‘ไถจง’ (台中) คือเมืองแห่งอุตสาหกรรมและศูนย์กลางเศรษฐกิจอันดับสามของเกาะไต้หวัน ตั้งอยู่ภาคกลางของเกาะ และเป็นที่ที่หากใครจะไปเที่ยว Sun Moon Lake ทะเลสาบสีมรกตสุดฮิตก็ต้องมาแวะที่นี่ก่อน แต่ถ้าได้ใช้เวลาทำความรู้จักไถจงเพิ่มสักวันสองวัน เดินเล่นในย่านใจกลางเมืองและแวะดูพื้นที่สร้างสรรค์ (Creative Spaces) ที่ตั้งใจออกแบบมาเพื่อให้ทุกคนออกมาใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะกันแล้ว จะพบว่าไถจงเป็นอีกเมืองหนึ่งที่เต็มไปด้วยชีวิตชีวาให้เราได้เก็บแรงบันดาลใจกลับไปเต็มกระบุง
ครั้งนี้เราจะพาไปสำรวจชีวิตสาธารณะในเมืองไถจงว่าคนที่นี่มีวัฒนธรรมการใช้ชีวิตนอกบ้านอย่างไร สิ่งนี้เป็นผลลัพธ์ที่เทศบาลเมืองไถจง (Taichung City Government) เล็งเห็นโอกาสและปรับเปลี่ยนพื้นที่ในเมืองเพื่อคนในเมืองของเขา บางสถานที่อาจเป็นแค่มุมเล็กๆ ในเมืองใหญ่ แต่ก็ชุบชูใจคนท้องถิ่นได้ไม่น้อยเลย
Lyu Chuan River
แค่เราเดินไม่ทันเหนื่อยจากสถานีรถไฟ Taichung Station ก็จะเจอทางเดินสาธารณะริมแม่น้ำ ‘Lyu Chuan’ (綠川) หรือที่ชาวไถจงเรียกกันว่า Mother River หนึ่งในแม่น้ำสายหลักของเมือง พื้นที่ริมแม่น้ำสายเล็กๆ นี้เพิ่งได้รับการปรับปรุงใหม่แล้วเสร็จเมื่อกลางปี 2019 โดยถูกเปลี่ยนให้เป็นพื้นที่รับน้ำท่วมที่ใช้นั่งพักผ่อนหย่อนใจได้ด้วย บรรยากาศเขียวครึ้มใต้ต้นไม้ใหญ่ยังช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวให้เข้ามาเดินเล่นถ่ายรูป เป็นแลนด์มาร์กของเมืองไถจงที่มาตอนกลางวันก็สวย ตอนเย็นหรือช่วงเทศกาลสำคัญก็มีประดับไฟได้บรรยากาศไปอีกแบบ
พื้นที่ริมแม่น้ำตรงนี้เลยช่วยให้บริเวณโดยรอบสถานีรถไฟเป็นย่านคึกคักของนักท่องเที่ยว เต็มไปด้วยร้านอาหาร ร้านขายของที่เพิ่มชีวิตชีวาให้คนเมืองไปพร้อมกัน โปรเจกต์นี้ยังถือเป็นต้นแบบของการปรับปรุงพื้นที่ริมน้ำในเมืองอื่นๆ ของไต้หวันอีกด้วย
Liu Chuan Riverside Walk
พื้นที่ริมแม่น้ำในเมืองไถจงอีกแห่งที่ไม่ไกลกันก็คือ ‘Liu Chuan Riverside Walk’ (柳川藍帶水岸) แม่น้ำสำคัญอีกสายที่เทศบาลเมืองไถจงปรับปรุงให้เป็นพื้นที่นันทนาการของชาวเมือง เล่าย้อนนิดว่า ก่อนหน้านี้แม่น้ำในเมืองไถจงเจอปัญหาเน่าเสียเนื่องจากการทำอุตสาหกรรมของเมือง แต่ด้วยความเอาจริงเอาจังของเทศบาลเมืองที่ลงทุนเปลี่ยนพื้นที่กลางเมืองนี้ให้มีระบบบำบัดน้ำที่ดี จนชาวเมืองได้แม่น้ำที่สวยใสเห็นตัวปลากลับคืนมา แถมด้วยพื้นที่สำหรับนั่งเล่น ออกกำลังกายตอนเย็น และยังเป็นพื้นที่สำหรับแสดง Live Performance ในโอกาสต่างๆ ด้วย
