ผมเป็นคนหนึ่งที่ชอบเดินเลาะตามตรอกซอกซอยในเมืองอยู่บ่อยๆ อาจเพราะส่วนหนึ่งเป็นคนไม่ได้ใช้รถยนต์ส่วนตัว ทำให้การเดินทางในชีวิตประจำวันนั้นต้องพยายามหาทางเดินเชื่อมต่อขนส่งสาธารณะอย่างจำเป็น
กลายเป็นว่าผมได้เริ่มปรับเปลี่ยนความจำเป็นนี้ให้เกิดประโยชน์มากขึ้น ด้วยการบวกให้เป็นงานอดิเรกไปด้วยในตัว จากการพยายามเดินส่องหาข้าวของแปลกๆ ระหว่างทางที่เดิน โดยเฉพาะงานดีไซน์เล็กๆ น้อยๆ จากผู้คนริมทางที่มีความน่าสนใจและถ่ายรูปเก็บไว้ (ซึ่งผมมักจะเรียกสิ่งของเหล่านี้ว่าสถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด)
ส่วนหนึ่งผมถ่ายเก็บไว้เป็นไอเดียสำหรับใช้ทำงานดีไซน์ (ตัวผมเองเป็นสถาปนิก) เพราะข้าวของเหล่านี้หลายชิ้นมักมีผลลัพธ์จากการดีไซน์ที่น่าสนใจเป็นพิเศษ และมักคอยท้าทายมุมมองชนชั้นกลางแบบเราๆ ได้อยู่เสมอ อีกส่วนหนึ่งก็เพื่อทำความเข้าใจปัญหาและวิธีการแก้ไขจริงๆ จากผู้คนตัวเล็กๆ ในพื้นที่สาธารณะของเมืองที่เต็มไปด้วยปัญหาสารพันแบบอินไซต์ แม้ว่าส่วนหนึ่งนั้นไม่ได้ถูกต้องตามหลักกฎระเบียบริมทาง และรอได้รับการแก้ไขปัญหาที่ตรงจุดจากส่วนกลาง ที่ไม่ใช่แค่จัดระเบียบและจบๆ กันไป
คงเป็นการดีที่ผมจะขอมาร่วมแบ่งปันเหล่าภาพถ่ายจากงานอดิเรกนี้กับทาง Urban Creature เป็นคอลัมน์ ‘ดีไซน์-เค้าเจอ’ ที่ว่าถ้าผมไปเจองานดีไซน์ข้างทางเหล่านี้ที่ไหน ก็จะหยิบรูปส่วนหนึ่งมาแบ่งปันให้เพื่อนๆ รับชมทุกเดือน (หากเป็นไปได้)
นอกจากความตื่นตาตื่นใจไปกับงานดีไซน์ข้างทางเหล่านี้แล้ว ผมหวังว่าจะช่วยทำให้พวกเราได้เรียนรู้และได้ทำความเข้าใจความเป็นไปของผู้คนในเมืองมากยิ่งขึ้น
Seat
ผมเจอเก้าอี้พลาสติกจำนวนหนึ่งที่ขาหลังหายไป แล้วถูกนำมาวางคร่อมไปกับขอบกระบะต้นไม้ริมถนนตรงนั้นแทน ที่ซอยแคบๆ แห่งหนึ่ง ใกล้ตลาดกองสลากฯ แถวถนนราชดำเนิน
จากที่สังเกตและทำความเข้าใจคือ ตรงนั้นเป็นแผงตลาดขายสลากฯ ที่มีคนเดินผ่านไปมาเยอะ แล้วหากวางเก้าอี้ลงบนถนนไปเลยอาจจะสร้างความเกะกะได้ กลายเป็นว่าการตัดขาเก้าอี้และวางคร่อมแบบรูปนี้ เป็นการช่วยเพิ่มพื้นที่ทางเดินบนถนนนั่นเอง
เก้าอี้พลาสติกของเหล่าพี่วินฯ มักมีอาการพังหรือขาหักอยู่บ่อยๆ และเราจะเห็นวิธีหาทำซ่อมแซมของเหล่าพี่วินฯ ให้มันกลับมาใช้งานได้เสมอๆ
อย่างเก้าอี้วินฯ ที่ขาหลังหักตัวนี้แถวสวนจตุจักร ถ้ามองไวๆ อาจจะงงว่ามันยังลอยตั้งอยู่ได้ยังไง แต่หากเข้าไปมองดูใกล้ๆ ดีๆ เราจะเห็นการมัดเก้าอี้ด้วยลวดเหล็กไปกับรั้วเหล็กริมทางตรงนั้น เป็นการยกโครงสร้างเก้าอี้แทนขาหลังที่หายไปนั่นเอง แถมเป็นการป้องกันเก้าอี้หายด้วย
Urban Plants
