จะเป็นอย่างไรถ้าสวนสาธารณะจะมีพื้นที่ฟังดนตรี อ่านหนังสือ ดูศิลปะไปในตัว?
เราชวนข้ามทวีปไปที่เมืองบูดาเปสต์ ประเทศฮังการีที่เพิ่งเปิดใช้งาน ‘House of Music’ – พื้นที่จัดแสดงทางวัฒนธรรมดนตรีของฮังการีเมื่อหนึ่งสัปดาห์ก่อนซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่สวนสาธารณะของเมืองหรือ ‘City Park’
นี่เป็นหนึ่งในโปรเจกต์ใหญ่ของรัฐบาลฮังการีนำโดยนายกรัฐมนตรีอย่าง วิกเตอร์ ออร์บาน ที่ตั้งใจสร้างให้ฮังการีมีแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมมากขึ้น และตัว ‘House of Music’ นี้สร้างสรรค์โดยสถาปนิกชาวญี่ปุ่นชื่อ ‘โซ ฟูจิโมโตะ (Sou Fujimoto)’ สถาปนิกเลื่องชื่อที่มักจะสร้างโมเดลงานออกแบบจากสิ่งรอบตัวเช่นไม้จิ้มลูกชิ้นหรือฝอยขัดหม้อ ผู้เคยผ่านการออกแบบห้องสมุดในโตเกียว โครงการที่อยู่อาศัยในแคว้นกาตาลุญญาของสเปน
ฟูจิโมโตะเผยเบื้องหลังผลงานชิ้นนี้ว่าเขาอยาก “เปลี่ยนพื้นที่ป่าให้เป็นดั่งสถาปัตยกรรม” แต่การเข้าไปเปลี่ยนของเขาไม่ได้เป็นการบังคับทิศทางของพื้นที่สวนป่า กลับเป็นการสร้างสถาปัตยกรรมให้สอดรับกับพื้นที่และการเจริญเติบโตของต้นไม้และธรรมชาติโดยรวม
ภาพถ่ายจากมุมสูงจึงแสดงให้เห็นลักษณะอันโดดเด่นของ ‘House of Music’ ที่ได้แรงบันดาลใจมาจากใบบัว เป็นเหมือนร่มไม้ที่มีรูให้แสงอาทิตย์ลอดผ่านและให้ต้นไม้อื่นเจริญเติบโตได้ ตัวเฮาส์ครอบคลุมพื้นที่ 900 ตารางเมตร ตัวอาคารมีทั้งหมด 3 ชั้น เชื่อมถึงกันด้วยบันไดเกลียวซึ่งจำนวนชั้นที่ว่ามานี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก “การเคลื่อนไหวของสกอร์เพลง 3 รูปแบบ” ชั้นพื้นดินเป็นพื้นที่แสดงดนตรีที่มีฮอลล์คอนเสิร์ตย่อย 2 ห้อง ชั้นบนเป็นห้องสมุด คาเฟ่ ห้องสำหรับบรรยาย ส่วนชั้นล่างเป็นแกลเลอรีศิลปะ นอกจากนั้นพื้นที่นอกตัวอาคารซึ่งคั่นด้านในและนอกไว้ด้วยกระจกใสยังเป็นลานภายใต้ร่มเงาที่ประชาชนมาใช้ประโยชน์ควบคู่กับพื้นที่สวนสาธารณะได้อีกด้วย
โครงการ ‘House of Music’ นี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาเมืองบูดาเปสต์ขนาดใหญ่ที่ชื่อ ‘Liget Budapest Project’ ที่ผลักดันโดยรัฐบาล ลาสโซ บาน (László Baán) นักเศรษฐศาสตร์และภัณฑารักษ์พิพิธภัณฑ์ผู้รับผิดชอบโครงการ Liget คนนี้ให้สัมภาษณ์ว่า โครงการ ‘Liget’ มีเป้าหมายทำให้บูดาเปสต์ถูกปักหมุดเป็นหนึ่งในพื้นที่ท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในภูมิภาคยุโรป นอกเหนือจาก ‘House of Music’ แล้วยังมีแผนก่อสร้างพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วรรณนา (Museum of Ethnography) หอศิลป์แห่งชาติ รวมไปถึงสวนโดมชีวภาพ (Park-Biodome) ในสวนสัตว์เดิม โครงการทั้งหมดใช้งบประมาณอยู่ที่ 1 พันล้านยูโร ส่วน ‘House of Music’ อยู่ที่ 80 ล้านยูโร
แต่ก่อนที่ ‘House of Music’ จะเปิดให้ใช้งานได้อย่างทุกวันนี้ เบื้องหลังเต็มไปด้วยเสียงวิพากษ์วิจารณ์ ด้วยความที่รัฐบาลของออร์บานนั้นมีชุดความคิดไปทางอนุรักษนิยมแบบเข้มข้น (เป็น ‘ฝ่ายขวาจัด’ นั่นแหละ) ถ้าเราเห็นข่าวช่วง 1 – 2 ปีที่ผ่านมา นโยบายอย่างการต่อต้านผู้อพยพ การต่อต้านการแต่งงานของคู่รัก LGBTQ หรือการเหยียดเชื้อชาติ-สีผิว เหล่านี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในสมัยของออร์บานทั้งสิ้น ข้อสงสัยต่อโครงการขนาดใหญ่ที่มูลค่ามหาศาลเช่นนี้จึงถูกตั้งคำถามในวงกว้าง และถูกตรวจสอบอย่างแข็งขันจากรัฐบาลเมืองบูดาเปสต์ที่อยู่คนละขั้วการเมือง และที่สำคัญคือฮังการีกำลังจะมีการเลือกตั้งใหญ่ในเดือนเมษายนที่จะถึงนี้ อนาคตของรัฐบาล และโครงการพัฒนาเมืองบูดาเปสต์ที่รัฐบาลชุดนี้ผลักดันจะเป็นอย่างไร ต้องคอยติดตาม!!
Sources:
Archdaily | https://bit.ly/3oh5Jnb
Dezeen | https://bit.ly/35Exuzz
The Guardian | https://bit.ly/3GgJDav , https://bit.ly/3ANR6fV
Writer
