ให้เราได้รักรักมันทุกตัวกัน ปลูกดอกไม้และต้นไม้ที่หลากหลายให้ผองผึ้ง ดอกไม้และต้นไม้บางชนิดเป็นแหล่งอาหารที่โปรดปรานของผึ้ง การออกแบบสวนที่มีดอกไม้ ผัก และต้นไม้ที่ให้เรณูเกสรและน้ำหวานแก่ผึ้ง ผีเสื้อ และแมลงจึงเป็นสิ่งสำคัญ ยกตัวอย่าง สวนสาธารณะ สวนในบ้าน สวนริมทางเท้า หรือ Pocket Park ลองเพิ่มต้นไม้ผลไม้เข้ามา สลับกับไม้พุ่มให้ดอก ผักที่กินผล และดอกไม้หอมที่ล่อแมลงและผึ้งอย่างต้นไม้วงศ์ส้ม […]

เรียนรู้เหตุการณ์แผ่นดินไหวกรุงเทพฯ รับมือภัยพิบัติที่เกิดขึ้นกะทันหันอย่างไรบ้าง

อาคารสั่นคลอน อาการวิงเวียน ที่พักอาศัยเสียหาย ทั้งหมดนี้เป็นผลกระทบที่เกิดขึ้นจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ แม้จุดเกิดเหตุจะไม่ได้เกิดขึ้นโดยตรงในประเทศไทย แต่ด้วยแรงสั่นสะเทือนที่สูงถึง 7.7 แมกนิจูด ส่งผลให้คนเมืองผู้แทบไม่เคยเจอเหตุการณ์ลักษณะนี้มาก่อนรับรู้ถึงความสั่นไหว และกลายเป็นผู้ประสบภัยในเวลาเพียงไม่กี่นาที นอกเหนือจากความตื่นตระหนกตกใจแล้ว แรงสั่นสะเทือนยังสร้างความเสียหายในหลายพื้นที่โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ทั้งที่อยู่อาศัยและอาคารสำนักงานที่อาจไม่ได้คำนึงถึงการเผชิญหน้ากับแผ่นดินไหวรุนแรงแบบนี้มาก่อน และด้วยความที่เป็นครั้งแรกในรอบหลายสิบปีที่คนกรุงเทพฯ ต้องเจอกับแผ่นดินไหว ก่อให้เกิดความสับสนในการรับมือสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเรื่องการแจ้งเตือนล่วงหน้า วิธีการป้องกันตัวเอง ความปลอดภัยของการใช้ชีวิตในอาคาร หรือกระทั่งการใช้เส้นทางจราจรเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินที่ไม่เคยมีใครให้ข้อมูลมาก่อนว่าจะต้องปฏิบัติตัวอย่างไรหากเจอเหตุการณ์แบบนี้ คอลัมน์ Report จะพาไปสำรวจว่า ในเหตุการณ์ภัยพิบัติที่เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน กรุงเทพฯ ต้องเจอกับปัญหาในการรับมือสถานการณ์แบบไหนบ้าง มีการจัดการกับสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างไร และประเทศไทยสามารถนำวิธีการเตรียมพร้อมป้องกันภัยจากประเทศที่ต้องเผชิญหน้ากับภัยพิบัติเหล่านี้อยู่บ่อยครั้งมาปรับใช้ได้มากน้อยแค่ไหน ปัญหาเมืองที่เกิดขึ้นในวันภัยพิบัติ จากเหตุการณ์แผ่นดินไหว ศูนย์กลางที่เมียนมาเมื่อปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา นอกจากปัญหาเรื่องตึกสูง ที่อยู่อาศัย และความปลอดภัยในเมืองของกรุงเทพฯ ซึ่งเห็นได้จากโครงสร้างอาคารที่เกิดรอยแตก รอยร้าว หรือแย่ไปกว่านั้นคือ เศษโครงสร้างอาคารหลุดล่อนออกมา จนทำให้หลายคนหวาดผวาไปกับการใช้ชีวิตบนตึกสูงแล้ว สถานการณ์ในวันนั้นยังแสดงให้เห็นถึงปัญหาระบบขนส่งในเมือง รวมถึงพื้นที่อพยพที่ไม่สามารถรองรับชาวกรุงได้ เสียงบ่นอื้ออึงของคนกรุงหลังสถานการณ์แผ่นดินไหวคือ เรื่องถนนกรุงเทพฯ ที่เต็มไปด้วยรถยนต์ รถเมล์ รถจักรยานยนต์ที่แน่นิ่ง ไม่ขยับ รถเคลื่อนตัวได้เพียง 13 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และแออัดยาวนานขนาดที่แผ่นดินไหวผ่านไปแล้ว 8 ชั่วโมง การจราจรก็ยังไม่กลับสู่สภาวะปกติ รวมถึงเหล่าขนส่งสาธารณะระบบรางอย่าง […]

1 2 3 19

SEND YOUR STORY

REQUEST INTERVIEW

ติดตามอ่าน “Urban Creature”
นิตยสารออนไลน์ที่จะทำให้คุณรักเมืองที่คุณอยู่ รักตัวเองมากขึ้นด้วยการเปิดมุมมองและนำเสนอแนวทางการใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์ และสร้างแรงบันดาลใจใหม่ๆ ในการใช้ชีวิต
Better Life. Better Living.

Max. file size: 256 MB.