ชวนไปดูพื้นที่สาธารณะแห่งใหม่ของเซี่ยงไฮ้ ที่หยิบเอารันเวย์เก่าของสนามบินที่ปิดบริการมาตั้งแต่ปี 2011 มาปัดฝุ่นใหม่อย่างน่าสนใจ ด้วยการออกแบบโดยอิงจากประวัติศาสตร์ของสถานที่ จึงออกมาเป็นสวนสาธารณะทางยาวรูปร่างเหมือนกับรันเวย์ที่เปลี่ยนจากเครื่องบินมาให้คนวิ่ง แถมยังจัดสวนเล็กๆ ระหว่างทางเดิน แทนที่โล่งกว้างข้างๆ รันเวย์ ที่เห็นในสนามบินทั่วไป และยังมีสวนซับน้ำฝน และอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ ที่เข้ามาช่วยให้คุณภาพน้ำไปจนถึงคุณภาพดินของเซี่ยงไฮ้ดีขึ้นอีกด้วย
สนามบินเก่าสู่พื้นที่สาธารณะ
‘Longhua Airport’ คือสนามบินพาณิชย์ที่อยู่คู่คนเซี่ยงไฮ้มาตั้งแต่ปี 1949 – 2011 หลังจากปลดประจำการมาเป็นเวลานาน บริษัทสถาปนิก Sasaki เจ้าของคอนเซปต์ Better design, together ก็ใช้พลังแห่งการออกแบบชุบสนามบินเก่าให้กลับมามีชีวิตอีกครั้งในชื่อ ‘Xuhui Runway Park’
พวกเขาเปลี่ยนรันเวย์สำหรับเครื่องบิน เป็นสวนสาธารณะแนวยาวตามรูปแบบของรันเวย์ดั้งเดิม ตลอดเส้นทาง 1,830 เมตร โดยมีทั้งทางเดินสำหรับชื่นชมสวนดอกไม้ พร้อมลู่วิ่ง และเลนจักรยานสำหรับผู้ที่ต้องการออกกำลังกายท่ามกลางความร่มรื่น เพราะพื้นที่สีเขียวคือชีวิต
‘Dou Zhang’ ผู้ช่วยผู้อำนวยการอาวุโสของ Sasaki บอกว่า สวนสาธารณะแห่งนี้คือนวัตกรรมที่เข้ามาช่วยฟื้นฟูเมืองและเติมลมหายใจให้เซี่ยงไฮ้ ซึ่งสวนนี้ออกแบบโดยคำนึงถึงประวัติศาสตร์ของสถานที่ แต่ในขณะเดียวกันก็ใส่ความทันสมัยลงไปเพื่อความสะดวกสบายในการใช้งานที่หลากหลาย เพราะคำนึงถึงผู้ใช้งานทุกกลุ่มได้ทำกิจกรรมที่ตนเองต้องการและผ่อนคลายได้อย่างเต็มที่โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
ไม่ทิ้งเสน่ห์ดั้งเดิม
เซี่ยงไฮ้คือเมืองที่เติบโตอย่างไม่หยุดยั้งด้วยจำนวนประชากรที่สูงขึ้นเรื่อยๆ ทำให้พวกเขามองหาหนทางเพิ่มพื้นที่สาธารณะแห่งใหม่อยู่เสมอ แต่ในขณะเดียวกันชาวเซี่ยงไฮ้ก็ยังโอบกอดประวัติศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ของพวกเขาไว้อย่างงดงาม
เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงความสวยงามในอดีต สวนนี้ได้เลียนแบบเอกลักษณ์ของรันเวย์ออกมาด้วยการสร้างเส้นทางที่หลากหลายทั้งสำหรับคนเดิน จักรยาน หรือการใช้งานประเภทอื่น ซึ่งถนนทุกสายจะเชื่อมเข้าด้วยกันในลักษณะเหมือนกับรันเวย์ในสนามบิน พร้อมแทนพื้นที่ว่างระหว่างรันเวย์ด้วยสวนหย่อมขนาดเล็ก
ก่อนโครงการก่อสร้างจะเริ่มขึ้น รันเวย์ของ ‘Longhua Airport’ ถูกราดด้วยยางมะตอยและคอนกรีตเพื่อทำเป็นทางเท้าชั่วคราว
แม้จะอยากดึงเอกลักษณ์ดั้งเดิมออกมา แต่ผู้ออกแบบยังไม่มั่นใจ หากจะใช้เป็นเส้นทางหลักของสวน หลังจากตรวจสอบอย่างถี่ถ้วนจึงลงมือลอกพื้นผิวดังกล่าวออก จนกลายเป็นทางเดินหลักความกว้าง 3.6 เมตรของ ‘Xuhui Runway Park’ ที่ยังคงรันเวย์แบบดั้งเดิมของสนามบินไว้ และยังมีเครื่องหมายบอกทิศทางสำหรับเครื่องบินติดไว้อีกด้วย
ระบบจัดการน้ำชั้นยอด
แม้จะมีพื้นที่สีเขียวจำนวนมาก แต่สถานการณ์มลภาวะของเซี่ยงไฮ้ยังคงน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะน้ำผิวดินที่มีคุณภาพไม่ค่อยดีนัก เพื่อเป็นอีกหนึ่งจิ๊กซอว์ในการแก้ปัญหา ‘Xuhui Runway Park’ จึงสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ไว้ในทิศใต้เพื่อรวบรวมน้ำฝนจากพื้นที่โดยรอบ และมีการสร้างสวนซับน้ำฝนไว้ในทางทิศเหนือเพื่อให้มีประสิทธิภาพในการรับน้ำฝนอีกแรงหนึ่ง ทั้งยังมีการทำความสะอาดน้ำและนำกลับไปใช้ใหม่ภายในสวนอีกด้วย
นอกจากจะช่วยดูแลให้น้ำในสวนถูกใช้อย่างคุ้มค่าแล้ว ระบบนี้ยังช่วยทำความสะอาดน้ำฝนที่ไหลชะมาจากถนนข้างๆ กัน ผ่านกระบวนการกรองเพื่อลดตะกอนและมลพิษ ก่อนจะปล่อยลงในคลองต่อไป
แม้เซี่ยงไฮ้จะขึ้นชื่อว่าเป็น ‘เมืองอุทยานแห่งชาติ’ ด้วยพื้นที่สีเขียวมากถึง 2,590 ตารางกิโลเมตร ซึ่งครอบคลุมพื้นที่กว่า 38 เปอร์เซ็นต์ของเขตเมือง จนทำให้เซี่ยงไฮ้มีสัดส่วนพื้นที่สาธารณะเฉลี่ยมากถึง 13 ตารางเมตรต่อคน แต่ความพยายามนี้ก็ไม่หยุดอยู่เพียงแค่นั้น ในอนาคตคาดว่าเซี่ยงไฮ้จะสร้างสวนสาธารณะขนาดเล็กในลักษณะนี้เพิ่มขึ้นอีก เพื่อให้ครอบคลุมทั่วทั้งเมือง
