เมื่อเรากำลังเผชิญกับสถานการณ์ที่ยากลำบากอย่างการระบาดของ Covid-19 ทำให้การท่องเที่ยวตามฝันที่อยากจะโบกโบยบินไปทั่วโลกอาจต้องถูกพักลงชั่วคราว แต่ใครจะรู้บ้างว่าสถานการณ์และความรู้สึกถูกจำกัดการเดินทางท่องเที่ยวเช่นนี้ ไม่ได้เกิดกับชาวเช็กเป็นครั้งแรก
หากเราย้อนไปเมื่อ 30 ปีก่อน สมัยที่สาธารณรัฐเช็กอยู่ในช่วงลัทธิคอมมิวนิสต์ ประชาชนทุกคนต่างถูกจำกัดการท่องเที่ยวและการเดินทางออกนอกประเทศกันทั้งสิ้น และด้วยข้อจำกัดที่สุดแสนจะทรมานนี้เอง กลับเป็นต้นกำเนิดของวัฒนธรรมการสร้างกระท่อมน้อยในชนบท เพื่อหลบหนีความวุ่นวายและความเคร่งเครียดของสภาพแวดล้อมการปกครองในตัวเมือง
แถมยังได้พาครอบครัวไปพักผ่อนเสมือนได้ออกไปท่องเที่ยวนั่นเองเมื่อเรากำลังเผชิญกับสถานการณ์ที่ยากลำบากอย่างการระบาดของ Covid-19 ทำให้การท่องเที่ยวตามฝันที่อยากจะโบกโบยบินไปทั่วโลกอาจต้องถูกพักลงชั่วคราว แต่ใครจะรู้บ้างว่าสถานการณ์และความรู้สึกถูกจำกัดการเดินทางท่องเที่ยวเช่นนี้ ไม่ได้เกิดกับชาวเช็กเป็นครั้งแรก
“ความสุขเล็ก ๆ ที่เกิดขึ้นจากข้อจำกัดของอิสรภาพ”
วัฒนธรรมการสร้างกระท่อมน้อยนอกเมือง หรือบ้านหลังที่สองของครอบครัวชาวเช็กเหล่านี้ ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ผู้คนตามชายแดนต่างหลบหนีและย้ายเข้ามาตั้งรกรากในตัวเมือง ทำให้บ้านหลายหลังกลายเป็นบ้านร้าง หรือเป็นบ้านที่มีเพียงผู้สูงอายุอาศัยอยู่เท่านั้น
ต่อมาเมื่อเข้าสู่สมัยลัทธิคอมมิวนิสต์ในสาธารณรัฐเช็ก ผู้คนต่างเคร่งเครียดจากตัวเมือง และสภาพสังคมที่ถูกจำกัดอิสรภาพ ทำให้ชาวเช็กต่างเริ่มกลับไปบูรณะบ้านร้างของครอบครัวตนเอง เพื่อใช้เป็นบ้านพักตากอากาศและเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ จนทำให้บ้านร้างเหล่านี้กลับมามีความหมายอีกครั้ง
นอกจากนี้บ้านพักตากอากาศ หรือกระท่อมน้อยหลังนี้ยังสามารถส่งมอบความรู้สึกของอิสรภาพแก่ชาวเช็กได้เป็นอย่างดี ซึ่งเป็นความรู้สึกที่มีค่าในตอนนั้นเป็นอย่างมาก เพราะในสมัยนั้นผู้คนไม่สามารถเป็นเจ้าของคอนโด หรือบ้านพักในตัวเมืองได้เลย การได้กลับไปดูแลกระท่อมน้อยของบรรพบุรุษ จึงเป็นวิธีเดียวที่ผู้คนเลือกใช้ในการสัมผัสความรู้สึกอิสระ และบรรเทาความเครียดของระบอบการปกครองในสมัยนั้น
“มรดกในยุคคอมมิวนิสต์ในวันนั้น กลับกลายเป็นสิ่งมีค่าในวันนี้”
แม้ว่าช่วงหลังการล่มสลายของระบอบคอมมิวนิสต์ ผู้คนได้เริ่มมีโอกาสเดินทางไปต่างประเทศ แต่ท้ายที่สุดแล้วชาวเช็กส่วนใหญ่ยังมีความหลังกับครอบครัวและกระท่อมน้อยเหล่านี้เป็นอย่างมาก ทำให้บ้านหลังที่สองแห่งนี้ยังเป็นที่พักใจของทุกครอบครัวเสมอมา เพราะนอกจากจะเงียบสงบแล้ว ยังทำให้สามารถใช้ชีวิตอย่างมีความสุขท่ามกลางธรรมชาติได้ลงตัว
กลับมามองสถานการณ์ปัจจุบัน ในขณะที่ทั่วโลกต่างโหยหาอิสระในการท่องเที่ยวกันอยู่นั้น กระท่อมหลังน้อยๆ ของชาวเช็ก ได้กลายเป็นบ้านพักตากอากาศชั้นดีและกลับมาเป็นที่นิยมของเหล่าคนกรุงอีกครั้ง ผู้คนต่างพากันแพ็กกระเป๋า ออกจากกรุงปรากมุ่งหน้าไปตากอากาศในกระท่อมหลังน้อยกลางป่า ที่บรรพบุรุษรุ่นคุณปู่คุณย่าเคยสร้างไว้ โดยไม่ง้อการบิน หรือโหยหาการท่องเที่ยวต่างประเทศกันเท่าไหร่นัก
ความสุขเล็กๆ ที่เกิดขึ้นจากข้อจำกัดเหล่านี้ เป็นสิ่งที่มีคุณค่าของชาวเช็กเป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะทำให้พวกเขามีโอกาสได้ไปพักผ่อนและให้ความรู้สึกเหมือนได้ไปเที่ยวอย่างอิสระแล้ว ยังทำให้คนรุ่นหลังได้ย้อนระลึกถึงเรื่องราวของครอบครัว และความยากลำบากของบรรพบุรุษในนสมัยก่อน ที่ต่างพยายามแสวงหาอิสรภาพในการใช้ชีวิต ด้วยการสร้างกระท่อมน้อยเพื่อสร้างความสุขให้แก่ครอบครัวของตนเอง
Writer
