หากพูดถึงย่านที่กำลังเป็นที่นิยมในตอนนี้ คงเป็นที่ไหนไม่ได้นอกจาก ‘บรรทัดทอง’ ย่านเก่าใจกลางเมืองที่กลับมาเกิดใหม่อีกครั้งในรูปแบบของย่านสตรีทฟู้ด
เดิมทีบรรทัดทองเป็นที่รู้จักในฐานะย่านขายอะไหล่รถยนต์และอุปกรณ์กีฬา แต่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา สถานที่แห่งนี้ได้กลายมาเป็นจุดสนใจของเหล่านักกินและนักท่องเที่ยวมากมาย
ถึงจะเป็นย่านป็อปขนาดไหน แต่ถ้าใครเคยไปเดินเล่นแถวนี้จะพบว่า ‘ทางเท้า’ บรรทัดทองทรุดโทรมและไม่มีการจัดการอย่างเป็นระเบียบ ตั้งแต่การรอคิวของร้านอาหารส่วนใหญ่ที่ลูกค้าต้องยืนรอหน้าร้านกีดขวางทางเท้า ไม่มีโซนสำหรับรอรถยนต์รับ-ส่งอย่างชัดเจน ปัญหาทิ้งขยะจากร้านค้า ไม่มีการจัดระบบระเบียบ ทำให้ตามมาด้วยทางเท้าที่สกปรก อีกทั้งตัวถนนบรรทัดทองเองแม้จะมีการเชื่อมกับพื้นที่สำคัญให้เดินถึงกันได้ แต่กลับไม่มีการบอกเส้นทางที่ชัดเจน ส่งผลให้หลายคนสับสน โดยเฉพาะคนที่เพิ่งเดินทางไปเยือน
คอลัมน์ Urban Sketch ขอเสนอไอเดียจัดการพื้นที่ย่านบรรทัดทองใหม่ให้มีพื้นที่สำหรับผู้ใช้ทางเท้าและเป็นระเบียบมากขึ้น โดยใช้สิ่งที่หลายคนคุ้นตาอย่าง ‘แผ่นกระเบื้อง’ มาจัดสรรพื้นที่ และปรับให้ทางเท้าย่านบรรทัดทองครอบคลุมทุกการใช้งานของคนในย่าน
พื้นที่สำหรับคนเดินเท้า
ปัจจุบันสภาพทางเท้าในย่านบรรทัดทองยังไม่สามารถรองรับคนทุกกลุ่มได้ดีเท่าที่ควร เนื่องจากเต็มไปด้วยสิ่งกีดขวางและไม่มีพื้นที่รองรับสำหรับผู้พิการ
เราจึงขอกำหนดขอบเขตบนทางเท้าให้ชัดเจนด้วย ‘กระเบื้องสีเทา’ เพื่อเป็นตัวบ่งบอกว่า บริเวณนี้เป็นพื้นที่ทางเดินเท้าที่มีขนาดกว้างมากพอสำหรับคนเดินเท้า และผู้ที่มีความจำเป็นต้องใช้วีลแชร์
รวมไปถึงการติดตั้ง ‘Braille Block’ สำหรับผู้พิการทางสายตาที่ถูกต้องตามหลักการใช้งานตลอดทั้งเส้น เพื่อให้มั่นใจว่าทุกคนจะได้ใช้ทางเท้าที่สะดวกและปลอดภัยมากขึ้น
พื้นที่สำหรับรอคิวหน้าร้านค้า
แต่การจะทำให้กระเบื้องสีเทาในข้อก่อนหน้าใช้ได้จริง จำเป็นต้องจัดการปัญหากีดขวางเส้นทางการเดินเท้าจากการรอคิวหน้าร้านค้าต่างๆ ให้ได้ก่อน เพราะหลายครั้งที่พื้นที่รองรับลูกค้าหน้าร้านไม่เพียงพอต่อจำนวนคนที่มารอ ทำให้มีคนยืนหรือนั่งออหน้าร้าน จนคนอื่นๆ สัญจรไปมาไม่สะดวก
เราเลยหยิบเอากระเบื้องที่มีอยู่แล้วมาเปลี่ยนเป็น ‘กระเบื้องสีแดง’ กันไปเลย เพื่อกำหนดพื้นที่สำหรับรอคิวหน้าร้านค้า พร้อมบอกคิวผ่านตัวเลขบนกระเบื้อง เพื่อช่วยให้ลูกค้าและไรเดอร์มีพื้นที่ของตนเองชัดเจน ไม่รู้สึกเคว้งคว้างหรือสับสนว่าต้องเอาตัวเองไปอยู่ตรงไหน ส่วนร้านค้าก็จัดการรันคิวง่ายขึ้นด้วย
พื้นที่สำหรับรับ-ส่ง
แม้บรรทัดทองจะอยู่ใจกลางเมืองและถูกขนาบด้วยสถานีรถไฟฟ้าถึง 2 จุด อย่าง BTS สนามกีฬาแห่งชาติ และ MRT สามย่าน แต่เพราะไม่ได้ติดสายใดสายหนึ่งเป็นพิเศษ ทำให้คนที่ต้องการเดินทางมาที่นี่นิยมใช้บริการแท็กซี่หรือมอเตอร์ไซค์รับจ้างเป็นการเดินทางหลัก
