สัปดาห์ที่แล้ว เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ล้นหลาม หลังมีรายงานว่า ราชบัณฑิตยสภาเปลี่ยนชื่อภาษาอังกฤษเมืองหลวง ‘กรุงเทพมหานคร’ ของไทย จาก ‘Bangkok’ เป็น ‘Krung Thep Maha Nakhon’
ทำให้หลายคนตั้งคำถามว่า เปลี่ยนแล้วได้ประโยชน์อะไร? เพราะชื่อเดิมก็ดี และเป็นที่รู้จักของนักท่องเที่ยวต่างชาติส่วนใหญ่อยู่แล้ว บ้างมองว่า Krung Thep Maha Nakhon นั้นยาวไป และอาจเป็นการสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย ถ้าต้องเปลี่ยนป้ายใหม่ทั้งหมด
หลังจากเกิดการถกเถียงไม่นาน สำนักงานราชบัณฑิตยสภาได้ชี้แจงผ่านเฟซบุ๊กว่า เป็นเพียงการปรับปรุงการทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ และปรับเครื่องหมายเพียงเล็กน้อย จากเดิม ‘Krung Thep Maha Nakhon; Bangkok’ เป็น ‘Krung Thep Maha Nakhon (Bangkok)’ เพื่อใช้เป็นมาตรฐานของทางราชการ และให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ปัจจุบันเท่านั้น พร้อมยืนยันว่า ‘กรุงเทพมหานคร’ ใช้ได้ทั้ง Krung Thep Maha Nakhon และ Bangkok อย่างไรก็ตาม ก็อดสงสัยไม่ได้ว่า คนทั่วโลกรู้จักและใช้คำไหนมากกว่ากัน?
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2022/02/UC-citybynumber-bangkok-2-819x1024.jpg)
เราจึงเปรียบเทียบการค้นหาคำว่า Krung Thep Maha Nakhon และ Bangkok ของผู้ใช้งาน Google ทั่วโลกในช่วงหนึ่งปีที่ผ่านมา (ระหว่างวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564 – 25 กุมภาพันธ์ 2565) โดยกราฟแสดงให้เห็นชัดเจนว่า ผู้คนนิยมค้นหาคำว่า Bangkok มากกว่าหลายเท่าตัว
จากการใช้เครื่องมือ Google Trend ตรวจสอบความนิยมของ Keywords ทั้งสองคำบนโลกออนไลน์พบว่า การค้นหาคำว่า Bangkok มีดัชนีอยู่ที่ 67 – 100 และเมื่อใช้เครื่องมือ Google Ads เพื่อตรวจสอบข้อมูลเชิงปริมาณพบว่า การค้นหามีค่าเฉลี่ยสูงถึง 100,000 – 1,000,000 ครั้งต่อเดือน
ส่วนความนิยมของการค้นหาคำว่า Krung Thep Maha Nakhon มีดัชนีเฉลี่ยอยู่ที่ น้อยกว่า 1 – 3 และข้อมูลเชิงปริมาณของเครื่องมือ Google Ads ระบุว่า การค้นหามีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 1,000 – 10,000 ครั้งต่อเดือน
ไม่แปลกใจที่ผลลัพธ์เป็นเช่นนี้ เพราะกรุงเทพมหานครในปัจจุบัน เดิมก็เป็นที่ตั้งของเมืองธนบุรีศรีมหาสมุทร ซึ่งชาวต่างชาติเรียกกันว่า ‘บางกอก’ หรือ ‘Bangkok’ มาหลายร้อยปีตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา แม้ว่าที่มาของคำว่าบางกอกนั้นยังไม่มีการยืนยันทางประวัติศาสตร์ แต่มีผู้สันนิษฐานไว้หลายทาง เช่น บริเวณนี้มีป่ามะกอกอยู่มากจึงเรียกว่า ‘บางมะกอก’ ต่อมากร่อนคำลงเหลือแค่คำว่าบางกอก หรืออาจมาจากการที่แม่น้ำเจ้าพระยาคดเคี้ยวไปมา บางแห่งมีสภาพเป็นเกาะเป็นโคก จึงเรียกกันว่า ‘บางเกาะ’ หรือ ‘บางโคก’ เป็นต้น
