เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินแนวคิดในการสร้างสถาปัตยกรรมหรือสิ่งก่อสร้างเพื่อช่วยพลิกฟื้นเศรษฐกิจ ผ่านการดึงดูดนักท่องเที่ยวเข้าเมือง โดยวิธีคิดนี้เรียกว่า ‘Bilbao Effect’ ซึ่งเริ่มต้นจากการสร้าง Guggenheim Museum Bilbao พิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งในสเปนที่มีคนไปเยือนมากที่สุดในโลก
จากเมืองเศรษฐกิจซบเซา สู่เป้าหมายใหม่ของการท่องเที่ยว
ย้อนกลับไปก่อนปี 2540 เมืองบิลเบา (Bilbao) ไม่ใช่เมืองที่ใครๆ อยากไปเยือน เพราะในเวลานั้นบิลเบาเป็นเพียงเมืองท่าอุตสาหกรรมที่เสื่อมโทรม เต็มไปด้วยปัญหาการว่างงานและความยากจน
ทางการจึงตัดสินใจใช้งบประมาณกว่า 100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สร้างพิพิธภัณฑ์ Guggenheim Museum Bilbao โดยฝีมือของสถาปนิกชื่อดัง Frank Gehry ผู้ล่วงลับไปเมื่อวันที่ 5 ธันวาคมที่ผ่านมา เขาออกแบบให้ที่นี่ไม่ใช่แค่ตึกธรรมดาๆ แต่เป็นงานสถาปัตยกรรมขนาดใหญ่ที่ตั้งตระหง่านอยู่ริมแม่น้ำ Nervión
แรงบันดาลใจในการออกแบบนี้เกิดขึ้นจากที่ตัว Gehry เองหลงใหลในวิธีการเคลื่อนไหวของปลา ส่งผลให้เขาออกแบบอาคารให้มีเส้นสายโค้งมน พลิ้วไหว ดูราวกับปลากระโดดหรือเรือที่กำลังแล่นบนสายน้ำ
โดยโครงสร้างภายนอกของตึกหุ้มด้วยแผ่นไทเทเนียมที่ส่องประกายระยิบระยับ ตัดกับหินทรายและกระจก พร้อมด้วยการใช้วัสดุอย่างหินปูนและทรายเพื่อให้ดูกลมกลืนกับอาคารอื่นๆ ในเมือง
ปรากฏการณ์บิลเบา
ทันทีที่ Guggenheim Museum Bilbao เปิดตัวในปี 2540 ก็สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ให้วงการออกแบบและเศรษฐศาสตร์ ด้วยสามเหตุผล ได้แก่
ที่นี่คืนทุนอย่างรวดเร็วภายใน 3 ปีแรก เพราะมีนักท่องเที่ยวมาเยือนกว่า 4 ล้านคน สร้างเม็ดเงินสะพัดกว่า 500 ล้านยูโร และรัฐสามารถเก็บภาษีได้ถึง 100 ล้านยูโร ซึ่งเพียงพอที่จะจ่ายคืนค่าก่อสร้างอาคารทั้งหมด
ต่อมาคือ พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ดึงดูดชาวต่างชาติมาก จนในปี 2546 จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติแซงหน้านักท่องเที่ยวท้องถิ่นเป็นครั้งแรก
และอย่างสุดท้ายคือ ที่นี่ได้สร้างป็อปคัลเจอร์ขนานใหญ่ เพราะอาคารนี้ไปปรากฏอยู่ในภาพยนตร์ดัง James Bond (The World Is Not Enough) และมิวสิกวิดีโอระดับโลก ทำให้ภาพลักษณ์ของเมืองเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง
เรียกได้ว่า การสร้างพิพิธภัณฑ์หรืองานศิลปะเพียงแห่งเดียว ช่วยพลิกฟื้นเมืองที่มีปัญหาเศรษฐกิจมากมายสู่เมืองท่องเที่ยวระดับโลกได้สำเร็จ
แรงบันดาลใจสู่เมืองทั่วโลก
ความสำเร็จของบิลเบาจุดประกายให้เมืองอื่นๆ ทั่วโลกพยายามสร้างแลนด์มาร์กทางสถาปัตยกรรมเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจบ้าง ไม่ว่าจะเป็น Centre Pompidou-Metz ของฝรั่งเศส Louvre Abu Dhabi ในแถบ UAE หรือในเอเชียอย่าง Ordos Museum ของจีน
Bilbao Effect จึงเป็นศัพท์ที่ถูกเรียกในวงการเศรษฐศาสตร์ และได้รับเสียงชื่นชมจากนานาชาติในการสร้างสถาปัตยกรรมที่เปลี่ยนเมืองได้อย่างแท้จริง
Source :
Snaptrude | tinyurl.com/27jd726d
Writer
