‘เวียนนา’ คือเมืองที่หลายคนยกให้เป็นเมืองที่โรแมนติกที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ใครที่เคยดูหนังเรื่อง Before Sunrise คงพอจะนึกภาพตามได้ไม่ยาก โดยเฉพาะซีนที่คู่พระนางเดินเที่ยว พูดคุยกัน และกระโดดขึ้นลงรถแทรม โดยมีความคลาสสิกของกรุงเวียนนาเป็นฉากหลัง
ขณะเดียวกัน สภาพแวดล้อมที่สะอาดปลอดภัย ขนส่งมวลชนที่สะดวกสบาย และตัวเมืองที่รายล้อมไปด้วยแลนด์มาร์กทางประวัติศาสตร์ ก็ไม่ได้มีให้เห็นกันแค่ในหนังเท่านั้น แต่ในโลกแห่งความจริง ทั้งหมดนี้คือส่วนประกอบหลักที่ทำให้เวียนนาเป็นหนึ่งในต้นแบบของเมืองที่มีมาตรฐานและคุณภาพชีวิตดีที่สุดตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ล่าสุดในปี 2023 กรุงเวียนนาถูกยกขึ้นมาพูดถึงอีกครั้ง หลังจาก Economist Intelligence Unit (EIU) ยกให้เมืองหลวงของประเทศออสเตรียเป็น ‘เมืองที่น่าอยู่ที่สุดในโลก’ ติดต่อกันเป็นปีที่สอง
จากการจัดอันดับทั้งหมด 173 เมืองทั่วโลก เวียนนาได้คะแนนสูงที่สุดถึง 98.4 คะแนน จากคะแนนเต็ม 100 คะแนน โดยได้คะแนนความน่าอยู่ยอดเยี่ยมทั้งด้านความมั่นคง โครงสร้างพื้นฐาน สุขภาพ การศึกษา รวมถึงวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม
บ้านเมืองที่มีเสถียรภาพ
ข้อแรกที่ทำให้เวียนนากลายเป็นเมืองตัวท็อปด้านความน่าอยู่คือ ‘เสถียรภาพและความมั่นคง’ (Stability) ที่ได้ 100 คะแนนเต็ม ซึ่งความมั่นคงที่ว่านี้ประเมินจากหลายปัจจัย ได้แก่ ค่าแรง ค่าเช่าบ้าน ความมั่นคงทางการเงิน ความมั่นคงทางการเมือง การเข้าถึงระบบขนส่งสาธารณะ การมีส่วนร่วมของพลเมือง เป็นต้น
แม้เวียนนาจะไม่ใช่เมืองที่มีค่าครองชีพถูกที่สุดในยุโรป แต่ถ้าเทียบกับการเป็นเมืองที่น่าอยู่ที่สุดในโลกแล้ว รายรับและรายจ่ายของการอาศัยอยู่ในเมืองหลวงของออสเตรียถือว่าสมเหตุสมผลเมื่อเทียบกับเมืองใหญ่หลายๆ แห่งในภูมิภาคเดียวกัน
รายได้เฉลี่ยต่อเดือนในเวียนนาอยู่ที่ 52,000 ยูโร (ราว 2,026,000 บาท) ถ้าเทียบกับลอนดอนที่มีค่าเฉลี่ยดังกล่าวอยู่ที่ 63,000 ยูโร (ราว 2,455,000 บาท) ผู้คนในเวียนนาจะมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือนต่ำกว่าชาวลอนดอนราว 20 เปอร์เซ็นต์
อย่างไรก็ตาม ค่าครองชีพในเวียนนากลับต่ำกว่ากรุงลอนดอนมาก โดยเฉพาะค่าเช่าบ้านที่ต่ำกว่าถึง 54 เปอร์เซ็นต์ ส่วนสินค้าอุปโภคบริโภคต่ำกว่าราว 21 เปอร์เซ็นต์
นอกจากนี้ เวียนนายังเป็นเมืองที่มีความปลอดภัยสูง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะมีอัตราการเกิดอาชญากรรมต่ำ (Low Crime Rates) โดยในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2023 เวียนนามีดัชนีอาชญากรรม (Crime Index) อยู่ที่ 27.4 เมื่อเทียบกับเมืองในยุโรป เช่น ปารีส 57.1 ลอนดอน 53.9 และเบอร์ลิน 43.5 เป็นต้น
Barsali Bhattacharyya ผู้จัดการฝ่ายวิจัยอุตสาหกรรมแห่ง EIU เปิดเผยว่า ในปี 2023 จากตัวชี้วัดทั้งหมด 5 ด้าน ความมั่นคงคือหมวดหมู่เดียวที่มีค่าเฉลี่ยลดลง เนื่องจากเหตุการณ์ต่างๆ ที่กำลังเกิดขึ้นทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นวิกฤตค่าครองชีพและความไม่สงบในหลายประเทศ ทำให้หลายเมืองมีอัตราการก่ออาชญากรรมเพิ่มสูงขึ้น แต่การที่เวียนนาได้คะแนนด้านความมั่นคงเต็มร้อย ถือเป็นตัวชี้วัดว่าเมืองนี้มีความปลอดภัยและคุณภาพชีวิตที่ดีเยี่ยมจริงๆ
