ใกล้จะเกิดขึ้นในอีกเพียงไม่กี่วันแล้ว กับการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 33 ที่ประเทศไทยได้กลับมาเป็นเจ้าภาพอีกครั้งในรอบ 18 ปี โดยจัดขึ้นระหว่างวันที่ 9 – 20 ธันวาคม พ.ศ. 2568
นอกจากจะเห็นข่าวการแข่งขันนี้จากแคมเปญ ‘SAWASDEE SEA GAMES 2025 เชียร์ไทยในบ้านเรา’ ที่กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาดึงนักแสดง ศิลปิน และอินฟลูเอนเซอร์จากหลากหลายวงการมาร่วมขบวนโปรโมต หลายคนก็น่าจะเห็นจากกระแสวิพากษ์วิจารณ์การจัดงานที่ไม่เป็นระบบระเบียบ ไม่ต่อเนื่อง และไม่มีประสิทธิภาพ นี่ยังไม่นับรวมการเจนฯ AI ทำโปสเตอร์โปรโมตอีกนะ เรียกว่ามีเรื่องให้น่าผิดหวังรายวันเลยทีเดียว
ด้วยเหตุนี้ Urban Creature จึงอยากนำเสนอข้อมูลและแง่มุมที่เราสนใจให้ผู้อ่านรับทราบเพิ่มเติม ตั้งแต่ข้อมูลทั่วไป การออกแบบการสื่อสาร กีฬาบรรจุใหม่ ไปจนถึงแนวทางจัดการขยะของซีเกมส์ครั้งนี้ที่ดูมีความพยายาม แต่อาจจะยังน้า
รู้จัก SEA GAMES 2025
ผ่านมุมมองของการออกแบบการสื่อสาร
(ที่เปลี่ยนรัฐบาลที ก็กระทบจนแปรปรวนไปหมด)
สิ่งแรกที่เราเห็นเมื่อมีการจัดการแข่งขันกีฬาระดับสากลนั้นไม่ใช่พิธีเปิดแต่อย่างใด แต่เป็น ‘อัตลักษณ์องค์กร’ หรือ Corporate Identity (CI) ที่สื่อสารออกมาผ่านช่องทางการประชาสัมพันธ์ต่างๆ
CI จะเป็นสิ่งที่กำหนดการออกแบบที่เกิดขึ้นตลอดการจัดการแข่งขัน ตั้งแต่สื่อประชาสัมพันธ์ก่อนงาน องค์ประกอบในวันงาน ไปจนถึงหลังจากจบงานไปแล้ว การออกแบบส่วนนี้จึงมีบทบาทมากในการสร้างความตื่นเต้น ความคาดหวัง และภาพจำต่องานที่เกิดขึ้น
การออกแบบ CI ของซีเกมส์ในปีนี้มาภายใต้คอนเซปต์ ‘Play by the Rules’ ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากเส้นสนามกีฬา และลวดลายสามเหลี่ยมทรงจั่วของศิลปะไทย สื่อสารถึงเสน่ห์ของการแข่งขันที่สนับสนุนพัฒนาการความคิดสร้างสรรค์และกลยุทธ์ ให้สามารถพาไปสู่ความสำเร็จได้โดยไม่ทำลายกรอบกติกา
ตัวมาสคอตสีสันสดใส 7 สี จากสีของวันทั้ง 7 ที่รู้จักกันในชื่อ ‘เดอะสาน’ ได้รับแรงบันดาลใจจากรูปแบบการสานในงานหัตถกรรมไทย ซึ่งสะท้อนภูมิปัญญาและอัตลักษณ์ของความเป็นไทย นอกจากนี้ ลวดลายการสานยังเป็นสัญลักษณ์ของความเชื่อมโยงและการอยู่ร่วมกันอย่างหลากหลายในสังคมไทย เป็นตัวแทนของการเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมและความสามัคคีได้อย่างลงตัว โดยจะแบ่ง 5 สีเป็นมาสคอตในกีฬาซีเกมส์ และอีก 2 สีในกีฬาอาเซียนพาราเกมส์
แต่เมื่อเปลี่ยนรัฐบาลและได้ ‘อรรถกร ศิริลัทธยากร’ มาดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาคนใหม่ ก็มีนโยบายรวมมาสคอตเป็น 1 ตัวสำหรับซีเกมส์ และอีก 1 ตัวสำหรับอาเซียนพาราเกมส์ โดยใช้สีธงชาติไทยเป็นหลัก สื่อถึงความภาคภูมิใจของชาติ ทำให้ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในเวลาต่อมา
