เมือง Albi ตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส ตั้งอยู่เหนือแม่น้ำ Tarn เป็นเมืองเก่าแก่ที่โด่งดังเรื่องมหาวิหารอิฐแดงสีสันสวยงาม รวมถึงย่านเมืองเก่าของยุคกลางก็ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกจาก UNESCO ตั้งแต่ปี 2553 อีกด้วย
ประวัติศาสตร์การเชื่อมต่อของเมืองนี้น่าสนใจมาก ในศตวรรษที่ 13 มี Pont Vieux เป็นสะพานเพียงแห่งเดียวที่ข้ามแม่น้ำได้ จนกระทั่งปี 2407 ที่มีการตัดทางรถไฟด้วยสะพานรถไฟอิฐแดงที่สูงถึง 30 เมตรเหนือผิวน้ำ ต่อมาในปี 2410 จึงมีการสร้าง Pont Neuf หรือสะพานสำหรับรถยนต์เพิ่มเติม
แต่เมื่อการจราจรบน Pont Neuf แออัดมากขึ้น ทำให้การเชื่อมต่อระหว่างย่านชานเมืองกับใจกลางเมืองไม่สะดวกเท่าไรนัก ปี 2556 เมืองจึงตัดสินใจจัดประกวดแบบสำหรับสะพานคนเดินและจักรยานแห่งใหม่ที่จะแขวนจากสะพานรถไฟเก่า
ท้ายที่สุด Ney & Partners บริษัทสถาปนิกและวิศวกรจากบรัสเซลส์ ได้รับชัยชนะจากแนวคิดที่จะแขวนสะพานใหม่ไว้ด้านล่างของสะพานรถไฟ ด้วยเหตุผลหลากหลายข้อ
อย่างแรกคือ ช่วยลดผลกระทบต่อทัศนียภาพของเมืองเก่า ใช้ประโยชน์จากพื้นที่ทางเข้าออกที่กว้างของฝั่งชานเมือง รวมถึงช่วยให้มองเห็นทิวทัศน์เมืองเก่าผ่านซุ้มโค้งของสะพาน และประการสุดท้ายคือ ช่วยฟื้นฟู Place du Calvaire พื้นที่สาธารณะที่เคยรกร้างว่างเปล่า
ทีมออกแบบสร้างทางเชื่อมใหม่เป็นสะพานคนเดินยาว 600 ฟุต (ประมาณ 183 เมตร) ยื่นออกจากหน้าผาและผ่านใต้โค้งแรกของสะพานรถไฟ ซึ่งสะพานคนเดินนี้ทำจากเหล็กเบา แขวนขนานไปกับโค้งสะพานรถไฟผ่านการยึดแบบยืดหยุ่น
สิ่งที่น่าทึ่งคือ การออกแบบไม่ได้เป็นเส้นตรงธรรมดา แต่มีลักษณะเป็นลอนคลื่นทั้งในแนวตั้งและแนวนอน เมื่อสะพานขยายออกไปในแต่ละโค้งจะกลายเป็นจุดชมวิวเมืองเก่า ส่วนการโค้งเล็กน้อยในแนวตั้งช่วยให้ผู้ใช้รู้สึกถึงจังหวะของโค้งสะพานรถไฟ โดยเฉพาะนักปั่นจักรยาน
กระบวนการก่อสร้างก็ไม่ธรรมดา ชิ้นส่วนที่ผลิตเสร็จแล้วจะถูกขนส่งมาทางเรือเครน และดึงขึ้นไปยึดกับจุดค้ำชั่วคราวที่ยื่นออกจากเสาสะพาน หลังจากติดตั้งและยึดด้วยสลักเกลียวเสร็จแล้ว จึงเชื่อมต่อทั้งหมดเข้าด้วยกันและถอดจุดค้ำชั่วคราวออก
สะพานแห่งนี้ไม่ได้เป็นเพียงทางข้ามธรรมดา แต่เป็นพื้นที่สาธารณะใหม่ที่เชื่อมต่อทั้งสองฝั่งแม่น้ำ และเชื่อมต่ออดีตกับปัจจุบัน มรดกกับนวัตกรรม ร่วมกับการออกแบบที่เคารพโครงสร้างเดิมแต่เพิ่มคุณค่าใหม่ ทำให้สะพานรถไฟเก่ามีชีวิตชีวามากขึ้นโดยไม่สูญเสียเอกลักษณ์ ขณะเดียวกันก็ช่วยลดปัญหาการจราจร เสริมสร้างคุณภาพชีวิตของคนในเมือง
แม้โครงการจะเจอปัญหาหลายอย่าง ตั้งแต่ปัญหาการจัดซื้อ COVID-19 และสงครามในยูเครน ทำให้เสร็จล่าช้าไปมาก แต่ผลลัพธ์ที่ได้คุ้มค่ากับการรอคอย
Sources :
Architectural Record | bit.ly/4lOvUNE
Facebook : Architectural Record | bit.ly/4lSPU1v
.