โครงสร้างพื้นฐานระดับโลก
หนึ่งปัจจัยที่ไม่พูดถึงไม่ได้คือ ‘โครงสร้างพื้นฐาน’ (Infrastructure) โดยเฉพาะ ‘ระบบขนส่งสาธารณะ’ ของเวียนนาที่มีชื่อเสียงและมาตรฐานระดับโลก เนื่องจากขนส่งมวลชนทุกประเภทในเมืองนี้ไม่ว่าจะเป็นรถไฟใต้ดิน รถแทรม และรถเมล์ ล้วนมีประสิทธิภาพ น่าเชื่อถือ ราคาไม่แพง แถมยังไม่แออัด
ที่น่าสนใจคือรถโดยสารสาธารณะต่างๆ เปิดให้บริการด้วยหลักความซื่อสัตย์ (Honesty Principle) หมายความว่าผู้ใช้บริการจะต้องซื้อตั๋วเอง และไม่มีระบบตรวจตั๋วก่อนเข้าใช้บริการอย่างเป็นทางการ แต่จะมีเจ้าหน้าที่ตระเวนตรวจตั๋วโดยสารเป็นครั้งคราว
มากไปกว่านั้น เวียนนายังมีทางเท้าที่ปลอดภัย และเลนจักรยานยาวกว่า 1,600 กิโลเมตร เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนลดการใช้ยานพาหนะส่วนตัว ขณะเดียวกัน วิธีนี้ยังเป็นการส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของคนเมืองด้วย ซึ่งอีกผลประโยชน์ที่ตามมาคือการจราจรในเมืองแออัดน้อยลง และทำให้อัตราการใช้รถยนต์ในเวียนนาต่ำกว่าหลายๆ เมืองในยุโรป
ระบบสาธารณสุขที่ครอบคลุม
ออสเตรียคือหนึ่งในประเทศที่มี ‘การบริการดูแลสุขภาพ’ (Healthcare) ดีที่สุดในยุโรป เพราะที่นี่เป็นรัฐสวัสดิการที่ประชาชนทุกคนเข้าถึงการรักษาพยาบาลและระบบสาธารณสุขได้ฟรี ซึ่งภาครัฐจะจัดหาสวัสดิการและดูแลประชาชนผ่านระบบจ่ายภาษี
ที่สำคัญบุคลากรด้านการดูแลสุขภาพของออสเตรียยังมีทักษะสูง ส่วนสถานพยาบาลและสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ก็ใช้เทคโนโลยีระดับสูงและมีคุณภาพดีเยี่ยม โดยข้อมูลจาก Trading Economics เปิดเผยว่า ในปี 2020 ออสเตรียมีจำนวนแพทย์มากถึง 5.2 คนต่อประชากร 1,000 คน ซึ่งถือว่าสูงกว่าค่าเฉลี่ยของโลกที่มีอยู่ราว 3.5 คน และในปีเดียวกัน ประเทศไทยมีสัดส่วนดังกล่าวค่อนข้างต่ำอยู่ที่ 0.95 คนต่อประชากร 1,000 คน
มาตรฐานทางการแพทย์ระดับสูงและการใช้ภาษาอังกฤษอย่างแพร่หลายในประเทศออสเตรียยังช่วยดึงดูด ‘นักท่องเที่ยวทางการแพทย์’ (Medical Tourists) ทั้งจากยุโรปตะวันออก สหรัฐอเมริกา แคนาดา ฯลฯ ให้มาเยี่ยมเยียน ถือเป็นการกระตุ้นการท่องเที่ยวและสร้างรายได้ให้ประเทศอีกทางหนึ่ง
การศึกษาที่ก้าวหน้าและเปิดกว้าง
ออสเตรียถือเป็นประเทศที่มี ‘คุณภาพการศึกษา’ (Education) อยู่ในระดับสูง โดยในปี 2023 เว็บไซต์ Wisevoter จัดอันดับให้ออสเตรียเป็นประเทศที่มีการศึกษาดีเป็นอันดับที่ 22 จากทั้งหมด 163 ประเทศทั่วโลก
และในปี 2018 การจัดอันดับ 500 มหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของโลกโดย QS World University Rankings ยังพบว่ามีมหาวิทยาลัยในออสเตรียติดอันดับทั้งหมด 5 แห่ง โดยมหาวิทยาลัยชื่อดังของประเทศอย่าง University of Vienna ติดอยู่ในอันดับที่ 154 ของลิสต์นี้