‘กระเบื้องสีน้ำเงิน’ คือตัวแทนที่จะกำหนดพื้นที่สำหรับการรอรถโดยสารทุกประเภทให้เกิดขึ้นได้จริงในพื้นที่นี้ เพื่ออำนวยความสะดวกให้นักท่องเที่ยวและไม่รบกวนการเดินเท้าของผู้คน อีกทั้งยังเพิ่มความปลอดภัยให้ผู้ใช้ถนน ลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากการหยุดรับ-ส่งผู้โดยสารกลางถนนเหมือนในอดีต ถ้าใครยังไม่เห็นภาพ ลองนึกถึงจุดรอรับ-ส่งคนของห้างสรรพสินค้าก็ได้
พื้นที่บริการทิ้งขยะของร้านค้า
ถุงขยะสีดำวางตามทางเท้าคงเป็นภาพที่คุ้นตาของย่านบรรทัดทอง โดยเฉพาะบริเวณใต้ต้นไม้ที่มีถุงขยะสะเปะสะปะ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วเป็นขยะที่มาจากร้านค้าซึ่งมีปริมาณมาก เกิดเป็นการกีดขวางทางเดินเท้าและอาจทำให้ดูแลหรือกำจัดขยะเหล่านี้ได้ไม่ทั่วถึง เพราะกว่ารถจัดเก็บขยะกรุงเทพมหานครจะมาจัดการ หลายครั้งก็กลายเป็นที่อยู่อาศัยของหนูหรือแมลงสาบในย่านไปแล้ว
ด้วยเหตุนี้เราจึงเลือก ‘กระเบื้องสีส้ม’ ที่เห็นได้อย่างเด่นชัดเป็นตัวกำหนดพื้นที่สำหรับทิ้งขยะ โดยมาพร้อมถังขยะแบบแยกประเภท เพื่อให้คนในพื้นที่เห็นจุดทิ้งขยะได้ชัดเจน และง่ายต่อการทำงานของกรุงเทพมหานคร อีกทั้งยังช่วยให้ทางเท้าเป็นระเบียบมากขึ้น
พื้นที่สำหรับฟังก์ชันบอกทาง
อย่างที่กล่าวข้างต้นว่า ย่านบรรทัดทองเป็นย่านเก่าที่เกิดใหม่ แต่เดิมย่านนี้ถูกล้อมรอบไปด้วยสถานที่ท่องเที่ยวที่มีความหลากหลาย รอให้ไปค้นหาอยู่ก่อนแล้ว ไม่ว่าจะเป็นห้างฯ I’m Park, อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หรือแม้แต่ศาลเจ้าแม่ทับทิม สะพานเหลือง (เดิม) ในบริเวณใกล้เคียง
การเพิ่มฟังก์ชันสำหรับบอกทางบนทางเท้าโดยเฉพาะ ‘กระเบื้องสีเขียว’ พร้อมสัญลักษณ์บอกระยะทาง ชื่อสถานที่ และเวลาที่ใช้ในการเดินทาง จะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยลดความสับสนเส้นทางสำหรับนักท่องเที่ยว อีกทั้งยังน่าจะช่วยกระจายนักท่องเที่ยวไปในบริเวณโดยรอบ ไม่ให้ถนนเส้นนี้แออัดจนเกินไป และลดการใช้รถรับจ้างที่มากเกินความจำเป็น เนื่องจากมีการบอกระยะทางและเวลาที่จะเดินทางไปถึงจุดหมายที่ต้องการ
กรอบตะแกรงปกป้องรากต้นไม้
จุดประสงค์ของการมีต้นไม้ใหญ่บนทางเท้าจะช่วยให้เมืองร่มรื่นและมีพื้นที่สีเขียวมากขึ้น แต่ปัญหาที่ตามมาคือ เรามักพบว่าบริเวณรอบต้นไม้มีปัญหาเรื่องความไม่เสมอกันของทางเท้าอยู่เสมอ ทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่ายและเป็นอุปสรรคต่อการสัญจร
การใช้กรอบตะแกรงปกป้องรากต้นไม้จึงเป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยแก้ปัญหาความไม่เสมอกันของทางเท้า และยังช่วยเพิ่มพื้นที่ทางเท้า เพราะตัวตะแกรงนี้สามารถถอดปรับให้พอดีกับขนาดต้นไม้ที่แตกต่างกัน แถมง่ายต่อการดูแล ทำให้คนที่ใช้ทางเท้าและต้นไม้ที่สร้างร่มเงาอยู่ร่วมกันได้
Sources :
Agenda | tinyurl.com/3hb7k2sm
CUURP | tinyurl.com/3s2ux5xd
MarketThink | tinyurl.com/4pdfb2rb
Writer
โยษิตา สินบัว
Writer
สิริยากร จตุรสุวรรณ
Graphic Designer
