วินัยจราจรไม่ใช่เรื่องของคนใช้รถเท่านั้น แต่เป็นเรื่องของ ‘ทุกคน’ ในสังคมที่ต้องเรียนรู้กฎระเบียบร่วมกันเพื่อความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนน แต่การจะทำให้ทุกคนเข้าใจกฎเดียวกันนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย ยังต้องมีการบังคับใช้กฎหมายและแนวทางการปฏิบัติอื่นๆ อย่างเป็นรูปธรรมเพื่อทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้จริงด้วย
ญี่ปุ่นเป็นประเทศหนึ่งที่ขึ้นชื่อเรื่องกฎระเบียบที่เคร่งครัดในการทำใบขับขี่ และมีบทลงโทษค่อนข้างหนักสำหรับคนที่ทำผิดกฎจราจร แต่นอกเหนือจากการบังคับใช้กฎหมายแล้ว ที่ญี่ปุ่นยังให้ความสำคัญกับการปลูกฝังเรื่องกฎจราจรให้กับเด็กๆ ตั้งแต่วัยอนุบาลเป็นต้นไป เพื่อให้เด็กในวันนี้เติบโตไปเป็นพลเมืองที่เคารพกฎจราจรได้ในวันหน้า
เหตุที่ต้องปลูกฝังเรื่องกฎจราจรตั้งแต่เด็กเป็นเพราะว่าใน ค.ศ. 1960 มีรายงานจำนวนผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางรถยนต์ในญี่ปุ่นในแต่ละปีเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ใน ค.ศ. 1970 มีรายงานการเสียชีวิตที่เกี่ยวกับอุบัติเหตุทางรถยนต์ประมาณ 17,000 ราย และจากจำนวนทั้งหมดเหล่านี้ พบว่าผู้เสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บจำนวนมากเป็นเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี จึงทำให้รัฐบาลต้องหันกลับมาหาทางแก้ไขเพื่อความปลอดภัยในชีวิตของเด็กๆ
กระทรวงศึกษาธิการของญี่ปุ่นจึงได้เพิ่มเรื่องกฎจราจรเข้าไปในหลักสูตรการศึกษา เพื่อให้ความรู้ในการใช้ถนนตั้งแต่เด็กๆ และจัดตั้ง ‘Traffic Parks’ ที่เพียงแค่เปลี่ยนสวนสาธารณะใกล้ชุมชนที่อยู่อาศัยหลายแห่งในญี่ปุ่นให้เป็นสวนจำลองการจราจรสำหรับเด็ก เพื่อให้ได้เรียนรู้กฎจราจรได้ง่ายๆ ในชีวิตประจำวัน และได้เรียนรู้ของจริงนอกห้องเรียน
สวนสาธารณะ Traffic Parks ออกแบบมาเพื่อจำลองการจราจรและความปลอดภัยบนท้องถนน มีทั้งสัญญาณไฟจราจร ป้ายสัญลักษณ์ที่ควรรู้ กฎระเบียบต่างๆ บนท้องถนน นอกจากนี้ยังมียานพาหนะให้เด็กๆ ได้เรียนรู้จริงผ่านการเล่น เช่น รถยนต์ขนาดเล็กสำหรับเด็กและรถจักรยาน เพื่อช่วยปลูกฝังให้เด็กๆ ได้เรียนรู้กฎขั้นพื้นฐานในการขับรถ ถ้าไม่ได้นำจักรยานมาเองจากที่บ้าน บางสวนก็มีจักรยานให้ยืมด้วย รวมถึงเด็กๆ จะได้รู้วิธีข้ามถนนที่ถูกต้อง วิธีดูสัญญาณไฟจราจร รวมถึงรู้วิธีข้ามถนนด้วยตัวเองเมื่อไม่มีพ่อแม่อยู่ด้วย
ความพยายามของรัฐที่อยากให้เด็กเรียนรู้กฎจราจรก็ไม่ใช่เรื่องยากถึงขนาดที่จะต้องบังคับกัน เพราะทุกๆ Traffic Parks ยังมีสนามเด็กเล่นและเครื่องเล่นอีกมากมายไว้ดึงดูดใจให้เด็กอยากออกมาใช้พื้นที่ การขับรถและเรียนรู้เรื่องกฎจราจรจึงเป็นเพียงกิจกรรมการละเล่นหนึ่งเท่านั้นที่เด็กๆ สามารถสนุกได้จากทุกๆ สวน
แม้ว่าภายในสวนสาธารณะจะเป็นสถานที่จำลอง แต่ทุกอย่างก็สมจริงมากสำหรับเด็ก เพราะบางครั้งยังมีกิจกรรมพิเศษที่คุณตำรวจจราจรตัวจริงมาให้ความรู้กันถึงที่ (ดูคลิปตำรวจสอนเด็กข้ามทางม้าลายใน Traffic Parks จากเพจ I Love Japan TH ได้ที่นี่ t.ly/ZXnn) ทำให้เด็กๆ ยิ่งอินกับการเรียนรู้กฎจราจรมากเป็นพิเศษ
ปัจจุบันการออกกฎหมายจราจร การบังคับใช้ที่เข้มงวด ไปจนถึงการแก้ที่ระบบการศึกษา ทำให้อุบัติเหตุบนท้องถนนในญี่ปุ่นลดลงอย่างมาก แต่ Traffic Parks ก็ยังถูกใช้งานมาจนถึงปัจจุบัน มีอยู่ในหลายเมืองในญี่ปุ่น และเป็นที่นิยมสำหรับกลุ่มครอบครัวที่พาลูกๆ ออกมาหากิจกรรมทำนอกบ้าน
ตัวอย่างไอเดียการทำ ‘Traffic Parks’ ในสวนสาธารณะในญี่ปุ่นทำให้เห็นว่า ความปลอดภัยบนท้องถนนไม่ใช่สิ่งที่ต้องขอความร่วมมือประชาชนให้มีจิตสำนึกเท่านั้น แต่รัฐสามารถออกแบบระบบ หรือออกแบบโครงสร้างพื้นฐานที่ช่วยสร้างความรู้และความเข้าใจให้กับประชาชนได้
Sources :
Best Living Japan | t.ly/p85V
Japan Travel | t.ly/1JTK
TopGear | t.ly/u3VD
Writer
