เปลี่ยนถนนให้เป็นมิตรกับมอ’ไซค์ - Urban Creature

ไปเลยค่ะพี่สุชาติ!

ในช่วงเวลาเร่งด่วนของแต่ละวัน ไม่มีการเดินทางไหนที่จะสะดวกไปกว่าการใช้บริการมอเตอร์ไซค์รับจ้าง ไม่ว่าจะเป็นพี่วินฯ พี่แกร็บ หรือใครมีมอเตอร์ไซค์เป็นของตัวเองก็คงจะเลือกขับพาหนะสองล้อแทนการใช้รถยนต์ เพราะการจราจรในเมืองหลวงอย่างกรุงเทพฯ ไม่ค่อยน่าไว้ใจ อย่างน้อยถ้าหากรถติดจนเกินไป มอเตอร์ไซค์เหล่านี้ก็ยังพาเราลัดเลาะไปตามช่องทางเล็กๆ เพื่อให้ไปถึงจุดหมายได้ทันเวลา

แม้ว่าสัดส่วนของมอเตอร์ไซค์บนท้องถนนจะมีอยู่มาก แต่ถนนหลายๆ เส้นกลับไม่ค่อยเป็นมิตรกับจักรยานยนต์เท่าไหร่ อาจเป็นเพราะมองว่ารถประเภทนี้มีความคล่องตัว สามารถหลบเลี่ยงสิ่งที่จะทำให้เกิดอันตรายได้ง่ายกว่า จนลืมนึกไปว่าถนนควรให้ความสะดวกแก่ผู้ขับขี่ทุกคน ไม่ว่าจะใช้พาหนะแบบไหนก็ตาม

คอลัมน์ Urban Sketch ขออาสาออกแบบพื้นที่และเส้นทางต่างๆ ที่จะช่วยให้ผู้ใช้มอเตอร์ไซค์ขับขี่ได้อย่างสบายใจ และใช้ถนนได้อย่างเต็มที่แบบไม่ต้องเสี่ยงเจ็บตัวจากอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิด

1) สะพานกลับรถสำหรับมอเตอร์ไซค์ 

ปัญหาที่คนขี่มอเตอร์ไซค์เจออยู่เสมอคือการกลับรถ เพราะต้องใช้จุดกลับรถเดียวกันกับรถยนต์ ทำให้เสี่ยงที่จะโดนรถใหญ่เบียดจนรถล้มหรือเกิดอุบัติเหตุได้

เราจึงอยากช่วยลดอุบัติเหตุจากเหตุการณ์เหล่านี้ด้วยการเพิ่ม ‘สะพานกลับรถสำหรับมอเตอร์ไซค์โดยเฉพาะ’ ในบริเวณที่มีพาหนะต่างๆ กลับรถเป็นจำนวนมาก เพื่อเปิดเส้นทางและป้องกันไม่ให้มอเตอร์ไซค์ต้องไปเบียดกับรถยนต์ประเภทอื่นๆ

ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว สะพานกลับรถมอเตอร์ไซค์ก็มีให้เห็นอยู่บ้าง แต่บางที่อาจถูกปิดการใช้งานไปเพราะเชื่อว่าหลายคนอาจจะเข้าใจผิดว่าเป็นสะพานลอย และเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุลอยฟ้า สะพานกลับรถของเรานั้นจะทำการกั้นโซนแบ่งสัดส่วนพื้นที่สำหรับคนเดินเท้าที่มาใช้สะพานนี้ด้วย

2) พื้นที่หลบฝน ลดอุบัติเหตุ

ภาพที่เห็นกันจนชินตาคือ เวลาที่ฝนตกหนักๆ มอเตอร์ไซค์ทั้งหลายจะต้องรีบหาที่จอดรถใต้สะพานหรือพื้นที่ที่มีหลังคาเพื่อหลบฝนและรอให้ฝนเบาลงก่อนถึงจะออกเดินทางต่อ เพราะถ้าฝืนขับขี่ต่อไปก็อาจจะเจอน้ำท่วมขังหรือเกิดอุบัติเหตุขึ้นได้

แต่ไม่ใช่ถนนทุกเส้นที่จะมีสะพานให้หลบฝน ดังนั้นเราจึงอยากเพิ่ม ‘พื้นที่หลบฝน’ บริเวณริมฟุตพาท ที่มาพร้อมหลังคาและเสากั้นสำหรับป้องกันไม่ให้รถยนต์เข้าไปจอดขวางทาง

ซึ่งการทำพื้นที่หลบฝนของเรานี้อาจจะต้องกระจายไปหลายๆ จุด เนื่องจากฟุตพาทในเมืองค่อนข้างเล็กและจะต้องลดทางเดินเท้าลง ทำให้ไม่สามารถทำจุดพักขนาดใหญ่เพื่อรองรับมอเตอร์ไซค์หลายคันได้ แต่หากเมืองของเรามีฟุตพาทที่กว้างมากพอ ก็จะขยายที่หลบฝนเพื่อรองรับมอเตอร์ไซค์ได้มากขึ้นโดยไม่ต้องไปเบียดเบียนพื้นที่ของคนเดินเท้า