โปรเจกต์ฟื้นฟูแม่น้ำและพัฒนาพื้นที่รอบๆ ของไถจงทั้งสองที่คือตัวอย่างของการฟื้นฟูเมือง (Urban Renewal) ที่คนเมืองได้ประโยชน์ทั้งจากการใช้พื้นที่สาธารณะและสิ่งแวดล้อมของเมืองที่น่าอยู่ยิ่งขึ้น
Calligraphy Greenway & Park Lane by CMP
นอกจาก Taichung Park ที่เป็นสวนสาธารณะหลักของเมืองแล้ว ไถจงยังมีพื้นที่สีเขียวอีกแห่งที่เรามากี่ครั้งก็ประทับใจมากคือ ‘Calligraphy Greenway’ ทางเดินเขียวครึ้มใจกลางเมืองความยาวกว่า 3.6 กิโลเมตร ที่นอกจากจะเดินสบายแล้วยังเดินสนุกมาก (ย่านนี้ยังเป็นย่านที่มี Cultural Spaces ที่สายฮิปต้องถูกใจแน่ๆ)
ถ้าเดินไปจนสุดทางจะเจอกับสนามหญ้ากว้างๆ ด้านหน้าห้างสรรพสินค้า ‘Park Lane by CMP’ ซึ่งถือเป็นลานสาธารณะที่ชาวไถจงจะมารวมตัวกันทุกวันหยุดสุดสัปดาห์ จะปิกนิก จูงสุนัขมาเดินเล่น หรือตีแบดมินตันกันที่สนามหญ้านี้ก็ทำได้ไม่มีใครว่า เราคิดว่านี่แหละคือเสน่ห์ของการใช้พื้นที่สาธารณะร่วมกันของคนไต้หวันที่ทุกคนพร้อมใจกันออกมานอกบ้านและทำกิจกรรมกันอย่างอิสรเสรีจริงๆ
ใกล้ๆ กับ Park Lane by CMP ยังมีลานสาธารณะที่เป็นทางคอนกรีตใต้ร่มไม้ที่ออกแบบมาให้นั่งก็สบาย เดินก็สะดวก และยังเป็นลานที่มีพ่อค้าแม่ค้านำสินค้าทำมือ งานคราฟต์เฉพาะตัวมาวางขายด้วย ใกล้ๆ กันก็มีนักดนตรีมาโชว์เปิดหมวก มี Live Performance ของนักแสดงละครใบ้ที่สร้างเสียงหัวเราะและรอยยิ้มจากทุกคนได้
บรรยากาศของชีวิตสาธารณะเลยไม่ได้เกิดจากแค่พื้นที่เท่านั้น แต่กิจกรรมที่คนในเมืองออกมาทำและมีปฏิสัมพันธ์กันคือองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยให้สถานที่นี้คือพื้นที่สาธารณะในมิติของ Social Life อย่างแท้จริง
Sky Garden – National Taichung Theatre
แค่ตัวสถาปัตยกรรมที่ออกแบบโดยสถาปนิกชาวญี่ปุ่น ‘Toyo Ito’ ก็เป็นเหตุผลเพียงพอแล้วที่เราควรแวะมาที่นี่ แต่มากไปกว่าเส้นสายโค้งเว้าทั้งภายนอกและภายในอาคารภายใต้คอนเซปต์ Flowing แล้ว อย่าพลาดกดลิฟต์ขึ้นไปชั้นดาดฟ้าของอาคารที่เป็นสวนดาดฟ้า ‘Sky Garden’ ยังคงคอนเซปต์ลายเส้นโค้งเว้าที่ให้ความรู้สึกเหมือนสวนสนุกเล็กๆ ด้วยเจ้าท่อกลมๆ สีขาวละลานตา
