“เราเห็นคนไร้บ้าน คนเร่ร่อนอยู่ทุกวัน ถ้าเราสามารถช่วยเหลือพวกเขาได้ เราอยากจะช่วยอะไร ?”
เชื่อว่าทุกคนต้องเคยเห็น คนเร่ร่อน หรือ คนไร้บ้านตามพื้นที่สาธารณะ พวกเขาเหล่านั้นล้วนอยู่ในสถานะ “คนไร้ที่พึ่ง” ที่ขาดแหล่งพักพิงทางกายและจิตใจ ซึ่งเรายังหมายรวมถึง คนไร้สัญชาติ อีกด้วย จากการสำรวจของมูลนิธิอิสระชนเกี่ยวกับคนไร้ที่พึ่งในประเทศไทย พ.ศ. 2560 มีมากถึง 70,539 คน และมีแนวโน้มจะเพิ่มจากปีก่อนมากขึ้นทุกปี ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่มาจาก ตกงาน ไม่มีงานทำ หรือ มีอาการเจ็บป่วยทางจิตและร่างกาย
ซึ่งแน่นอนว่า ทุกประเทศย่อมมีคนไร้ที่พึ่งในพื้นที่ คุ้นชินกับการมีอยู่ของพวกเขา ซึ่งบางคนอาจช่วยเหลือพวกเขาด้วยการให้เงิน ให้อาหาร หรือสิ่งของเครื่องใช้ เหล่านั้นอาจไม่ใช่คำตอบที่จะช่วยพวกเขาได้อย่างยั่งยืนสักเท่าไหร่ แต่การช่วยเหลือที่เราจะหยิบมาพูดถึงต่อไปนี้ คือการสร้างอาชีพ และสร้างชีวิตพวกเขาให้ดีขึ้นอย่าง “THE BIG ISSUE” นิตยสารสร้างอาชีพให้คนไร้ที่พึ่ง
A HAND UP NOT A HAND OUT | ให้เบ็ดดีกว่าให้ปลา
ใครจะคิดว่า บทสนทนาระหว่าง ‘GORDON RODDICK’ นักธุรกิจหนุ่ม และ ชายจรจัดขายที่หนังสือพิมพ์ STREET NEWS สื่อสือพิมพ์เพื่อให้คนไร้บ้านขายจากอเมริกา จะเป็นจุดเริ่มต้นของนิตยสารสุดสร้างสรรค์อย่าง “THE BIG ISSUE” อย่างไม่รู้ตัว
“ผมได้เงินจากการขายไม่มากหรอก แต่มันดีนะ ผมได้คุยกับคนอื่นเหมือนคนทั่วไป ไม่ได้รู้สึกว่าตัวเองเป็นขยะอยู่ที่มุมหนึ่ง เพื่อรอใครสักคนมาปล่อยผมออกไป”
หลังจากเหตุการณ์นั้น GORDON RODDICK จึงตัดสินใจชวน JOHN BIRD มาร่วมกันทำนิตยสาร THE BIG ISSUE ซึ่งเปิดตัวปี ค.ศ.1991 จำหน่ายที่แรกในสหราชอาณาจักร โดยให้ผู้ไร้ที่พึ่ง หรือคนไร้บ้านสามารถนำนิตยสารไปขายได้ ซึ่งครั้งแรก ทางโครงการจะแจกนิตยสารให้กับคนไร้ที่พึ่งฟรีไปก่อนครั้งแรก หลังจากนั้น ถ้าขายได้กำไรแล้ว ค่อยกลับมาซื้อใหม่ในราคาที่ถูกลงกว่าครึ่งหนึ่งของราคาเดิมคือ 1.25 ปอนด์ (ประมาณ 50 บาท) จากราคาเต็ม 2.50 ปอนด์ (ประมาณ 100 บาท) เพื่อสร้างโอกาส สร้างอาชีพอย่างถูกกฎหมายให้กับคนไร้ที่พึ่งมานานถึง 25 ปี
ปัจจุบัน THE BIG ISSUE เป็นนิตยสารชั้นนำเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง และขยายโครงการมากมาย อย่าง Big Issue Invest การลงทุนกิจการเพื่อสังคม, Big Issue Foundation การระดมเงินทุนช่วยเหลือ และ The Big Issue Shop ร้านค้าออนไลน์นำเงินไปพัฒนาผู้ยากไร้
ซึ่ง THE BIG ISSUE ไม่ได้มีอยู่แค่ในสหราชอาณาจักเท่านั้น แต่ยังส่งต่อความช่วยเหลือไปยังต่างประเทศทั่วโลกกว่า 41 ประเทศอีกด้วย เช่น ประเทศญี่ปุ่น, เกาหลีใต้, ฝรั่งเศส และ สหรัฐอเมริกา ซึ่งแต่ละประเทศจะมีรูปแบบการนำเสนอนิตยสารแตกต่างกัน อย่างข่าวในท้องถิ่น หรือเทรนด์ของประเทศนั้นๆ ในรูปแบบของรายปักษ์ และรายเดือน
