ทุกวันนี้ทั่วโลกคิดค้นวิธีต่างๆ เพื่อลดปริมาณขยะพลาสติก ทั้งการรณรงค์ลดใช้พลาสติก รวมไปถึงการทำวัสดุทดแทนที่ย่อยสลายได้ในธรรมชาติจากพืชชนิดต่างๆ อย่าง ข้าวโพด ข้าวสาลี มันฝรั่ง มันเทศ และมันสำปะหลัง
ไอเดียล่าสุดที่น่าสนใจก็คือการผลิตพลาสติกจาก ‘อสุจิปลาแซลมอน’ ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ คิดค้นโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวจีนจากมหาวิทยาลัยเทียนจิน
ขั้นตอนในการผลิตก็คือ การแยกสายดีเอ็นเอสองสายออกจากอสุจิปลาแซลมอน หลังจากนั้นก็นำสายดีเอ็นเอไปผสมกับสารเคมีที่สกัดจากน้ำมันพืช เมื่อโมเลกุลจับตัวกันก็จะได้ ‘ไฮโดรเจลสังเคราะห์’ สารประกอบเนื้อเจลที่สามารถกักเก็บและรักษาปริมาณน้ำได้ 99%
เมื่อมีเจลแล้วก็นำไปเทใส่พิมพ์รูปทรงต่างๆ อย่างเช่น แก้วมัค จิ๊กซอว์ โมเดลดีเอ็นเอ และของชิ้นเล็กๆ ก่อนจะนำพิมพ์ไปทำแห้งแบบแช่เยือกแข็ง (Freeze Dry) เพื่อให้รูปทรงต่างๆ เซตตัวอย่างสมบูรณ์ ท้ายที่สุดก็จะได้วัสดุที่ทีมนักวิทยาศาสตร์เรียกว่า ‘พลาสติกที่ทำจากดีเอ็นเอ’ (DNA-based Plastic)
แม้ว่าการผลิตพลาสติกจากอสุจิแซลมอนยังคงต้องใช้ความร้อนและพลังงาน แต่ Dayong Yang หัวหน้าทีมวิจัย เปิดเผยว่า พลาสติกชนิดนี้เป็นวัสดุที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากที่สุดในบรรดาพลาสติกที่รู้จัก เนื่องจากการผลิตปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพียง 5% เมื่อเทียบกับการผลิตพลาสติกทั่วๆ ไป
อีกข้อดีของพลาสติกชนิดนี้คือรีไซเคิลง่าย เพียงแค่ใช้เอนไซม์พิเศษสำหรับย่อยสลายดีเอ็นเอ หรือจะนำไปจุ่มน้ำเพื่อเปลี่ยนพลาสติกกลับไปเป็นเจลก็ได้ เพราะพลาสติกชนิดนี้จะนิ่มและยืดหยุ่นเมื่อโดนน้ำ
ในขณะเดียวกัน คุณสมบัติการย่อยสลายง่ายทำให้พลาสติกดีเอ็นเอยังไม่เหมาะที่จะเป็นภาชนะสำหรับบรรจุของเหลวหรือน้ำ ซึ่งนักวิทยาศาสตร์กำลังเร่งหาวิธีเพิ่มประสิทธิภาพในการกันน้ำให้แก่วัสดุประเภทนี้อยู่
ทั้งนี้ นักวิทยาศาสตร์แนะนำว่า คุณสมบัติของพลาสติกชนิดนี้เหมาะที่จะใช้เป็นบรรจุภัณฑ์สำหรับสินค้าอุปโภคบริโภคที่ไม่เน่าเสียง่ายมากกว่า เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และของใช้ในครัวเรือน เพราะหากเคลือบพลาสติกด้วยวัสดุกันน้ำอีกชั้น อาจทำให้พลาสติกรีไซเคิลได้ยากขึ้น
ผลการวิจัยชิ้นนี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารสาขาวิชาเคมีชั้นนำของโลกอย่าง American Chemical Society เรียบร้อยแล้ว ทำให้พลาสติกจากอสุจิแซลมอนจึงเป็นอีกก้าวสำคัญในการแก้ปัญหามลพิษพลาสติกที่ทั่วโลกกำลังเผชิญ
โดยทีมวิจัยยังทิ้งท้ายว่า การผลิตพลาสติกชีวภาพไม่จำเป็นต้องใช้เฉพาะอสุจิของปลาเท่านั้น แต่สามารถใช้สารอินทรีย์ได้เกือบทุกชนิด คาดว่าในอนาคตเราจะได้เห็นพลาสติกทดแทนที่หลากหลายและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้นแน่นอน
Sources :
Gizmodo | t.ly/fBxl
Mashable | t.ly/Apsd
Writer
