ข่าวดีสำหรับคนกลัวเข็ม เมื่อนักวิทยาศาสตร์กำลังวิจัยผลิตวัคซีนจากพืช ที่ใช้วิธีการกินแทนการฉีดเข้าร่างกาย ซึ่งคาดว่าจะเปลี่ยนโฉมหน้าการต่อสู้กับเชื้อโรคไปโดยสิ้นเชิง เพราะราคาถูกกว่าและผลิตได้ง่ายกว่าวัคซีนแบบดั้งเดิม ที่สำคัญคือ ไม่ต้องถกแขนเสื้อ เบือนหน้า แล้วหลับตาปี๋อีกต่อไป
การผลิตวัคซีนกินได้จากพืชใช้วิธีในการทำฟาร์มระดับโมเลกุล ซึ่งมีประสิทธิภาพในการเป็นวัคซีนทางเลือกที่ถูกกว่าวัคซีนเชื้อตายหรือ mRNA เพราะพืชต้องการเพียงที่ดิน น้ำ และแสงอาทิตย์ เข้าถึงทุกคนได้ง่ายกว่า mRNA เพราะสามารถขนส่งได้ในอุณหภูมิห้อง และจากการทดลองทางคลินิกพบว่าใช้เวลาเพียง 3 สัปดาห์ในการผลิต
อย่างไรก็ตาม วัคซีนจากพืชไม่ใช่แนวคิดใหม่เพราะ FDA เคยรับรองวัคซีนจากพืชสำหรับโรค Gaucher ที่เป็นโรคทางพันธุกรรมที่หาได้ยากในมนุษย์มาแล้ว เพียงแต่วัคซีนชนิดนี้ต้องฉีดผ่านเข็มฉีดยาเหมือนวัคซีนทั่วไป ซึ่งการทำให้แอนติเจนบริสุทธิ์จนสามารถฉีดเข้าร่างกายได้ยังใช้เวลานาน ทำให้นักวิทยาศาสตร์มองว่าเราควรหันไปโฟกัสเรื่องการกินพืชโดยตรงเพื่อให้กระบวนการทุกอย่างสั้นลงและมีราคาถูกขึ้น
จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 เราน่าจะคุ้นกันดีกับวัคซีน mRNA ที่ทำงานโดยการส่งรหัสพันธุกรรมของไวรัสไปกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกาย โดยผู้ผลิตรายใหญ่อย่าง Pfizer พึ่งได้การรองรับเต็มรูปแบบจาก FDA สหรัฐฯ ไปเมื่อไม่กี่สัปดาห์มานี้ ซึ่ง mRNA ก็ถือว่าเป็นวิธีที่ใหม่มากทางการแพทย์ เพราะในสมัยก่อนนักวิทยาศาสตร์จะให้การกระตุ้นภูมิคุ้มกันผ่านวัคซีนเชื้อตาย ที่ผลิตจากเทคโนโลยีไข่ไก่ฟักและใช้ในการผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ก่อนจะพัฒนามาเป็นวัคซีนโควิด-19 อย่าง AstraZeneca หรือ Sinovac
นอกจากตัวเลขภูมิคุ้มกันที่ต่ำกว่า mRNA ข้อเสียของวัคซีนเชื้อตายคือใช้เวลาในการผลิตที่นานเกินไป ส่วน mRNA แม้จะมีราคาถูกและผลิตได้เร็วกว่า แต่ก็ไม่สามารถผลิตได้ในปริมาณที่มากพอหากเกิดการระบาดครั้งใหญ่ รวมถึงการเก็บรักษาที่ต้องการห้องเย็น ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงได้ในหลายส่วนของโลก
นักวิทยาศาสตร์จึงหันมาวิจัยการผลิตวัคซีนจากพืชที่ใช้วิธีในการผลิตคล้ายกับวัคซีนเชื้อตาย แต่แทนที่จะนำเอาแอนติเจนไปใส่ไว้ในไข่ไก่ พวกเขาฝังมันลงไปในพืชแทน ก่อนที่เซลล์ของพืชจะทำหน้าที่ควบคุมการเติบโตของไวรัสให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมกับภูมิคุ้มกัน
ตอนนี้วัคซีนชนิดกินได้จากพืชกำลังอยู่ในขั้นพรีคลินิก ซึ่งต้องอาศัยการวิจัยเพิ่มเติมอีกมากก่อนที่จะหยิบมาใส่ปากมนุษย์และกลืนมันลงไปเหมือนของว่างหลังอาหาร แต่วัคซีนชนิดนี้จะมีส่วนสำคัญในการกำจัดเชื้อโรคที่หลากหลายในอนาคตได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้นแน่นอน
Writer
