‘ข้อจำกัดทางพื้นที่สาธารณะ’ คือหนึ่งในปัญหาที่เมืองใหญ่ทั่วโลกต่างประสบและพยายามหาหนทางแก้ไขกันอยู่ อย่าง ‘กรุงเทพฯ’ เมืองหลวงของเราก็มีพื้นที่สาธารณะที่ค่อนข้างน้อยและไม่เพียงพอต่อความต้องการของผู้คนในเมือง
ด้วยเหตุนี้ เราจึงมองว่าการใช้พื้นที่ได้อย่างหลากหลายน่าจะเป็นอีกหนึ่งทางออกที่ทำให้พื้นที่สาธารณะอันน้อยนิดในเมืองเกิดการใช้งานได้อย่างคุ้มค่า
คอลัมน์ Urban Sketch ขอนำเสนอ ‘Multifunctional Station (MS)’ นวัตกรรมการจัดการพื้นที่สาธารณะที่จะมาช่วยทำให้พื้นที่สาธารณะในเมืองเกิดประโยชน์มากขึ้น ด้วยการไม่จำกัดให้พื้นที่นั้นๆ ทำเพียงหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่ง แต่จะมีฟังก์ชันและรูปแบบที่หลากหลายมากขึ้น ซึ่งนอกจากทำให้เมืองได้ใช้พื้นที่สาธารณะอย่างคุ้มค่าแล้ว วิธีการใช้งานนวัตกรรมนี้ก็ไม่ยุ่งยาก แถมยังต่อยอดพัฒนาเป็นโมเดลต่างๆ เพื่อเพิ่มพื้นที่สาธารณะใหม่ๆ ได้อีก
MS Cabinet & Material
อยู่ใต้ดินเมื่อไม่ใช้งาน เรียกใช้งานบนพื้นดินผ่านแอปพลิเคชัน
นวัตกรรม MS มีโครงสร้างหลักอยู่สองส่วนคือ ส่วนที่หนึ่ง เมื่อไม่ได้ใช้งานจะซ่อนอยู่ใต้ดิน โดยมี Cabinet หรือตู้ที่ทำหน้าที่เก็บอุปกรณ์ต่างๆ และส่วนที่สองคืออุปกรณ์ต่างๆ ที่อยู่ในตู้ ซึ่งเป็นโครงสร้างที่จะถูกนำไปใช้งานเป็นสเตชันบนพื้นดิน
ยกตัวอย่าง ถ้าเป็นสเตชันสำหรับการขายอาหาร ภายในตู้จะมีช่องเก็บโต๊ะปรุงอาหาร ช่องเก็บเก้าอี้ ช่องเก็บอุปกรณ์ทำความสะอาด ฯลฯ หรือถ้าเป็นสเตชันสำหรับขายสินค้า ภายในตู้จะมีช่องใส่บาร์แขวนผ้า ตะแกรงแขวนสินค้า โต๊ะพับ อุปกรณ์ไฟตกแต่งร้านและเต้าเสียบ รวมถึงเสาและผ้าใบสำหรับประกอบเป็นโครงสร้างกางกันแดดและฝน เป็นต้น
ตัว Cabinet นั้นสร้างขึ้นจากวัสดุที่แข็งแรง ทนทาน เมื่อหมดอายุขัยก็เอาไปรีไซเคิลเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ได้ และหากผู้ใช้ต้องการใช้งานสเตชันก็สั่งการได้แบบไม่ยุ่งยากผ่าน MS Application ได้ตามเวลาทำการของพื้นที่นั้นๆ ซึ่งเมื่อเปิดใช้งานเรียบร้อยแล้ว Cabinet จะลอยจากใต้ดินขึ้นมาบนพื้นดิน เพื่อให้ผู้ใช้งานหยิบจับอุปกรณ์ในตู้มาเซตอัปสเตชันได้อย่างสะดวก ต่อให้มาคนเดียวก็สามารถจัดการได้ด้วยตัวเอง