THE BIG ISSUE TO BIG LIFE | ชีวิตใหม่ของคนไร้ที่พึ่ง
THE BIG ISSUE จึงไม่ได้เป็นเพียงแค่สื่อสิ่งพิมพ์เพียงอย่างเดียว แต่เป็นทั้งโอกาสและการเปลี่ยนแปลงที่ดีสำหรับคนไร้ที่พึ่ง ให้กลับมามีชีวิตที่ดีขึ้น รวมทั้งยังสามารถทำให้พวกเขารู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคม กล้าที่จะมีปฎิสัมพันธ์กับผู้อื่นได้เหมือนคนทั่วไป เราจึงแชร์ความรู้สึกของคนไร้บ้านที่ได้เข้าร่วมเป็นผู้ขายนิตยสาร THE BIG ISSUE มาเล่าสู่กันฟัง ว่าการเข้าร่วมโครงการนี้มันเปลี่ยนชีวิตอะไรพวกเขาบ้าง
STEVE TAYLOR หนุ่มไร้บ้าน ผู้อยากเป็นพ่อที่น่าภูมิใจของลูก
“ความใฝ่ฝันของผมคือ การเป็นพ่อที่ดีของลูกๆ ทั้ง 4 คน พวกเขาคือโลกทั้งใบของผม ผมยอมทำทุกอย่างเพื่อให้พวกเขามีความสุข และอยากให้ลูกๆ ภูมิใจในตัวพ่อของเขา”
“ก่อนหน้านี้ผมเป็นช่างก่อสร้าง และป่วยเป็นโรคไขข้ออักเสบ ต้องดิ้นรนหางานและเผชิญกับปัญหาที่เขามารุมเร้าอยู่เสมอ จนวันหนึ่งผมกลายเป็นคนเร่ร่อนอยู่กับสตาฟฟี่ สุนัขคู่ใจของผม เราขดตัวอยู่ในถุงนอนเย็นๆ ทุกค่ำคืน มันเป็นช่วงเวลาที่ยากลำบาก ผมไม่อยากอยู่ในช่วงเวลาแบบนั้นอีก
จนกระทั่งผมได้มีโอกาสเข้าร่วมโครงการ THE BIG ISSUE มันช่วยให้ผมสามารถกลับมายืนหยัดด้วยตัวเองอีกครั้ง เรามีธุรกิจขนาดเล็กของตัวเอง เราอยากจะไปเที่ยว จะทำอะไรก็ได้ และที่สำคัญมันช่วยเลี้ยงดูลูกๆ ของผมได้ มันเป็นช่วงเวลาที่มีความสุข เวลาเห็นลูกๆ ยิ้ม ผมก็ดีใจไปกับพวกเขาด้วยเช่นกัน”
JANE BURNS สาวพิการ เริ่มต้นชีวิตใหม่จากการขายนิตยสาร
“การที่ชีวิตของฉันไม่มีบ้านแถมยังเป็นคนพิการนั่งรถวีลแชร์ ไม่สามารถทำอะไรได้เลย มันคือชีวิตที่อ่อนแออย่างสมบูรณ์ และสิ่งที่แย่ที่สุดคือ การนอนอยู่ข้างถนนตอนกลางคืน เราไม่รู้ว่าจะนอนที่ไหน และเราไม่สามารถที่จะกลับไปที่ไหนได้เลย”
“ฉันประสบอุบัติเหตุเมื่อช่วงปี ค.ศ.1986 จากเหตุการณ์นั้นทำให้ขาของฉันใช้งานไม่ได้ และร่างกายเริ่มอ่อนแอลง จนกระทั่งได้เจอกับผู้ชายคนหนึ่ง ชีวิตเหมือนจะดีขึ้นแต่เปล่าเลย มันกลับทำให้ฉันแย่ลง เรามาถึงจุดต่ำสุดของชีวิต และกลายเป็นคนเร่ร่อนอย่างสมบูรณ์ ฉันกลายเป็นขอทาน ไม่สามารถทำอะไรได้เลยนอกจากการร้องไห้
และแล้วในวันหนึ่งฉันเจอคนกำลังขายนิตยสาร THE BIG ISSUE เลยเสนอตัวเองขอเข้าร่วมโครงการนี้ และก็ค้นพบว่า ฉันสามารถขายนิตยสารได้นะ ตลอดชีวิตที่คิดว่าคงทำอะไรไม่ได้แล้ว นอกจากเป็นขอทาน การได้มาขายนิตยสารมันเพิ่มพลังใจให้กับฉัน ไม่ว่าจะลูกค้าที่มาซื้อนิตยสาร เราได้คุยกัน มันทำให้ชีวิตของฉันมีคุณค่า และมีตัวตน เพราะฉะนั้นเงินที่พวกเขาซื้อนิตยสารทุกฉบับ มันมีความหมายทุกอย่างกับชีวิตของฉันมากๆ”
HOPE FOR THE THAI HELPLESS | เปลี่ยนความหวังให้เป็นจริง