3) เพิ่มเลนมอเตอร์ไซค์บนสะพานข้ามแยก

สะพานข้ามแยกเป็นเหมือนทางลัดที่ช่วยให้ผู้ใช้รถยนต์ไม้ต้องเสียเวลาไปกับการติดไฟแดง ซึ่งส่วนใหญ่แล้วสะพานเหล่านี้มักจะมีป้ายห้ามรถมอเตอร์ไซค์ตามที่กฎหมายกำหนด เนื่องจากรถยนต์ที่ใช้สะพานข้ามแยกมักขับด้วยอัตราความเร็วสูง จึงอาจทำให้เกิดอันตรายหากรถมอเตอร์ไซค์ที่ใช้ความเร็วช้ากว่านั้นขึ้นไปใช้สะพานร่วมกัน

แต่เราเข้าใจดีว่ามอเตอร์ไซค์เองก็มีชั่วโมงเร่งด่วนเหมือนกัน ดังนั้นเพื่อความเท่าเทียมของการใช้รถใช้ถนน เราจึงจะปรับให้สะพานต่างๆ มีความชันน้อยลง และ ‘เพิ่มเลนด้านข้างสำหรับมอเตอร์ไซค์’ ให้ทุกคนใช้ถนนร่วมกันได้และไม่ต้องเสี่ยงการเกิดอุบัติเหตุบนสะพาน นอกจากวิธีนี้จะช่วยลดระยะเวลาให้กับมอเตอร์ไซค์แล้ว ยังอาจช่วยลดการจราจรที่ติดขัดไปในตัวได้เช่นกัน

4) แก้ไขฝาท่อให้เสมอกับพื้นถนน

การขี่มอเตอร์ไซค์ในเลนขวาถือว่าเป็นเรื่องที่อันตราย เพราะเป็นเลนที่บังคับให้รถยนต์ขับขี่ด้วยความเร็ว นอกจากจะเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุแล้ว การขับมอเตอร์ไซค์เลนนี้ยังผิดกฎจราจรด้วย

ทว่าเรามักเห็นมอเตอร์ไซค์ขี่ออกไปเลนขวาอยู่เป็นประจำ โดยสาเหตุที่ทำให้มอเตอร์ไซค์ต้องเลี่ยงออกจากเลนซ้ายเป็นเพราะเลนซ้ายส่วนใหญ่จะมีท่อวางอยู่ตลอดแนว และฝาท่อเหล่านี้มักวางอย่างไม่เป็นระเบียบ ส่งผลให้พื้นถนนกลายเป็นหลุมบ่อ บ้างก็นูนขึ้นมา อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ แถมเสี่ยงรถพังเพราะแรงกระแทกอีกด้วย

เพื่อความปลอดภัยในการขับขี่ เราจึงต้องแก้ไขปัญหานี้ด้วยการวางฝาท่อให้เรียบเสมอไปกับพื้นถนนทั้งเส้น ให้มอเตอร์ไซค์วิ่งได้อย่างสบายใจว่าอายุการใช้งานของรถจะคงอยู่อีกนาน แถมไม่ต้องเสี่ยงทำผิดกฎหมายหรือเกิดอุบัติเหตุจากการขับรถเร็วในเลนขวาด้วย

5) จัดการพื้นที่จอดรถริมถนนให้ปลอดภัย

หลายคนอาจเคยเจอปัญหาบริเวณฟุตพาทที่อนุญาตให้จอดมอเตอร์ไซค์ได้ แต่ไม่แน่ใจว่าต้องจอดแบบไหนถึงจะปลอดภัยกับพาหนะทุกประเภท เพราะเมื่อไม่มีเส้นกำหนดการจอดรถที่ชัดเจน บางคันจอดแนวตรง บางคันจอดแนวเอียง หรือจอดแนวขวางขนานกับฟุตพาทเลยก็มี จนบางครั้งไม่เหลือช่องว่างสำหรับรถยนต์ที่จอดอยู่ให้ขยับเข้าออกได้ ทำให้เสี่ยงต่อการโดนชนและมอเตอร์ไซค์ล้มเป็นโดมิโน

ดังนั้นเราจึงอยากช่วยจัดการพื้นที่จอดรถให้ปลอดภัย ด้วยการตีเส้นกำหนดโซนสำหรับจอดมอเตอร์ไซค์ให้เป็นแนวเอียงทุกคัน ซึ่งจะช่วยให้การจอดรถดูเป็นระเบียบ เพิ่มพื้นที่การจอด และมีช่องว่างที่เหลือเอาไว้ ป้องกันไม่ให้รถยนต์ขยับมาชนมอเตอร์ไซค์จนล้มระเนระนาด

Motorcycle ถนน มอเตอร์ไซค์ มอเตอร์ไซค์ห้ามขึ้นสะพาน