ส่วนใครที่ไม่แน่ใจสกิลประกอบสิ่งของของตัวเองก็ไม่ต้องเป็นห่วง เพราะใน MS Application มีคู่มือการสอนใช้งานแต่ละสเตชันที่จัดเตรียมไว้ให้ ทั้งยังมีฟังก์ชันให้เข้าไปจองคิว เช็กดูวันเวลาทำการของพื้นที่ที่มี MS ติดตั้งอยู่ รวมถึงรายชื่ออุปกรณ์และสเตชันที่พร้อมใช้งาน
MS System
มีสเตชันที่หลากหลาย รองรับทุกการใช้งานและความต้องการของผู้คน
เหตุผลที่เราออกแบบระบบสเตชันแบบนี้ก็เพราะหลายๆ ครั้งพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งถูกใช้งานแค่ฟังก์ชันเดียว เช่น พื้นที่ของตลาดนัดที่เมื่อไม่มีตลาดก็ถูกปล่อยว่าง หรือลานจอดรถที่อาจใช้ประโยชน์พื้นที่ได้ไม่เต็มที่ทุกช่วงเวลา การใช้งานพื้นที่ทั้งบนดินและใต้ดินได้จะทำให้ตัวพื้นที่มีช่วงเวลาการใช้งานได้มากขึ้น ยกตัวอย่าง ในวันหรือเวลาที่ไม่มีการใช้งานพื้นที่อย่างเต็มรูปแบบ ผู้คนก็สามารถใช้งานสเตชันบนพื้นดินได้
นอกจากระบบสเตชันบนดินที่ทำให้ตัวพื้นที่ถูกใช้งานได้ทุกช่วงเวลาแล้ว ทุกคนก็ไม่ต้องกังวลว่าจะใช้งานพื้นที่ได้ไม่ตรงใจ เพราะ MS มีสเตชันที่หลากหลายซึ่งถูกออกแบบและคัดสรรมาเพื่อรองรับทุกการใช้งานของคนทุกกลุ่ม ทุกเพศ ทุกวัย ไม่ว่าจะเป็นสเตชันสำหรับทำเวิร์กช็อป สเตชันสนามเด็กเล่น สเตชันห้องสมุด สเตชันเวทีอะคูสติก สเตชันบูทขายของ สเตชันโต๊ะใช้เล่นเกมที่มาพร้อมเก้าอี้นั่งพักผ่อน หรือแม้แต่สเตชันสำหรับใครสักคนที่ต้องการใช้เวลากับตัวเองคนเดียว
MS Community
เพิ่มพื้นที่สาธารณะให้มีชีวิตชีวา ผู้คนทำกิจกรรมร่วมกันได้ทุกช่วงเวลา
ทุกสเตชันล้วนถูกดีไซน์มาด้วยแนวคิดแบบ ‘แคมป์ปิง’ (Camping) คือจัดวางง่าย ประกอบได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ไม่ทิ้งร่องรอย และมีความสวยเก๋ แต่อีกหนึ่งเป้าหมายที่เราต้องการคือ MS ถูกออกแบบมาให้ผู้ใช้งานสามารถดีไซน์พื้นที่ของตัวเองบนพื้นที่สาธารณะได้ตามใจต้องการ เพื่อสร้างความรู้สึกการเป็นเจ้าของพื้นที่ในเมือง และจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งอาจนำไปสู่งานอดิเรกใหม่ๆ หรือกระทั่งอาชีพเสริมจากการทดลองใช้งานสเตชันทั้งหลายที่เราจัดเตรียมไว้ก็เป็นได้
แต่ถึงอย่างนั้น อย่างน้อยที่สุดด้วยฟังก์ชันที่ถูกออกแบบมาให้ใช้งานได้อย่างหลากหลาย และเก็บเข้าที่ได้อย่างง่ายดาย ทำให้ MS ทำหน้าที่เป็นดั่งนวัตกรรมที่ช่วยเพิ่มพื้นที่สาธารณะให้กับเมือง และยังเป็นไอเดียที่จะช่วยพัฒนาให้พื้นที่สาธารณะเกิดการใช้งานที่ยั่งยืนต่อไปได้ในอนาคต
Writer
อธิวัฒน์ อุต้น
Graphic Designer
