“สิ้นเดือนกินแกลบ”
ช่วงใกล้สิ้นเดือนมนุษย์งานทั้งหลายคงคุ้นเคยกับสำนวนนี้ ซึ่งเปรียบเปรยถึงยามยากที่ไม่มีเงินซื้อข้าวจนต้องกินแกลบ แกลบที่ดูไร้ค่ามีประโยชน์อย่างมากก็แค่เป็นส่วนผสมในข้าวหมู เราเองก็นึกไม่ถึงว่าจะเพิ่มมูลค่าได้อย่างไร แต่เมื่อเราได้มาเจอภาชนะรูปทรงเก๋ในชื่อแบรนด์ ‘Husk Décor Objects’ ที่ดึงดูดให้เราหยิบขึ้นมาดูใกล้ๆ ก็พบว่ามันทำมาจากแกลบ !
เราเดินทางมาถึงออฟฟิศ SONITE Innovative Surfaces ผู้อยู่เบื้องหลังผลิตภัณฑ์รักษ์โลกนี้ ที่ไม่ได้ทำแค่ภาชนะจากแกลบเท่านั้น ! หากยังนำวัสดุเหลือทิ้งหลากหลายชนิด มาทดลองเปลี่ยนรูปร่างหน้าตาให้เป็นชิ้นเป็นอัน ไล่ตั้งแต่เศษจากโรงงาน กากกาแฟ ใยมะพร้าว เปลือกไข่ ขยะพลาสติกในทะเล ไปจนธนบัตรชำรุด
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-02-1024x698.jpg)
ถ้าสงสัยว่าที่นี่ทำอะไร ถึงเปลี่ยนวัสดุที่คนมองข้ามหรือเรียกว่าขยะให้กลับมามีค่าได้ ‘คุณวิว – ไพรพรรณ วิเศษจินดา’ ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจ จะมาเผยแนวคิดของ SONITE ก่อนไปเจาะลึกทุกกระบวนการตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-08-1024x698.jpg)
จุดเริ่มจากอุตสาหกรรม
ใครมาเยี่ยม SONITE เป็นครั้งแรกคงแปลกใจที่ออฟฟิศอยู่ในอาณาจักรโรงงาน ‘ซิปวีนัส’ ซึ่งผลิตพวกซิป กระดุม ด้าย ไหมพรม ที่เราคุ้นตาในร้านเย็บปักถักร้อย คุณวิวไขข้อข้องใจว่า SONITE แตกไลน์มาจากบริษัทสหยูเนี่ยนที่ทำเกี่ยวกับอุตสาหกรรมสิ่งทอ ผลิต ‘โมเซก’ ที่ใช้ในงานประดิษฐ์อย่างกรอบรูป หรือเครื่องประดับ จนพัฒนาเป็นวัสดุตกแต่งบ้านในปัจจุบัน
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-01-1024x698.jpg)
หลายคนฟังแล้วคงนึกไม่ออกว่า อะไรคือแรงบันดาลใจให้ SONITE หันมาทำผลิตภัณฑ์รักษ์โลก คุณวิวเล่าย้อนกลับไปเมื่อ 5 ปีที่แล้ว เธอได้พบกับ ‘ผศ.ดร.สิงห์ อินทรชูโต’ หัวหน้าศูนย์สร้างสรรค์การออกแบบเพื่อสิ่งแวดล้อม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์ ที่จุดประกายให้ SONITE เล็งเห็นว่า เศษวัสดุที่เหลือจากโรงงานควรนำมาต่อยอดดีกว่าทิ้งให้เสียเปล่า
โจทย์ที่ 1 : เศษกระดุม
เศษพลาสติกที่เหลือจากการผลิตกระดุมหรือโมเสก เดิมทีที่นำไปทิ้งก็นำมาแปลงร่างเป็น ‘หินสังเคราะห์’ ปกติร้านอาหารหรือโรงแรมจะใช้หินสังเคราะห์ดีไซน์เรียบๆ มาทำเคาน์เตอร์ แต่ SONITE สร้างความแตกต่างด้วยการนำเศษเล็กเศษน้อยจากโรงงานมาประกอบกันเป็นลวดลายที่มีเอกลักษณ์ ซึ่งทดแทนโพลิเมอร์ได้ถึง 40%