ใครที่ชอบปลูกต้นไม้กระถางก็มักจะรู้กันอยู่แล้วว่า ตัวพุ่มต้นไม้บางทีนั้นมักมีอาการลำต้นล้มและจัดตัวไม่สวยงามอยู่บ่อยๆ กลายเป็นว่าหากเราเริ่มวางกระถางต้นไม้ไว้ที่หน้าบ้านหรือริมทางเพื่อความสวยงาม แล้วไม่อยากไปมีเรื่องเกะกะกับคนเดินแถวตรงนั้น การมัดเชือกล้อมลำต้นเอาไว้นั้นคือความจำเป็นมากๆ แต่จะมัดโยงไปกับอะไรให้มันทรงตัวแข็งแรงก็อยู่ที่หน้าบ้านตรงนั้นๆ ว่ามีอะไรให้มัดไว้แบบรูปนี้
Parking Block
ในพื้นที่ใจกลางเมือง มักเป็นสมรภูมิในการหาที่จอดรถริมทางบ่อยๆ การมีของจิปาถะวางตามริมถนนเพื่อห้ามจอดรถนั้นคือเรื่องปกติมากๆ (ที่จริงๆ ไม่ปกตินะ) และผมมักมองหาที่ห้ามจอดรถที่ดูมีลูกเล่นอยู่เสมอ
อย่างที่ห้ามจอดรถในรูปนี้ที่ดูรวมๆ แล้วมีความน่าสนใจและคิดถึงการใช้งานที่ละเอียด ใช้วงยางรถยนต์เก่าที่ด้านล่างตอกกับเศษขอนไม้สองชิ้นเพื่อเป็นฐานเรียบๆ ไว้วางบนพื้น ด้านบนตอกกับเหล็กมือจับเพื่อเป็นหูหิ้ว แถมติดแผ่นลูกฟูกสีเหลืองสำหรับไว้สะท้อนแสงไฟรถยนต์ในยามค่ำคืนอีกด้วย
Motorbike Block
ทางเดินในซอยแคบๆ ตามชุมชนเล็กๆ เรามักจะได้ทะเลาะกับมอเตอร์ไซค์ที่พยายามเข้ามาเบียดในเส้นทางเดียวกันอยู่บ่อยๆ นั่นจึงทำให้เราอาจจะเจอแท่งกั้นมอเตอร์ไซค์ที่โผล่อยู่กลางซอยอยู่บ่อยๆ แต่มันก็มักจะเอาไม่อยู่และล้มพังให้เห็นอยู่บ่อยๆ เช่นกัน
ในรูปนี้ผมเจอแท่งกั้นมอเตอร์ไซค์ในซอยที่ดูน่าเกรงขามกว่าปกติ เป็นแท่งปูนที่ประกบข้างด้วยเหล็กฉากเจาะรูทั้งสี่ด้าน นอกจากตัวมันจะแข็งมากๆ แล้ว ยังพร้อมขูดถลอกสีข้างรถที่พยายามจะแทรกตัวผ่าน
Sale Display
ตลาดนัดกลางคืนในพื้นที่เมืองเก่ายังคงมีเสน่ห์และชวนให้แวะไปดูเล่นอยู่เสมอ ด้วยคาแรกเตอร์ตลาดนัดกลางคืนนั้นมักเป็นการตั้งแผงลอยแบบชั่วคราว วางของบนพื้นถนนบ้าง เอาราวแขวนมาตั้งของขายบ้าง และก็จะมีแผงขายของส่วนหนึ่งที่มักใช้ผนังหรือประตูของอาคารตึกแถวที่ปิดตัวอยู่เป็นที่แขวนของขายด้วยเทคนิคต่างๆ ไม่ว่าจะมัดหรือหาวิธีเกี่ยวไว้
ตัวอย่างรูปแผงขายเสื้อยืดที่ผมเจอนี้ ค่อนข้างใช้เทคนิคเรียบง่ายมากๆ เพียงบิดหัวเกี่ยวไว้แขวนเสื้อนิดหนึ่ง แล้วเอาไปเกี่ยวกับร่องของบัวผนังของอาคารตึกแถวเก่าได้อย่างพอดิบพอดี เป็นการไม่ต้องใช้อุปกรณ์มาช่วยเกี่ยวเลยแต่เวิร์ก
Table
หนึ่งสิ่งสำคัญของแผงลอยริมทางก็คือโต๊ะสำหรับวางของขาย การซื้อโต๊ะพับเหล็ก หรือโต๊ะท่อเหล็กแบบถอดประกอบนั้น จำเป็นต้องมีร่างกายที่แข็งแรงสำหรับการยกวางหรือยกเก็บ นั่นทำให้เราอาจเจอโต๊ะขายของแบบชั่วคราวที่เกิดจากวัสดุเบาๆ รวมร่างกันอยู่ให้เห็นบ้าง
อย่างรูปโต๊ะร้านขายรองเท้าภาพนี้ที่ผมเจอแถวถนนคนเดินย่านสุขุมวิท เกิดจากกรวยพลาสติกที่กลายเป็นขาโต๊ะ โครงท่อน้ำผูกกับตาข่ายพลาสติกกลายเป็นท็อปโต๊ะเบาๆ ที่สามารถวางบนกรวยอีกที ดูแล้วน่าจะยกถอดประกอบคนเดียวได้สบายๆ ตัวกรวยก็แค่ซ้อนกันยกเก็บกลับบ้านได้เลย
Writer & Photographer
ชัชวาล สุวรรณสวัสดิ์
Graphic Designer