นอกจากการศึกษาในออสเตรียจะมีความเป็นเลิศทางวิชาการและวิจัย รวมถึงมีรูปแบบการเรียนการสอนที่เน้นให้ผู้เรียนเรียนรู้อย่างอิสระและพัฒนาความคิดเชิงวิพากษ์ของตัวเองแล้ว ดินแดนแห่งนี้ยังให้ความสำคัญกับความยุติธรรมและความเสมอภาคของผู้คนในสังคม โดยมุ่งเน้นให้นักเรียนทุกคนที่ไม่ว่าจะมีภูมิหลังแบบไหนสามารถเข้าถึงการศึกษาระดับสูงได้
ไม่ใช่แค่เรื่องภูมิหลัง ทว่าแนวคิดนี้ควบรวมไปถึงรูปแบบการศึกษาที่เปิดกว้างและโอบรับนักเรียนพิการและนักเรียนชนกลุ่มน้อยทางชาติพันธุ์ เพื่อให้ทุกคนเข้าถึงการศึกษาและมีโอกาสประสบความสำเร็จในชีวิตได้อย่างเท่าเทียมกัน
อาจเพราะด้วยการศึกษาที่ดีเลิศและครอบคลุม ออสเตรียและกรุงเวียนนาจึงเป็นจุดหมายปลายทางของนักเรียนและนักศึกษาต่างชาติทั่วโลก โดยในปี 2019 ออสเตรียมีนักศึกษาต่างชาติในประเทศมากถึง 87,000 คน
ข้อดีของการเรียนในออสเตรียโดยเฉพาะในเมืองหลวงอย่างเวียนนาคือ การได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี เดินทางง่าย มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน รวมถึงมีความหลากหลายทางวัฒนธรรม ที่สำคัญค่าใช้จ่ายและค่าเรียนในเมืองนี้ยังถูกกว่าหลายๆ เมืองในโซนยุโรปตะวันตกและประเทศแถบสแกนดิเนเวีย
นครแห่งดนตรี ศิลปะ และประวัติศาสตร์
ปิดท้ายด้วยปัจจัยทางด้าน ‘วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม’ (Culture and Environment) ซึ่งมาจากการที่กรุงเวียนนาเป็นเมืองที่รุ่มรวยไปด้วยมรดกทางวัฒนธรรม ศิลปะ สถาปัตยกรรมเก่าแก่ และแลนด์มาร์กทางประวัติศาสตร์มากมาย
ที่นี่ได้รับสมญานามเป็น ‘เมืองหลวงแห่งดนตรีคลาสสิก’ เพราะนักประพันธ์เพลงคลาสสิกผู้ยิ่งใหญ่ของโลก เช่น บีโธเฟน โมสาร์ท และโยฮันน์ ชเตราสส์ ล้วนมีต้นกำเนิดมาจากกรุงเวียนนา โดยปัจจุบันเวียนนามีการจัดแสดงคอนเสิร์ตดนตรีคลาสสิกอยู่เรื่อยๆ ให้นักท่องเที่ยวได้แวะเวียนไปชมการแสดงกันตลอดทั้งปี
นอกจากนี้ เมืองหลวงของออสเตรียยังมีอีกหลายซีนวัฒนธรรมที่น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นละครเวที พิพิธภัณฑ์ แกลเลอรี และคาเฟ่เก่าแก่อีกหลายแห่ง
ส่วนที่ขาดไม่ได้เลยคือสวนสาธารณะที่มีมากถึง 100 แห่งทั่วเมือง โดยขนาดของสวนสาธารณะและพื้นที่สีเขียวอื่นๆ เมื่อรวมกันจะคิดเป็น 50 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่ทั่วเวียนนาเลยทีเดียว ซึ่งนอกจากเป็นพื้นที่ที่พร้อมรองรับหลากหลายกิจกรรมแล้ว พื้นที่สีเขียวเหล่านี้ยังมีส่วนช่วยสร้างอากาศบริสุทธิ์ ลดปริมาณมลพิษในเมือง และทำให้กรุงเวียนนากลายเป็นหนึ่งในเมืองที่มีความยั่งยืนและสะอาดที่สุดของโลกด้วย
Sources :
AFAR | bit.ly/3rvBmO9
ArchDaily | bit.ly/3Q4uim2
EIU | bit.ly/3DjRbtX
Expat Arrivals | bit.ly/3OldgPh
Global Admissions | bit.ly/44Bsmpp
Numbeo | bit.ly/3Q3miSm
OECD iLibrary | bit.ly/3ryRKgZ
Smithsonian Magazine | bit.ly/3Q4ubH8
Studee | bit.ly/3XWaBhW
The Geography Bible | bit.ly/3NQSCoE
Trading Economics | bit.ly/3ryX43R
Visiting Vienna | bit.ly/3Q2gDvu
Wien | bit.ly/46W7lY3, bit.ly/43vIaJ8
Writer
Graphic Designer