หลังจากประสบความสำเร็จไอเดียนี้ก็ไปเข้าหู ‘Starbucks Thailand’ ที่ตอนนั้นกำลังประสบปัญหา ‘กากกาแฟ’ เหลือทิ้งกองโต แม้จะแจกลูกค้านำกลับไปทำปุ๋ยใส่ต้นไม้ที่บ้าน แต่แจกเท่าไหร่ก็ไม่หมด SONITE จึงแปลงโฉมโต๊ะและเคาน์เตอร์ในร้านจากที่เคยใช้ไม้ก็เปลี่ยนมาใช้วัสดุจากกากกาแฟ ลามไปถึงถาด และจานรองแก้ว
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-04-1024x698.jpg)
โจทย์ที่ 2 : แกลบ
เมื่อได้โจทย์ใหม่ให้หา “วัสดุธรรมชาติที่เหลือทิ้ง มีตลอด มีจำนวนมาก และหาได้ในประเทศไทย” SONITE ใช้เวลาขบคิดอยู่นานถึง 2 ปี กว่าจะได้ไอเดียจากข้าวที่เรากินกันทุกวัน กระทั่งได้สารตั้งต้นเป็น ‘แกลบ’ ซึ่งสาเหตุที่ต้องเป็นแกลบคุณวิวตอบว่า จุดประสงค์หลักคือได้ช่วยเกษตรกร และหากย้อนไปดูต้นตอของมลพิษทางอากาศ จะพบว่าส่วนหนึ่งมาจากการที่ชาวนากำจัดแกลบด้วยการเผาเป็นจำนวนมาก มันจึงได้ช่วยทั้งชาวนาและสิ่งแวดล้อม
“ช่วยชาวนาเพิ่มรายได้ ช่วยโลกลด PM 2.5”
‘โรงสี’ สู่โปรดักท์
คุณวิวยอมรับว่าไม่รู้จะตั้งต้นอย่างไรในตอนแรก จึงติดต่อซื้อแกลบจากพ่อค้าคนกลาง แต่เมื่อสามารถเข้าถึงชาวนาตัวเล็กๆ ก็พยายามเสาะหากลุ่มชาวนาในหลายพื้นที่ เพราะเชื่อว่ารายได้จะกระจายไปถึงพวกเขามากกว่าการขอซื้อจากนาของนายทุน ความยากคือชาวนาน้อยคนจะมีเครื่องสีข้าวเป็นของตัวเอง บางคนปลูกข้าวแต่ต้องไปซื้อข้าวกิน การจะหาแกลบได้จึงต้องอาศัยบอกกันปากต่อปาก
พอได้แกลบมาแล้วก็ต้องทำความสะอาด เพราะเปลือกข้าวที่เก็บไว้ในโรงสีจะมีแมลงตัวเล็กๆ ปะปนอยู่ถึง 5% จึงต้องใช้เครื่องร่อนเพื่อกรองออกก่อน เสร็จแล้วนำไปตากแดดไล่ความชื้นและเชื้อรา ตบท้ายด้วยการเข้าเครื่องอบ เพื่อให้มั่นใจว่าผ่านการพาสเจอร์ไรส์แล้ว และเก็บไว้ในอุณหภูมิที่เหมาะสม ก่อนนำมาประกอบร่างด้วย ‘โพลิเมอร์’ ที่ทำหน้าที่เป็นตัวประสานและขึ้นรูปให้มีความคงทน แม้แกลบจะแทนที่พลาสติกไม่ได้ 100% แต่อย่างน้อยลดปริมาณพลาสติกได้สักครึ่งหนึ่ง ยังดีกว่าใช้พลาสติกล้วนๆ
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-03-1024x698.jpg)
‘โพลิเมอร์’ ไม่ใช่ผู้ร้าย
หลายคนมองว่าโพลิเมอร์ หรือ ‘พลาสติก’ สวนทางกับแนวคิดรักษ์โลก คุณวิวให้เหตุผลว่า คำว่า ‘Biodegradable’ หรือ ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ นั้นเป็นหลุมพลางเพราะมันใช้ได้ครั้งเดียวแต่กว่าจะย่อยสลายต้องใช้เวลาอีก 20 ปี
คำถามคือทำอย่างไรถึงจะใช้พลาสติกอย่างคุ้มค่า ? อีกหนึ่งสมการที่เข้ามาเติมเต็มคือ “ต้องนำกลับมาใช้ได้อีก” คุณวิวยกตัวอย่างจากที่ทำงานร่วมกับ ‘Bangkok Airways’ ซึ่งมีกฎว่าถาดเสิร์ฟต้องใช้วนไม่เกิน 3-5 ปี โดยปกติถาดพลาสติกที่ครบกำหนดก็จะถูกโละทิ้ง แต่ถาดจาก SONITE สามารถทำความสะอาดแล้วส่งกลับมาบดเป็นเศษเพื่อนำไปขึ้นรูปใหม่ ซึ่งคุณวิวเรียกกระบวนการรีไซเคิลนี้ว่า “เศษต่อเศษ”
