ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาเราคงได้เห็นพาวิลเลียนของ World Expo หรือ Expo 2020 Dubai
งานแสดงนวัตกรรมระดับโลกที่ต้องเลื่อนมาจัดแสดงในปี 2021 กันไปหลายประเทศแล้ว อีกหนึ่งประเทศที่เราอยากพาไปดูเบื้องหลังการออกแบบคือ UK Pavilion ของสหราชอาณาจักรที่สร้างบทกวีด้วย AI (Artificial Intelligence) และได้แรงบันดาลใจในการออกแบบจาก Stephen Hawking
ปีนี้ UK Pavilion ออกแบบโดย Es Devlin ศิลปินและดีไซเนอร์ผู้หญิงคนแรกในประวัติศาสตร์ของสหราชอาณาจักรที่ได้ออกแบบพาวิลเลียน ตั้งแต่งานนี้จัดขึ้นครั้งแรกใน ค.ศ. 1851 ซึ่งผลงานของเธอก็ได้เปิดตัวใน Expo 2020 ที่ดูไบเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2021 ที่ผ่านมาและจะจัดแสดงจนถึงวันที่ 31 มีนาคม 2022
พาวิลเลียนในปีนี้ได้รับแรงบันดาลใจจากหนึ่งในโปรเจกต์สุดท้ายของ Stephen Hawking นักฟิสิกส์ทฤษฎี นักจักรวาลวิทยา และนักเขียนชื่อดังชาวอังกฤษ ที่มีชื่อว่า ‘Breakthrough Message’ โครงการที่มุ่งศึกษาจริยธรรมในการส่งข้อความไปยังห้วงอวกาศ ผ่านการออกแบบข้อความดิจิทัลที่สามารถสื่อสารจากโลกไปยังสิ่งมีชีวิตนอกโลกได้ จุดประสงค์ของโครงการนี้คือการสนับสนุนให้มนุษย์โลกคิดร่วมกันเป็นหนึ่งเดียว และจุดประกายให้เกิดการถกเถียงกันในสังคมเกี่ยวกับจริยธรรมในการส่งข้อความออกไปนอกโลก
ตัวอาคารทรงกรวยนี้จะเป็นนิทรรศการที่แสดงบทกวีอยู่ตลอดเวลา โดยการนำข้อความจากผู้เข้าชมงานมาประมวลผลด้วย AI และจัดแสดงด้วยอัลกอริทึมออกมาเป็นบทกวี ซึ่งข้อความเหล่านี้จะเปลี่ยนทุกนาที และเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ตลอดทั้งวัน
ความตั้งใจของ Devlin คือต้องการสื่อสารว่าสหราชอาณาจักรเป็น ‘Melting Pot’ ที่หลอมรวมผู้คนที่มาจากหลากหลายวัฒนธรรม ทำให้ UK Pavilion ในปีนี้ผู้ชมสามารถมีส่วนร่วมกับการแต่งบทกวีได้ โดยทุกคนสามารถบริจาคข้อความของตัวเองผ่าน ‘Mouthpiece’ หรือกระบอกเสียงที่จัดแสดงไว้ใจกลางพาวิลเลียน ซึ่งถ้อยคำต่างๆ จะแสดงผลเป็นภาษาอังกฤษและภาษาอาหรับอยู่ภายในอาคาร โดยอัลกอริทึมจะรวบรวมคำที่ผู้เข้าร่วมงานบริจาคเอาไว้ ประมวลผลออกมาเป็นบทกวี ทุกๆ นาทีที่หน้าพาวิลเลียน ถ้าเรายืนดูจากด้านหน้าอาคารก็จะได้อ่านบทกวีที่เปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ไม่เคยซ้ำกันสักนาที และเป็นบทกวีที่อ่านรู้เรื่องและได้เนื้อหาจริงๆ ด้วย
ข้อความที่สร้างขึ้นใช้โมเดลการเรียนรู้ของเครื่องที่เรียกว่า GPT-2 ซึ่งกำหนดโดยพารามิเตอร์ 1.5 พันล้านตัว ก่อนที่จะนำมาใช้จริง AI จะได้รับการฝึกฝนจากการประมวลข้อความในอินเทอร์เน็ต และปรับให้เข้ากับโปรเจกต์นี้ผ่านการคัดสรรบทกวีกว่า 5,000 บท โดยทีมงานที่มีความรู้และความเข้าใจในการสร้างบทกวีเป็นอย่างดี ซึ่ง Devlin คาดว่าจะได้รับข้อความจากผู้เข้าร่วมงานมากกว่า 25 ล้านคน ตลอดระยะเวลา 6 เดือนที่พาวิลเลียนจัดแสดงในดูไบ
การสร้างพาวิลเลียนแห่งนี้ยังแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมในทุกๆ องค์ประกอบ เพราะเกิดขึ้นได้จากความร่วมมือของหลายฝ่าย เริ่มตั้งแต่การพัฒนาร่วมกับบริษัทวิศวกรโครงสร้าง Atelier One บริษัทที่ปรึกษาการออกแบบด้านสิ่งแวดล้อม Atelier Ten บริษัทสถาปนิก Veretec และครีเอทีฟเอเจนซี Avantgarde เท่านั้นยังไม่พอ โครงสร้างของพาวิลเลียนยังทำจากไม้ลามิเนตจากป่าในอิตาลีและออสเตรียที่มีกระบวนการจัดการไม้อย่างยั่งยืน มีไฟ LED ที่ออกแบบในเบลเยียมและผลิตในประเทศจีน และยังมีระบบอัลกอริทึมที่พัฒนาขึ้นในแคลิฟอร์เนีย
จะเห็นได้ว่าแนวคิดในการออกแบบที่สื่อสารถึงความเป็นชาติของ UK Pavilion ในปีนี้ไม่ได้นำเสนอในแง่มุมหรือภาพลักษณ์ที่คนจดจำได้เลยสักนิด (ยกเว้นไอเดียตั้งต้นที่ได้แรงบันดาลใจจาก Stephen Hawking) แต่กลับเลือกที่จะออกแบบเพื่อนำเสนอทั้งคอนเซปต์และนวัตกรรมที่สื่อสารถึงความเป็นสหราชอาณาจักรในปัจจุบัน และเล่าเรื่องในมุมใหม่ ที่ทั้งล้ำ สนุก และมีลูกเล่นที่น่าสนใจทีเดียว
Sources :
ArchDaily | t.ly/TmChd
Designboom | t.ly/30TbExpo 2020 Dubai | t.ly/z2Ny
Writer