อีกส่วนคือ ‘Pictogram’ หรือตัวหนังสือภาพ อีกหนึ่งไฮไลต์ของการจัดการแข่งขันกีฬาระดับนานาชาติ เพราะในการแข่งขันที่มีประเทศเข้าร่วมมากถึง 11 ประเทศ แต่ละประเทศต่างก็มีภาษาเป็นของตัวเอง Pictogram นี่แหละที่จะเข้ามาทลายกำแพงภาษา และช่วยให้ทุกคนเชียร์กีฬาได้อย่างสนุกสนาน
Pictogram ของกีฬาทั้ง 54 ชนิดในปีนี้มาในชื่อ ‘Ribbon Man’ เป็นการออกแบบที่ต่อยอดมาจากโลโก้ของซีเกมส์และอาเซียนพาราเกมส์ โดยใช้เส้นจักสาน 1 – 2 เส้นซึ่งสะท้อนถึงความสามัคคี มาประสานกันให้เป็นท่าทางต่างๆ ออกมาเป็นกราฟิกที่สื่อสารรูปแบบและวิธีการแข่งขันของกีฬาแต่ละชนิด ซึ่งเราคิดว่าเป็นส่วนที่ทำออกมาน่าสนใจแต่ขาดการโปรโมตหรือนำเสนอให้น่าสนใจไปหน่อย
พ้นไปจากงานออกแบบแล้ว สิ่งที่หลายคนอาจยังไม่รู้คือ ในปีนี้ซีเกมส์ยังมีซาวนด์แทร็ก ‘1%’ An Anthem Made For Champions บทเพลงที่สร้างมาเพื่อผู้ชนะ ขับร้องโดย วี-วิโอเลต วอเทียร์ และ TWOPEE มาประกอบการแข่งขันอีกด้วย ติดตามฟังได้แล้วที่ช่องทางยูทูบ SEAGAMES 2025
รู้จักกีฬาบรรจุใหม่
ตอบโจทย์โลกที่ก้าวไปไม่หยุดยั้ง
(แต่การโปรโมตยังสะดุดอยู่)
‘Ever Forward ก้าวไปข้างหน้า ไม่หยุดยั้ง’ คือคำขวัญของซีเกมส์ในครั้งนี้ ที่มาพร้อมกับการเปิดตัวกีฬาใหม่ถึง 5 ชนิด ให้ชาวอาเซียนได้รู้จักกีฬาที่อาจไม่ได้เห็นกันบ่อยๆ ได้แก่
– Kiteboarding กีฬาทางน้ำที่ผู้เล่นจะต้องทรงตัวบนบอร์ดที่ขับเคลื่อนด้วยแรงลม พร้อมๆ กับควบคุมว่าวขนาดใหญ่ไว้เหนือศีรษะ
– หมากรุกไทย ที่มีวิธีการเล่นที่แตกต่างจากหมากรุกสากล บรรจุเข้าซีเกมส์ให้เป็นที่รู้จักในระดับสากลมากขึ้น
– Baseball 5 และ Hockey 5s เบสบอลและฮอกกี้เวอร์ชันเกมไว ลดผู้เล่นให้เหลือเพียงทีมละ 5 คน ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์การเล่นกีฬาของคนเมืองยุคใหม่
– Obstacle Laser Run ปัญจกีฬาสมัยใหม่ ที่ให้ผู้เล่นวิ่ง ปีนป่าย และยิงเลเซอร์ ฝ่าสิ่งกีดขวางเข้าเส้นชัย
นอกจากนี้ยังมีกีฬาสาธิตและกีฬาพิเศษ เพื่อสร้างพื้นที่สำหรับ ‘กีฬาสร้างมูลค่า’ หรือกีฬาที่เชื่อมโยงกับ Soft Power ของภูมิภาค เพื่อทดสอบความนิยมและพิจารณาบรรจุเป็นกีฬาหลักในอนาคต ประกอบด้วย
– Paragliding & Paramotor หรือที่รู้จักกันในชื่อ ร่มร่อน
– Disc Golf & Ultimate (Flying Disc) กีฬาจานร่อนที่กำลังเป็นที่นิยมในปัจจุบัน
– Tug of War หรือชักเย่อ กีฬาคลาสสิกที่เชื่อว่าหลายๆ คนเคยเล่นตอนเด็กๆ วัดทั้งพลังกายและความสามัคคี
– MMA (Mixed Martial Arts) กีฬาต่อสู้แบบผสมผสานที่กำลังมาแรง เพิ่มเข้ามาในบทบาท ‘กีฬาสร้างมูลค่า’ ที่ช่วยต่อยอดด้านเศรษฐกิจและสื่อบันเทิงของไทย
