ตอนนี้เวลาแหงนมองไปบนฟ้า เชื่อว่าหลายคนคงทำหน้าเหม็นเบื่อกันสุดๆ เพราะฝุ่นควันซึ่งเป็นมลพิษทางอากาศปกคลุมเมืองอยู่ ทำให้การออกไปทำกิจกรรมกลางแจ้งหรือการใช้ชีวิตเป็นเรื่องที่ทำได้ไม่สะดวกนัก
ยิ่งกับโซนภาคเหนือที่มีทั้งไฟป่า เผาหญ้า ทำนา เลี้ยงสัตว์ การจราจร ฯลฯ ปัญหาฝุ่นควันยิ่งมีแต่ทวีความรุนแรงขึ้นจนมองวิวทิวทัศน์ภูเขาแทบไม่เห็น อย่างเมื่อต้นปีที่ผ่านมา ก็ถือเป็นอีกหนึ่งวิกฤตที่หลายภาคส่วนล้วนพูดถึงและพยายามหาทางแก้ปัญหา เพราะบริเวณภาคเหนือตอนบนประสบปัญหาฝุ่นพิษข้ามพรมแดนที่พูดได้ว่าร้ายแรงที่สุดในรอบ 20 ปี โดยสาเหตุหลักมาจากการเผาในที่โล่ง พื้นที่ป่า พื้นที่เกษตร
ยังไม่นับรวมฝุ่นควันจากการเผาจากประเทศเพื่อนบ้านอีก เช่น ตอนเหนือของ สปป.ลาว รัฐฉานของเมียนมา ที่ส่งผลให้ประชาชนกว่า 2 ล้านคนเผชิญผลกระทบทางสุขภาพและความเป็นอยู่
และอีกหนึ่งตัวการก่อมลพิษทางอากาศคือ อุตสาหกรรมที่เน้นการผลิตและบริโภคเนื้อสัตว์เป็นจำนวนมาก ทำให้ความต้องการพืชเพื่อมาเป็นอาหารสัตว์มากตามไปด้วย และเมื่อต้องใช้พื้นที่เพาะปลูกเพิ่มขึ้น ก็เกิดการรุกรานพื้นที่ป่าอันอุดมสมบูรณ์ให้ลดน้อยลง เช่น การรุกล้ำพื้นที่ป่าแอมะซอนเพื่อใช้ปลูกถั่วเหลือง หรือพื้นที่ป่าไม้ในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงก็ถูกเปลี่ยนไปปลูกข้าวโพด 10.6 ล้านไร่ ทั้งหมดนี้ล้วนส่งผลให้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์หลายพันล้านตันถูกปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ เร่งให้เกิดภาวะโลกร้อนและกลายเป็นปัญหาเรื้อรังที่แก้ไม่ได้เสียที
แม้ปัจจุบันค่าฝุ่น PM 2.5 ในเมืองจะลดน้อยลง หรืออากาศภาคเหนือได้กลับมาสดใสและมองเห็นภูเขาอีกครั้ง แต่เมื่อฤดูหมอกควันมาถึง ปัญหาก็เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า และเมื่อความเข้าใจที่มาของการเกิดฝุ่น ระบบทุนผูกขาด หรือชีวิตความเป็นอยู่ของคนกับป่า เกษตรกร ชาวนา ยังไม่ถูกเชื่อมโยงเข้าหากัน ต้นตอสาเหตุเรื่องนี้ก็ยังอยู่ในม่านหมอกต่อไป
เพื่อทำความเข้าใจปัญหาของฝุ่น PM 2.5 ให้มากขึ้น ‘Greenpeace’ องค์กรที่รณรงค์ด้านสิ่งแวดล้อม ชวนไปแลกเปลี่ยนบทสนทนากันที่ ‘Hazibition : นิทรรศการใต้ฝุ่นควัน’ ที่จะเผยต้นตอของปัญหาหลังม่านฝุ่นพิษข้ามพรมแดน ว่าจริงๆ แล้วฝุ่นมาจากไหน แล้วใครต้องรับผิดชอบ
‘Hazibition : นิทรรศการใต้ฝุ่นควัน’ จัดขึ้นที่หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC) ชั้น 5 ตั้งแต่วันนี้ – 28 พฤษภาคม 2566 ตั้งแต่เวลา 10.00 – 19.00 น.
Writer