ถ้าย้อนมาดูในประเทศบ้านเรา ถึงแม้ว่าอาจจะไม่มีธุรกิจเพื่อสังคมแบบ THE BIG ISSUE มากนัก แต่ในสังคมของเราก็ยังมีโครงการดีๆ ที่คอยช่วยเหลือและสนันสนุบคนในสังคมอยู่บ้าง ไม่ว่าจะเป็นคนไร้ที่พึ่ง หรือ คนอื่นทั่วไป เราจึงหยิบตัวอย่างมูลนิธิดีๆ ในบ้านเราที่ช่วยส่งเสริมการสร้างอาชีพ เพื่อที่ให้ทุกคนสามารถยืนด้วยลำแข้งของตัวเองได้
มูลนิธิกระจกเงา
มูลนิธิที่เริ่มจากการรับบริจาคสิ่งของเครื่องใช้ ไม่ว่าจะเป็น เสื้อผ้า, เครื่องประดับ, หนังสือ หรือ เครื่องใช้ไฟฟ้า แล้วนำมาขายต่อในราคาถูกกับผู้ที่มีรายได้น้อย โดยพวกเขาสามารถซื้อของจากมูลนิธิไปขายต่อที่อื่นได้ เพื่อช่วยให้เกิดการสร้างรายได้เลี้ยงและดูตัวเองได้ นอกจากนี้ รายได้ที่มาจากการขายของมูลนิธิกระจกเงา ยังนำไปช่วยเหลือในโครงการอื่นๆ เพื่อสังคม เช่น โครงการผู้ป่วยข้างถนน, โครงการโรงพยาบาลมีสุข และ โครงการแบ่งบันเพื่อการเปลี่ยนแปลง
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม : http://www.mirror.or.th/
ศูนย์ฝึกอาชีพ กรุงเทพฯ
การช่วยเหลืออาจจะไม่ได้มีแค่คนไร้ที่พึ่งเพียงอย่างเดียว แต่ก็มีสำหรับคนทั่วไปด้วย กับศูนย์ฝึกอาชีพ กรุงเทพฯ แหล่งแบ่งปันความรู้ สอนเครื่องมือในการประกอบอาชีพ พัฒนาสายงานตามความสนใจของตนเอง ช่วยเปิดโอกาส และสร้างรายได้ต่อผู้เรียน ภายในมีเปิดสอนเป็นคอร์สระยะสั้น เช่น คอร์สทำเบเกอรี่, นวดฝ่าเท้า, ทำผม, ตัดเสื้อผ้า, ตัดผม หรือ ซ่อมโทรศัพท์มือถือ
ซึ่งเราสามารถเรียนได้ใน ศูนย์ฝึกอาชีพกรุงเทพมหานคร 9 แห่ง ได้แก่ วัดธรรมมงคล พระโขนง, สวนลุมพินี, วัดวรจรรยาวาส บางคอแหลม, เขตบางพลัด, จตุจักร 2 (มีนบุรี), วัดสุทธาวาส บางกอกน้อย, จตุจักร, บางกะปิ และ เขตสะพานสูงที่เราเองเคยเล่าให้ฟังในคอนเทนท์เรื่อง Life and Craft Workshop : ชวนมาอัพสกิลฟรี เอนจอยด์ “เวิร์คช็อปสุดสร้างสรรค์” สไตล์คนเมือง
ตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติม http://www.bmatraining.ac.th/
{“ty{“type”:”block”,”srcClientIds”:[“65e24341-aa04-42ba-8b90-d34958b85a4c”],”srcRootClientId”:””}pe”:”block”,”srcClientIds”:[“c03bc67c-2079-4cee-8192-b09afbd65cad”],”srcRootClientId”:””}ที่เราหยิบยกเรื่อง THE BIG ISSUE มาพูด เพราะอยากให้สังคมไทยในบ้านเราให้ความสำคัญกับคนไร้ที่พึ่งมากขึ้น เข้าใจ และช่วยเหลือให้พวกเขามีชีวิตที่ดีมากยิ่งขึ้น
SOURCE :
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Bird,_Baron_Bird
https: //www.bigissue.com
https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/how-we-met-john-bird-and-gordon-roddick-1598309.html
Photo Credit : TheBigIssue มูลนิธิกระจกเงา
Writer
จารุจรรย์ ลาภพานิช
Graphic Designer