ถึงแม้จะมีความพยายามในการเพิ่มกีฬาบรรจุใหม่เข้ามา โดยหวังจะดึงดูดความสนใจของผู้คน แต่ถึงอย่างนั้น ด้วยการประชาสัมพันธ์ที่น้อยมาก ส่งผลให้การจัดการแข่งขันกีฬาเหล่านี้ยังไม่ถูกรับรู้ในวงกว้าง นำมาสู่การไม่เกิดผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจต่อประเทศเท่าที่หวัง หนำซ้ำตารางการแข่งขันกีฬาทั่วๆ ไปก็ไม่ได้ออกแบบมาให้เข้าถึงง่าย เห็นได้จากการที่เพจออฟฟิเชียลอย่าง SEA GAMES Thailand 2025 แปะลิงก์ Google Sheets ให้เราไปไล่ดูวัน-เวลาแข่งขันของกีฬาแต่ละประเภทเอาเอง
Net Zero Waste เชียร์กีฬาอย่างยั่งยืน
ด้วยนโยบายการจัดการขยะ
(ที่ไม่มีการนำระบบหรือนวัตกรรมมาใช้เลย)
การจัดแข่งขันกีฬาสเกลใหญ่ระดับภูมิภาคนั้น แน่นอนว่าคงหนีไม่พ้นการสร้างขยะและมลภาวะจำนวนมหาศาล ทั้งการใช้พลังงานจำนวนมาก และขยะจากนักกีฬาและผู้เข้าชมที่เกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ระหว่างการแข่งขัน
ในปัจจุบันที่ทั่วโลกหันมาสนใจประเด็นสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืนกันมากขึ้น การจัดการแข่งขันกีฬาต่างๆ ก็เป็นหนึ่งอีเวนต์ใหญ่ที่ต้องเปลี่ยนแปลง โดยในการแข่งขันปารีสโอลิมปิกเกมส์ ปี 2024 ที่ประเทศฝรั่งเศสเป็นเจ้าภาพก็ประสบความสำเร็จในการลดปริมาณการปล่อยคาร์บอนได้มากถึง 54.6 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับการจัดการแข่งขันที่เกิดในปีก่อนๆ ซึ่งเกินกว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้ที่ 50 เปอร์เซ็นต์
ประเทศไทยในฐานะเจ้าภาพซีเกมส์ในปีนี้ก็มีนโยบายทางด้านสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืนเช่นเดียวกัน และได้นำแนวคิด Net Zero Waste ตั้งเป้าลดปริมาณขยะเหลือศูนย์มาใช้ โดยมี 4 ขั้นตอนหลัก ได้แก่
1) แจกถุงขยะให้ผู้เข้าชมตั้งแต่หน้าประตูสนาม
2) ขอความร่วมมือผู้ชมในการเก็บขยะใส่ถุงก่อนออกนอกบริเวณสนาม
3) รวบรวมถุงขยะไว้ในบริเวณจุดทิ้งขยะที่กำหนด
4) ประสานงานกับสมาคมซาเล้งและร้านรับซื้อของเก่า เพื่อเตรียมรถซาเล้งมารับขยะและคัดแยกต่อไป
เห็นแบบนี้แล้วก็ได้แต่ตั้งคำถามว่า การแจกถุงขยะเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการเป็น Net Zero Waste แล้วจริงหรือ ในเมื่อสุดท้ายแล้วหลังจากทุกคนนำถุงขยะของตัวเองมารวมกันที่จุดทิ้งขยะ เจ้าหน้าที่ก็อาจต้องแยกขยะอีกรอบ กลายเป็นการทำงานที่ซ้ำซ้อน ยังไม่นับว่านี่เป็นอีเวนต์ระดับสากลแต่แผนงานเหมือนระดับจัดงานฉลองที่บ้านอีกนะ
พร้อมเชียร์แล้ว
ลงทะเบียนและเตรียมเดินทาง
(แต่ไม่มีสนามใหม่ ไร้การปรับภูมิทัศน์เมือง)
ในปีนี้มีการจัดการแข่งขันซีเกมส์ใน 3 จังหวัดหลัก ได้แก่ กรุงเทพมหานคร ชลบุรี และสงขลา โดยมีกรุงเทพฯ เป็นศูนย์กลางหลักของการจัดการแข่งขัน รวมถึงเป็นที่ตั้งของพิธีเปิดและพิธีปิด ณ ราชมังคลากีฬาสถาน
อีกทั้งยังมีการจัดการแข่งขันในสนามกีฬาอื่นๆ ยกตัวอย่าง
– สนามศุภชลาศัย สำหรับการแข่งขันกรีฑา
– อาคารกีฬานิมิบุตร สนามกีฬาแห่งชาติ สำหรับการแข่งขันบาสเกตบอลและบาสเกตบอล 3×3