แม้หลายคนมองว่า การอ่านออกเสียงคำว่า Bangkok จะไปตรงกับความหมายในเชิงทะลึ่งของภาษาอังกฤษ เพราะไปพ้องกับคำว่า ‘Bang’ แปลว่า ‘กระแทก’ และ ‘Cock’ แปลว่า ‘อวัยวะเพศชาย’ ซึ่งอาจทำให้เกิดปัญหาจากการที่ชาวต่างชาติล้อเลียนชื่อนี้ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า Bangkok คือหนึ่งในจุดหมายปลายทางที่นักท่องเที่ยวต่างชาติสนใจและอยากมาเยือนมากที่สุด
หลังจากโควิด-19 แพร่ระบาดอย่างหนักเกือบ 2 ปี รัฐบาลไทยกลับมาเปิดประเทศอีกครั้งเมื่อปลายปี 2564 นักท่องเที่ยวต่างชาติยังให้ความสนใจ และกลับมาเที่ยวเมืองไทยอย่างคึกคัก โดย 5 ประเทศที่เดินทางเข้าไทยมากที่สุดหลังไทยเปิดประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา เยอรมนี สหราชอาณาจักร ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ซึ่งเราได้ไปตรวจสอบอีกครั้งว่า ระหว่าง Bangkok และ Krung Thep Maha Nakhon นักท่องเที่ยวจากประเทศเหล่านี้ค้นหาคำว่าอะไรมากกว่ากัน?
ผู้ชนะยังคงเป็นชื่อเดิม เพราะกราฟชี้ว่าคนส่วนใหญ่ค้นหาด้วยคำว่า Bangkok และการค้นหาคำนี้ยังมีแนวโน้มที่จะเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ ด้วย ซึ่งการค้นหานี้อาจบอกเป็นนัยว่า คนรู้จักและเลือกที่จะเรียกเมืองหลวงของประเทศไทยว่า Bangkok มากกว่า หรือบางคนอาจจะยังไม่รู้จักชื่อ Krung Thep Maha Nakhon เลยด้วยซ้ำ ซึ่งก็ไม่น่าแปลก เพราะไทยเองก็ยังไม่มีแผนการประชาสัมพันธ์ชื่อเรียกกรุงเทพฯ แบบทับศัพท์ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง
แม้คำประกาศของราชบัณฑิตยสภาจะสร้างความสับสนให้ประชาชน แต่ก็ถือเป็นเรื่องดีที่ทำให้เรารู้ว่า ต้องสะกดคำว่า ‘กรุงเทพมหานคร’ เป็นภาษาอังกฤษอย่างไรจึงจะถูกต้องตามหลักเกณฑ์ อย่างไรก็ตาม ย้ำอีกครั้งว่ายังไม่มีการเปลี่ยนชื่อภาษาอังกฤษเมืองหลวงอย่างเป็นทางการ และยังคงใช้ได้ทั้งสองชื่อ
แต่ถ้าต้องเลือก ทุกคนคิดว่าชื่อไหนเหมาะจะเป็นชื่อภาษาอังกฤษของกรุงเทพมหานครมากกว่ากัน? และหากในอนาคตมีชาวต่างชาติมาถามว่า คุณมาจากไหน? คุณจะตอบว่ามาจาก Bangkok หรือ Krung Thep Maha Nakhon?
Sources :
Bangkok Biz News | t.ly/o7i2
Event Pop | t.ly/fUPZ
Google Trends | t.ly/Myby
Prachachat | t.ly/Rw8l
Spring | t.ly/FvTa
Thairath | t.ly/t5JH
Thaipost | t.ly/0tMR
Wikipedia | t.ly/HzKi