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-09-1024x698.jpg)
‘ความเรียบง่าย’ ที่มาพร้อมฟังก์ชัน
ไม่เพียงผิวสัมผัสที่มีเสน่ห์แบบคราฟต์ๆ และกลิ่นอายท้องถิ่นที่สะท้อนออกมาเป็นอย่างดี ความเรียบง่าย เข้าได้กับทุกสไตล์ และใช้ได้ไม่เบื่อ ก็ทำให้หลายคนอยากซื้อกลับไปใช้บ้านได้ไม่ยาก แถมยังมีหลายแบบหลายไซซ์ให้เลือก ไม่ว่าจะเป็น ถาดกลม ถาดเหลี่ยม จานข้าว จานรองแก้ว กระปุกใส่ของ และกระถางต้นไม้ใบจิ๋ว
ผลิตภัณฑ์จากแกลบดูเหมือนจะยังไม่มีขีดจำกัด เพราะดีไซน์สุดโมเดิร์นนี้ไปเข้าตา ‘โรงแรมสินธร เคมปินสกี้ กรุงเทพฯ’ ที่แกลบบ้านๆ ได้กลายเป็นเซ็ตน้ำชายามบ่ายสุดหรู ในชื่อ ‘ชีวา’ Chevaa Afternoon Tea
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-05-1024x698.jpg)
‘ต่อยอด’ วัสดุใกล้ตัว
อย่างที่บอกไปตอนแรกว่า SONITE ไม่ได้หยุดอยู่แค่เศษจากโรงงาน กากกาแฟ และเปลือกข้าว หากยังมีโจทย์ใหม่ๆ เข้ามาท้าทายเสมอ อย่าง ‘ธนบัตร’ ที่เราใช้กันอยู่ทุกวัน รู้หรือเปล่าว่า ในแต่ละเดือนจะมีธนบัตรขาดหรือชำรุดกว่า 3,000 ตัน มากองไว้ที่แบงค์ชาติ ซึ่งธนบัตรเหล่านี้ไม่ใช่กระดาษทั่วๆ ไป แต่เป็นไนลอนที่มีความแข็งแรงและทำลายยากมาก จึงต้องใช้การเผาอย่างถูกวิธี SONITE จึงเปลี่ยนธนบัตรชำรุดเหล่านี้ให้กลับมามีมูลค่าอีกครั้ง กลายมาเป็นโปรดักท์ที่ยังคงสีสันอันเป็นเอกลักษณ์ของธนบัตรไว้
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-06-1024x698.jpg)
และวัสดุน้องใหม่อย่าง ‘ใยมะพร้าว’ ที่คุณสมบัติของมันคือความเหนียว ส่วนใหญ่เอาไปปลูกต้นไม้ ใช้เป็นส่วนผสมในการถมที่ หรือทำฟูกที่นอน แต่ด้วยเส้นใยที่มีขดสวยงามตามธรรมชาติ SONITE จึงหยิบมาดีไซน์ใหม่และใส่สีสันให้สนุกขึ้น
![](https://urbancreature.co/wp-content/uploads/2020/10/201014_Husk-Object-07-1024x698.jpg)
‘เศรษฐกิจหมุนเวียน’ ต้องรู้ว่า ‘ต้นน้ำ’ สำคัญ
เราทิ้งท้ายคำถามว่า อุตสาหกรรมแบบไหนที่จะยั่งยืนต่อไปในอนาคต ? คีย์เวิร์ดสั้นๆ จากคุณวิวคือ ‘Circular Economy’ ที่คุณวิวมองย้อนกลับไปที่ต้นน้ำว่าจะต้องเดินไปด้วยกัน ยิ่งเมื่อเกิดสถานการณ์ที่ทำให้คนระมัดระวังเรื่องการจับจ่ายใช้สอยมากขึ้น แนวคิดนี้จะยิ่งชัดขึ้นเรื่อยๆ
“เรามีนโยบายขั้นสูงสุดว่า ทำอย่างไรให้ไม่ต้องนำเข้าวัสดุจากนอกประเทศเลย
ตอนนี้เรายังต้องพึ่งจีน พึ่งไต้หวัน แต่วันหนึ่งเราจะสามารถผลิตโพลิเมอร์ของไทยได้เอง”