– สนามจันทนยิ่งยง ศูนย์กีฬาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำหรับการแข่งขันเนตบอล
– สนามวชิราวุธวิทยาลัย สำหรับการแข่งขันสควอช
– อาคารกีฬาเวสน์ 1 ศูนย์เยาวชนกรุงเทพมหานคร (ไทย-ญี่ปุ่น) สำหรับการแข่งขันฮอกกี้ในร่ม
นอกจากนี้ยังมีพื้นที่ของจังหวัดข้างเคียงอย่างสมุทรปราการ ปทุมธานี และนนทบุรีเข้ามาเสริมกำลังด้วย
ในจังหวัดสมุทรปราการจะเป็นพื้นที่จัดการแข่งขันกีฬาทางน้ำอย่างกระโดดน้ำ ระบำใต้น้ำ และกีฬาชนิดอื่นๆ เช่น โปโล คิกบ็อกซิง สเกตน้ำแข็ง เป็นต้น
จังหวัดปทุมธานีจะใช้พื้นที่ของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ในการจัดการแข่งขัน ไม่ว่าจะเป็นยิมนาสติก แบดมินตัน ไปจนถึงโปโลน้ำ รวมถึงเบสบอลและซอฟต์บอลที่สนามกีฬาเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ
ส่วนจังหวัดนนทบุรีจะจัดการแข่งขันกีฬาเทนนิส เทเบิลเทนนิส ฟุตซอล และศิลปะการต่อสู้แบบผสม
ขยับออกมาที่จังหวัดชลบุรี ถือเป็นเจ้าภาพร่วมชายฝั่งตะวันออก โดยมีสถานที่จัดการแข่งขันกีฬา เช่น มหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ วิทยาเขตชลบุรี จัดการแข่งขันฟุตบอลหญิง ฮอกกี้ และฟลอร์บอล ชายหาดจอมเทียนจัดการแข่งขันวอลเลย์บอลชายหาด ปัญจกีฬาสมัยใหม่ และเจ็ตสกี รวมถึงสนามกอล์ฟขนาดใหญ่ระดับโลก Siam Country Club Pattaya ที่ใช้ในการแข่งขันกอล์ฟ เป็นต้น
และสุดท้ายจังหวัดสงขลา ซึ่งเดิมรับหน้าที่เป็นศูนย์กลางการแข่งขันของภาคใต้ แต่เนื่องด้วยเหตุการณ์ภัยพิบัติน้ำท่วมภาคใต้ที่ก่อให้เกิดความเสียหายและส่งผลกระทบต่อการจัดการแข่งขัน การกีฬาแห่งประเทศไทยจึงพิจารณาย้ายการแข่งขันกีฬาทั้ง 10 ชนิดที่จัดในสงขลาไปที่กรุงเทพฯ และชลบุรี
การกระจายตัวจัดการแข่งขันในหลากหลายพื้นที่ย่อมส่งผลดีในแง่การส่งเสริมเศรษฐกิจในท้องถิ่น แต่ที่น่าแปลกใจคือ ไม่มีการจัดตั้งสนามกีฬาใหม่แม้แค่ในระยะเวลาชั่วคราวก็ตาม อีกทั้งภูมิทัศน์เมืองที่คาดว่าจะได้รับการปรับปรุงใหญ่ ระบบการขนส่งเดินทางที่คิดว่าจะได้รับการสนับสนุนเป็นพิเศษ หรือกระทั่งแคมเปญสนุกๆ ที่หวังว่าจะสร้างความคึกคักให้ซีเกมส์ก็แทบไม่มีออกมาให้เห็น ทำเอาสงสัยเลยว่า ประโยชน์ของการจัดการแข่งขันกีฬาระดับภูมิภาคครั้งนี้คืออะไร
อย่างไรก็ตาม ใครที่สนใจเข้าชมซีเกมส์ 2025 ลงทะเบียนจองบัตรล่วงหน้าผ่านทางเว็บไซต์ www.seagames2025.org โดยไม่มีค่าใช้จ่ายในการเข้าชม ทั้งในส่วนของพิธีเปิดในวันที่ 9 ธันวาคม และตั๋วในการเข้าชมกีฬา
Sources :
Facebook : IPM News | t.ly/XS3C-
Facebook : SEA GAMES Thailand 2025 | t.ly/WTWGd
International Olympic Committee | t.ly/nczJg
Matichon | t.ly/-tZjg
SEA GAMES 2025 | t.ly/EALip
Thai PBS | t.ly/-rMRD
THE STANDARD | t.ly/mZH6x
TrueID | t.ly/sKDle
กรมประชาสัมพันธ์ | t.ly/ChOf2
Writer
Urban Creature
Graphic Designer
