‘เครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโก (UNESCO Creative Cities Network : UCCN)’ คือโครงการที่มีเป้าหมายสร้างความร่วมมือกับเมืองต่างๆ ที่นำความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) มาเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืน ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม
โดยเมืองที่สนใจอยากเข้าร่วมโครงการสามารถเสนอตัวเองและกรอกใบสมัครให้ทางโครงการพิจารณาได้ ซึ่งประเทศไทยเองมีหลายจังหวัดที่ได้รับการรับรองเป็นสมาชิกเครือข่าย เช่น จังหวัดภูเก็ต (พ.ศ. 2558) จังหวัดเชียงใหม่ (พ.ศ. 2560) จังหวัดสุโขทัยและกรุงเทพมหานคร (พ.ศ. 2562) เป็นต้น
ในปีนี้ยูเนสโกได้ประกาศเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ทั้งหมด 58 เมือง โดยมีสองจังหวัดของไทย ได้แก่ จังหวัดน่านและจังหวัดสงขลา ที่ได้รับเลือกเป็นเมืองสร้างสรรค์ด้วย
สำหรับจังหวัดน่านที่ได้รับการประกาศในสาขาหัตถกรรมและศิลปะพื้นบ้าน (Crafts and Folk Art) ได้นำเสนอแนวคิด ‘ปราชญ์ท้องถิ่น-ชุมชน-ธรรมชาติ’ (Artisans-Community-Nature) ในการสะท้อนอัตลักษณ์ของเมืองเก่าที่มีชีวิต ผ่านงานหัตถกรรมที่ยังคงดำเนินอยู่ในชีวิตประจำวันของผู้คน ไม่ว่าจะเป็นผ้าทอไทลื้อและลายน้ำไหล งานเครื่องเงินอิ้วเมี่ยน งานจักสานพื้นบ้าน งานไม้หัวเรือแข่ง พญานาค มรดกเตาเผาโบราณบ่อสวก รวมไปถึงจิตรกรรมฝาผนังที่โด่งดัง ‘กระซิบรักบันลือโลก’ ซึ่งล้วนแล้วแต่แสดงให้เห็นภูมิปัญญาและทุนวัฒนธรรมที่สืบทอดจากอดีตจนถึงปัจจุบัน และจะยังคงอยู่ต่อไปในอนาคต
ส่วนจังหวัดสงขลาได้รับการประกาศในสาขาอาหาร (Gastronomy) จากแนวคิด ‘เมืองสองทะเล วิถีโหนด-นา-เล’ โดยเป็นการเชื่อมโยงทรัพยากรธรรมชาติอย่างทะเลสาบสงขลาที่มีทั้งน้ำจืด น้ำกร่อย และน้ำเค็ม กับพื้นที่อู่ข้าวอู่น้ำของภาคใต้ ซึ่งนอกจากเป็นแหล่งวัตถุดิบอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของอาหารสงขลา ด้วยพื้นที่ที่มีการอยู่ร่วมกันหลายเชื้อชาติ ส่งผลให้มีอาหารที่แตกต่างไปตามวัฒนธรรม ทั้งไทย จีน มลายู และเปอร์เซีย เกิดเป็นอัตลักษณ์ที่นำไปต่อยอดด้านเศรษฐกิจชุมชนและการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมได้
อย่างไรก็ตาม ทางกระทรวงวัฒนธรรมได้ใช้โอกาสที่ดีนี้ต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมของเมืองต่างๆ ทั่วประเทศตามนโยบายไท-ไทย เพื่อสร้างรายได้ให้ประชาชนในท้องถิ่น โดยเฉพาะการพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรม และการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ยั่งยืน พร้อมร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการผลักดันวัฒนธรรมไทยให้ออกไปสู่สายตาโลก
Sources :
Songkhla Creative City Initiative | tinyurl.com/bdzakcw8
Unesco | tinyurl.com/56yax28x
กรมประชาสัมพันธ์ | tinyurl.com/k76ep3mj
องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) | tinyurl.com/5eycu2r6