ที่นี่ใช้เป็นลานจัดแสดงคอนเสิร์ตขนาดย่อมและฉายภาพยนตร์ หรือช่วงไหนไม่มีกิจกรรมพิเศษก็เปิดให้เป็นพื้นที่สาธารณะที่ใครก็แวะขึ้นมาสูดอากาศและชมวิวเมืองไถจงได้ฟรีๆ ขอบอกว่ากว้างขวางและสวยงามพอที่จะใช้เวลาได้นานกว่าที่คิดไว้
เราชอบ ‘National Taichung Theatre’ ตรงที่ไม่ใช่ที่รวมตัวกันของคนที่สนใจวงการศิลปะและการแสดงเท่านั้น แต่เป็นที่ที่ใครก็สามารถแวะมาได้ทุกวันพร้อมกับซึมซับงานศิลปะและการออกแบบไปในตัว สะท้อนให้เห็นว่าเมืองเขาให้ความสำคัญกับศิลปะและคนในเมืองมากขนาดไหน
Natural Way Six Arts Centre
ไต้หวันโดดเด่นมากเรื่องการอนุรักษ์และบูรณะอาคารเก่าให้เป็นพื้นที่ทางวัฒนธรรม (Cultural Space) ที่หนึ่งที่เราเพิ่งพบและประทับใจไม่น้อยคือ ‘Natural Way Six Arts Center’ ตัวอาคารชั้นเดียวสร้างขึ้นในปี 1937 ช่วงที่ไต้หวันอยู่ใต้อาณานิคมของญี่ปุ่นเคยถูกใช้เป็นที่ฝึกสอนศิลปะการป้องกันตัวอย่างยูโดและเคนโดให้กับผู้คุมนักโทษในยุคนั้น
ตัวอาคารออกแบบตามวัฒนธรรมญี่ปุ่นดั้งเดิมตั้งแต่การยกพื้นสูง ใช้วัสดุไม้เป็นหลัก ทำให้ที่นี่ได้รับการอนุรักษ์เป็น Heritage Building ของเมืองไถจง และเปิดให้คนทั่วไปมาเรียนรู้วัฒนธรรมอย่างการชงชา ยิงธนู หรือเรียนกู่เจิง และแน่นอนว่ายังคงเปิดสอนยูโดและเคนโดให้กับผู้ที่สนใจได้มาเรียนเหมือนในอดีต
โชคดีที่เราไปในวันที่มีตลาดนัดขายสินค้าเกษตรกรรมและสินค้าทำมือจากคนท้องถิ่นพอดี โชว์ดนตรีจากศิลปินนอกกระแสใต้ต้นไม้ใหญ่และบรรยากาศสวนแบบญี่ปุ่นยิ่งทำให้บรรยากาศดียิ่งขึ้นไปอีก และได้เห็นว่าอาคารเก่าเกือบ 100 ปีก็ไม่จำเป็นต้องส่งเสริมแค่วัฒนธรรมเก่าก่อน แต่ต้องปรับให้ทันยุคทันสมัยด้วยเช่นกัน
ที่ยกมาเป็นแค่ตัวอย่างพื้นที่สาธารณะไม่กี่แห่งในเมืองไถจง ประเทศไต้หวันที่เราว่าน่าสนใจ และพอฉายให้เห็นภาพว่าเมือง (และนักบริหารเมือง) ควรส่งเสริมให้คนออกมาใช้ชีวิตนอกบ้าน เพื่อคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมของเมืองที่ดีขึ้น
Sources:
https://english.taichung.gov.tw/
https://travel.taichung.gov.tw/
Writer
